एकीकरण पदमार्ग: इतिहास हस्तान्तरणको यात्रा
ग्राहक विशेषनेपाली सेनाले एकीकरण मार्ग पदयात्रा गर्न थालेको ५ वर्ष पुगेको छ । पाँच वर्षको अवधिलाई नियाल्ने हो भने सेनाले इतिहास पुस्ता हस्तान्तरण मात्र होइन संरक्षणको काम पनि गरिरहेको छ।
नेपाली सेनाले एकीकरण मार्ग पदयात्रा गर्न थालेको ५ वर्ष पुगेको छ । पाँच वर्षको अवधिलाई नियाल्ने हो भने सेनाले इतिहास पुस्ता हस्तान्तरण मात्र होइन संरक्षणको काम पनि गरिरहेको छ।
कुनै पनि देश कति विकसित तथा जागरुक छ र नयाँ कुराप्रति कति उत्साहित छ भन्ने थाहा पाउने एउटा माध्यम पुस्तक प्रकाशन हो।
सिन्धुली झाँगाझोली घर भएकी सावित्रीले सानैदेखि दुःख झेल्नुपर्यो। सानैमा आमाको मृत्यु भयो। बुबा रोगी भएकाले सानो भाइलाई हुर्काउने जिम्मा उनैमा थियो।
टोखा अर्थात् उखु खेत । यति बेला टोखामा उखुबारी होइन, अपार्टमेन्ट ठडिएका छन् । तैपनि चाकु बनाउन छाडिएको छैन । उखु नरोपे पनि सक्खर किनेर किसानले माघे संक्रान्तिका लागि धमाधम चाकु बनाउँदै छन् ।
‘१८ नम्बर, इमानसिंह आइज !’ उनले तनक्क छाती तन्काएर खुट्टा भुईँमा बजार्दै सलाम ठोके। जाँचकर्ताले फ्याट्ट उनको छाती हिर्काए, र भने–‘तेरो हाइट पुगेन। आउट !’
यतिबेला उनको पेटमा नौ महिनाको अनिच्छित गर्भ खेलिरहेको छ। त्यही अवाञ्छित गर्भले उनलाई आफ्नो सपना बिचैमा थाँती राखेर स्वदेश फर्कनुपरेको छ।
काम गर्न बसेकै घरमा उनले बालिकालाई जन्म दिइन्। उनलाई एक महिनाजति अस्पताल राखियो। त्यसपछि उनलाई थुनामा लगियो।
अर्थतन्त्रको मेरुदण्डका रूपमा रहेको वैदेशिक रोजगारीबाट प्राप्त वार्षिक करिब साढे १४ खर्ब रुपैयाँ बराबरको रेमिट्यान्सको भित्री पाटो त्यति उज्यालो छैन।
मेहनत र विश्वासका कारण अहिले उनको कमाइ लोभलाग्दो छ। अहिले आफ्नै घरको पसलमा बनेको बारा र योमरीबाट दैनिक औसत ६० हजार कमाइ हुन्छ।
उनका बुवाआमा बुद्ध धर्मालम्बी हुन् भने ससुरालीचाहिँ हिन्दु। उनले १४ वर्षदेखि इसाई (क्रिस्चियन) धर्म मान्दै आएका छन्। कुनै धर्म मन नपरेर होइन, इसाई धर्म अलि बढी मन परेर अँगालेको उनी सुनाउँछन्।
यतिबेला कपालीको एक्लो र निरस जीवन छ । तैपनि उनी किसुनजी बाँचेकै बेलाजस्तो गरेर अहिले पनि त्यतिबेला उनी सुत्ने कोठामा रहेको सुराहीमा हरेक बिहान पानी भर्छिन् ।
सामाजिक व्यवहार सुधार ऐन २०३३ मा लेखिएअनुसारको बिहे भएको कतै देख्नुभएको छ ? यो कानुनी प्रावधानअनुसार ५१ जना भन्दा बढी जन्ती जान हुँदैन । ११ जना भन्दा बढी बाजावाल राख्न हुँदैन । भाडावाल नाच लान पाइँदैन, आतसबाजी गर्न पाइँदैन ।
मुसहरहरू पनि सरकारबाट आफ्नो वृत्ति विकासका लागि रोजगारी, शिक्षा, आर्थिक, राजनीतिकलगायत हरेक पक्षमा अधिकार सुनिश्चित गर्न र सम्मानपूर्वक समाजमा बाँच्न पाउने वातावरण निर्माण भइदिए हुन्थ्यो भन्ने अपेक्षा राख्छन् ।
