राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग यतिबेला संस्थागत संकटमा छ। स्थापनाकालदेखि रहँदै आएको अब्बल दर्जा जोगिने हो÷होइन भन्ने चिन्ता छ। किनभने तत्कालीन केपी शर्मा ओली सरकारका पालामा यसका अध्यक्षसहित सदस्यहरूको नियुक्ति प्रक्रियामाथि अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा पनि प्रश्न उठेको छ। पुनरावलोकन हुँदैछ।
देशको अर्थतन्त्र नै रेमिटान्सले धानेको छ। त्यसैले रेमिटान्स आउँदा सरकार खुसी हुन्छ। तर त्यही रेमिटान्स पठाउने नेपाली कामदारको लाश आउँदाचाहिँ सरकार दुःखी हुँदैन। अझ नेपाली कामदारले विदेशमा भोगेको दुःख र पीडामा त सरकारको ध्यान–दृष्टि पुगेकै छैन। किन ? प्रश्न गम्भीर छ।
नेपाली राजनीतिमा सत्ताका लागि धेरै लामो समयसम्म द्वन्द्वचलिरहेको छ । समाजमा हामी सबैले भर्खर भोगेको १० वर्षे द्वन्द्व यसको प्रमाण हो । यसले समाजमा ठूलो द्वन्द्व ल्यायो ।
राजनीतिक प्रणालीको सन्दर्भमा सङ्घीयता र विकेन्द्रीकरण दुवै केन्द्रीय सरकारमा भएको शासकीय शक्ति र अधिकारलाई तल्लो तहका सरकारहरूमा हस्तान्तरण गर्ने कार्य हुन।
मान्छेको रुचि र छनोटमा एकपता छैन, हुँदैन। विकासको आरम्भिक युगदेखि अहिलेको सूचना प्रविधिको युगसम्ममा विविधता झन बढ्दो छ।
प्रधानमन्त्री दाहालले हिजो कुन आधारमा बिआरआइ सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे र आज के कुराले उनलाई कार्यान्वयनमा लैजान अवरोध गरिरहेको छ? जवाफ दिनुपर्छ।
मानिस र कुकुरलाई यति नजिकको मानिन्छ कि मानिसको अन्य कुनै प्राणीसँग यस्तो सम्बन्ध विरलै हुन्छ। तिनीहरू अझै पनि सुरक्षा एजेन्सी, शिकारी र उद्धार कुकुरहरूका रूपमा प्रयोग गरिन्छ तर आज सम्बन्ध अलि फरक देखिन्छ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल यतिबेला उत्तरको छिमेकी चीन भ्रमणमा छन्।उनको साथमा रहेका छन्– नेपाली उद्योगपति/व्यापारीहरू।
सोसल मिडिया अभिव्यक्तिको सशक्त माध्यम पनि हो। त्यसैले हिजोआज सोसल मिडिया अन्याय, अत्याचार र भ्रष्टचारका विरुद्ध आवाज उठाउने सशक्त साधन पनि भएको छ।
स्थानीय परिवेश र आवश्यकतालाई हेरी समग्र मुलुकले विधि, व्यवहार र प्रयत्नबाट जराधरको तहलाई बलियो बनाउनुपर्ने हो।
प्रत्येक वर्ष युनाइटेड नेसनल जनरल असेम्ब्लीका तर्फबाट २१ सेक्टेम्बरमा विश्वशान्ति दिवस मनाउने गरिन्छ। यसको प्रमुख सिद्धान्त हो– नश्लवादको अन्त्य, शान्तिको स्थापना।
नेपालको शिक्षा ५२ वर्षअघिको ऐनद्वारा सञ्चालन हुँदै आएको थियो। जसमा २०७२ सालमा नवौँपटक संशोधन गरिएको थियो। यो संशोधन गरिएको पनि आठ वर्ष पूरा भएको छ।
बस्तीका मानिस प्रायःजसो सबै इँटा बनाउने तथा घोडा जोतेर चलाउने गाडा (टाँगा) ले इँटा ओसारपसार गरेर जीविका चलाउने गर्छन् ।