राष्ट्रिय जनगणना २०७८ अनुसार नेपालमा ९५ वर्षमाथिका १७ हजार ४ सय ९७ ज्येष्ठ नागरिक छन् । त्यसमध्ये महिला ११ हजार ६ सय ६५ छन् भने ५ हजार ८ सय ३२ पुरुष छन् ।
दुई वर्षभन्दा बढीको अन्तरालपछि अन्तर्राष्ट्रिय उडानहरू पुनः सुरु हुुनु नेपालको दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल गौतम बुद्धको भविष्यका लागि आशाको सङ्केत भए पनि यसलाई पूर्ण क्षमतामा लैजान कैयन् सञ्चालन, लजिस्टिक र नीतिगत अवरोधहरूलाई सम्बोधन गर्नुपर्ने देखिएको छ ।
धामी, झाँक्री र माताका अनुसार झारफुक गर्ने उत्तम प्रहर बिहान हो । त्यसपछि साँझ । झाँक्रीले दिउँसो १२ बजेपछि भूतप्रेत भगाउने प्रहरका रूपमा मान्ने गर्दा रहेछन् भने माता र धामीले भगवानको विश्राम गर्ने समयका रूपमा व्याख्या गरेका छन् ।
नेपाली खेलकुदले हासिल गरेका ऐतिहासिक सफलतामा महिला अग्रपंक्तिमा देखिन्छन् । दीर्घकालीन योजना, न्यून लगानी र प्रोत्साहनबिना पनि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा महिलाको प्रदर्शन सदैव सम्झनलायक छन् ।
नेपाल सद्भावना पार्टीको अध्यक्षमा गजेन्द्रनारायण सिंह छँदै थिए । २०५५ चैतमा नेपाल सद्भावना पार्टीको महाधिवेशन भयो । उक्त महाधिवेशनमा उक्त दुई पार्टीबीच एकीकरण भयो । महाधिवेशनमा सिंह पार्टी अध्यक्षमा चुनिए ।
अख्तियारले २०८० चैत २७ गते अख्तियारले मेयर थापासहित ६ जनाले संघीय सरकारको स्वीकृति बिना माछा पोखरी (भरत ताल) निर्माणका लागि ढुंगा, बालुवा उत्खनन गरेर ३० करोड २९ लाख ३४ हजार ८९७ रकम अनियमितता गरेको भन्दै मुद्दा दायर गरेको थियो ।
जलवायु परिवर्तनले निम्त्याएको विश्वव्यापी संकटबारे छलफल गर्न र समाधानका उपाय खोज्न संयुक्त राष्ट्रसंघीय जलवायु सम्मेलन (कोप–२९) अजरबैजानको बाकुमा सोमबार सुरु हुँदैछ।
प्रसूतिलगत्तै असामान्यरूपमा पिसाव चुहिन थाल्यो । उपचारका लागि अस्पताल पुगिन् । अस्पतालमा पाठेघर फोहोर छ भन्दै सफा गरिदिए । पाठेघर सफा मात्र गरेको भए पनि घर-परिवारले पाठेघर निकालेको हल्ला चलाए ।
एक सरकारी प्रतिवेदनअनुसार बझाङ, डोल्पा, बाजुरा, जुम्ला, मुगुलगायत जिल्लाका कम्तीमा १० प्रतिशत जनता अझै पनि विद्युत् पहुँचबाट वञ्चित छन् । यसबाहेक अझै पनि ७० प्रतिशत उद्योग आफ्नो उत्पादन प्लान्टहरू सञ्चालन गर्न महँगो डिजेलबाट चल्ने जेनेरेटरमा निर्भर छन् ।
विशेष गरी अमेरिकी आर्थिक नाकाबन्दीका कारण तालिवानले सत्ता कब्जा गरेपछिको स्थितिमा यस्ता हेभि इक्विपमेन्ट नेपालबाट अफगानिस्तान गइरहेका छन्।
बाटुलीलाई त ‘मरिसकेको भाइ’ फर्कने आशा छ भने सोही गाउँकी नम्रता कार्कीलाई विदेश गएको भाइ फर्कने आशा किन नहोस् । उनले पनि खाडी मुलुक कतार गएको आफ्नो भाइ फर्कने आशमा मखमली रोप्न छाडेकी छैनन् ।