पुटिन र सीको अनुपस्थितिमा पनि जी–२० सम्मेलनमा मतभेद देखिएको थियो। यसले सम्मेलनको ‘एक पृथ्वी, एक परिवार र एक भविष्य’ नारामा समेत प्रश्नचिह्न उठेको छ।
चिकित्सा क्षेत्रलाई समाजले मर्यादित पेसाका रूपमा स्वीकार गरेको छ। यसैले विद्यालय तहका बालबालिकालाई भविष्यमा के बन्ने योजना छ भनेर प्रश्न गर्दा धेरैजसोको उत्तर डाक्टर भन्ने आउँछ।
संविधान जारी भएपछि सबै भन्दा ठूलो दुर्भाग्य नवयुवराज, युवराज्ञीहरूको नवअवतार र जगजगी सुरु भयो। सुन र मानव तस्करी, नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाएर विदेश पठाउने जघन्य अपराधसमेत भए।
व्यक्तिगत रूपमा म स्वयंले भोगेको परिवेश आज लाखौँ संख्यामा वैदेशिक रोजगारीमा रहनुभएका नेपाली परिवारजनले भोगिरहनुभएको छ। हालको अवस्था सञ्चार क्षेत्रले फड्को मारिसकेको हुँदा हाम्रो पालाको भन्दा थोरै भिन्नता पाउन सक्छौँ।
संसारकै अब्बल औषधि अन्वेषण तथा उत्पादन स्थलका रूपमा रहेको शरीरको उपयुक्त हेरचाह गर्न सके धेरै किसिमका रोगबाट बच्न सकिने प्रमाणित भएको छ।
मधेस प्रदेश प्रायः मानव विकासका सूचकांकहरूमा पछाडि परेको छ। यो प्रदेशमा समुदायलाई सशक्तीकरण गर्न धेरै काम गर्नुपर्ने छ। समाजमा चेतनाको लहर र पछाडि परेको समुदायका हरेक व्यक्ति सचेत नबनेसम्म समग्र मधेस प्रदेशको उन्नति सम्भव छैन।
केरुङ–काडमाडौँ रेलमार्ग, विद्यमान चीन–नेपालमैत्री राजमार्गहरू र नेपालका अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल हरूको पूर्ण क्षमताको उपयोग, औकात तथा किफायतीपना, प्रतिफल दर र दीर्घकालमा त्रिदेशीय (चीन, नेपाल र भारत) उपयोगिता जस्ता तमाम कारकमा निर्भर छ भन्ने कुरा भुल्नुहुँदैन।
तीजलाई भाद्र शुक्ल द्वितीया दर खाने, तृतीयाको दिन व्रत, उपासना, चौथीमा गणेश भगवानको आराधना र पञ्चमी तिथिमा सप्तऋषिहरूको पूजा आराधना र महिलाहरूले गर्ने अनेक विधिसहितको तीजको समापन भने पनि अहिले तीजको रन्को महिनौँ अगाडि सुरु हुन्छ।
‘सिंहदरबार जलाइदिन्छु’ भन्दा ‘हामी पनि मट्टितेल बोकेर आउँछौँ’ भन्ने प्रज्जवलनशील समाज यतिबेला बनाइएको छ।
हिजोआज देशमा प्रधानमन्त्रीको चीन भ्रमण मुख्य चासोको विषय बनेको छ। प्रधानमन्त्री स्वयं विभिन्न राजनीतिक दलका नेताहरू, पूर्वप्रधानमन्त्रीहरू, पूर्वपरराष्ट्र मन्त्रीहरू र परराष्ट्रविद्हरूसित सल्लाह र सुझाव लिने क्रममा व्यस्त छन्।
जनकपुरधाम करोडौं श्रद्धालुको आध्यात्मिक गन्तव्य रहँदै आएको छ। मानसम्मान र गौरवको यस प्राचीनतम विश्वासले भरिएको सम्पदालाई कसरी मर्यादित बनाइराख्ने? तिनै विश्वासको गहिरो जगमा उभिएको जानकी मन्दिरप्रति हाम्रो दायित्व के त? भन्ने यक्ष प्रश्न हामीसामु उभिएका छन्।
-480x320.jpg)
