नेपाली मुलका नेपालीको भिसा फ्री कहिले हुने ?
बाहिर भएका नेपालीहरु त्यतैको नागरिक भए। अरुनै देश बसेपनि उनीहरुले आफ्नो भाषा र संस्कृति बचाई राखे। भाषिक र सांस्कृतिकरुपमा नेपाली भएपनि कानुनीरुपमा उनीहरुको परिचय त्यही देशको नागरिकको रुपमा स्थापित भयो।
बाहिर भएका नेपालीहरु त्यतैको नागरिक भए। अरुनै देश बसेपनि उनीहरुले आफ्नो भाषा र संस्कृति बचाई राखे। भाषिक र सांस्कृतिकरुपमा नेपाली भएपनि कानुनीरुपमा उनीहरुको परिचय त्यही देशको नागरिकको रुपमा स्थापित भयो।
समयक्रम फेरियो, त्यतिबेलाको नेकपा माओवादी अहिले नेकपा माओवादी केन्द्रसम्म आइपुगेको छ। १० वर्षे सशस्त्र संघर्ष, शान्ति सम्झौता, संविधान निर्माणसँगै संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक व्यवस्थासम्मको यात्रामा प्रत्यक्ष जोडिएर माओवादी पुगेको छ। र, पछिल्लो डेढ दशक माओवादी केन्द्र सत्ता राजनीतिको केन्द्रमा पनि छ।
जेष्ठ नागरिकको जनसङ्ख्या निरन्तर वृद्धि हुँदै गएको छ। ६० वर्ष उमेरभन्दा माथिका जनसङ्ख्या करिव ११ प्रतिशत पुगेको छ।
झट्ट सुन्दा गुल्मी जिल्ला भन्ने बित्तिकै जो कोहीले अझै पनि कफि खेतीको लागि प्रसिद्ध जिल्ला भन्ने बुझ्छन्। तर, गुल्मी जिल्लाको परिचय यतिमा मात्रै सीमित राख्नु कदापी उचित हुँदैन। यहाँ अनगिन्ती बिबिधताहरु छन, जसले मानिसलाई सधै आनन्दित गर्न सक्छ र पटक पटकको यात्राको लागि लालायित बनाउन सक्दछ।
देशका सबै जिल्ला एवं प्रमुख सञ्चारगृहमा शाखा रहेको र नागरिक समाजको एउटा सम्मानित संस्था यतिखेर बदनामीको दाग बोकेर हिँडिरहेको छ। प्रशंग नेपाल पत्रकार महासंघको हो।
हिमाली फूलहरू हिउँले छपक्क छोपिएका थिए। वरिपरि सबै हिमालले ढाकेको थियो।बेसक्याम्पलाई हिउँले छोपेको थियो। हिउँ प्रेमीहरूको लागि असाध्यै सुन्दर परिवेश थियो।
झट्ट सुन्दा मुस्ताङ जिल्ला भन्ने बित्तिकै जो कोहीले पबित्र तीर्थस्थल मुक्तिनाथ सम्झने गर्दछन्। तर मुस्ताङको परिचय यति मात्रैले कदापि पुरा हुन सक्दैन्। यहाँ अनगिन्ती बिबिधताहरु छन जसले मानिसलाई सधै आनन्दित गर्न सक्दछ। मुक्तिनाथ मन्दिरको दर्शन गर्ने मात्र उद्देश्य राखेर मुस्ताङको यात्रा गर्नु भनेको यहाँको बारेमा अपुरो हुनु हो।
विश्वभरिका पदयात्रा प्रेमीहरुका लागि नेपाल एक आकर्षक गन्तव्य मुलुक रहिआएको छ । यहाँको भूगोल, अतुलनीय प्राकृतिक सम्पदा, यहाँ बसोबास गर्ने रैथाने मानिस र तीनका भाषा, भेषभुषा खानपिन आदिका कारणबाट नेपाल
एकातिर उत्पादनशील जमिनबाट पर्याप्त उत्पादन लिन सकिरहेका छैनौँ भने अर्कातिर युवा रोजगारको खोजीमा बिदेसिएका छन्। स्वदेशमै रहेका युवाहरू पनि स्वदेशमै रोजगारका लागि भौतारिरहनु परेको छ।
जसलाई राज्यले नै वर्षोदेखि झुक्काएको छ , त्यो देशका जनताले अप्रिल १ मनाउनुको कुनै तुक छैन। सुशासनको नारा लगाउनेहरू जब कुशासनका सिरानी हालेर राज गर्छन् तब उनीहरूको बाचा अप्रिल फुलको मजाकभन्दा पनि हल्का बन्ने गरेको छ।
बैंकमा ‘ट्रान्जेक्शन क्लियर’ नहुँदा मोबाइलमा ‘घण्टी’ बज्दैन भने सभापति लामिछानेमाथि लागेका आरोप र मुद्दाहरूको ‘ट्रान्जेक्शन क्लियर’ नहुँदा ०८४ मा घण्टी बज्दैन। यो पक्का छ।
जब जनतामाझ नेतृत्वको खराब ‘इम्प्रेसन’ पर्छ, सर्वसाधारणले हरेक कुरामा तीव्र प्रतिक्रिया देखाउँछन्। यस्तै प्रतिक्रियाको सिकार भएका छन्, प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल।
कसैले यसलाई निराशाको प्रहार भनेका छन् त कसैले आशाको अपेक्षा भन्दै प्रतिक्रिया दिएका छन्।
यति निष्ठुरी खबर नआउनुपर्ने थियो, आयो। आएरै छाड्यो। नआओस् भन्ने लागिरहन्थ्यो। केही घन्टा होइन, केही दिन होइन, केही हप्ता पनि होइन, महिनौंदेखि नै यस्तो खबर नआओस् भन्ने पक्षमै थिएँ।
सुर्खेतबाट हिँड्दा मनमनै जाजरकोट र भूकम्प पीडितहरूको अवस्था कस्तो होला? के गरेर रात बिताउनु भएको होला? यस्तो विकराल समस्यालाई कसरी सहज बनाउने होला? लगायतका जिज्ञासाहरू मनमनै खेलिरहेका थिए।
पश्चिमको झुलाघाटदेखि पूर्वको चिवा भञ्ज्याङसम्म पुष्पलाल मध्यपहाडी लोकमार्गमा जनतासँग नजिकिँदै एमालेले यात्रा गर्न लागेको हो।
काठमाडौंमा आफ्नो पक्षमा मानिस उत्रिने सम्भावना नदेखेपछि प्रसाईं समूहले बाहिरबाट ल्याएका समर्थकलाई पनि फिर्ता पठाएको छ।
सर्वसाधारणमा चिन्ता र चासो सिर्जना गर्दै सरकारको टाउको दुखाई बनेका पात्रहरु विवादित मेडिकल व्यवसायी दुर्गा प्रसाईं र नेकपा एमालेका प्रभावशाली नेता महेश बस्नेत हुन्।
पोखराको पृथ्वी चोकमा बिहान ४ बजेतिर पुगेका थियौँ। त्यसपछि फेरि लोकल बसमा चढेर काँढे भन्ने ठाउँ पुग्यौँ। साढे ६ बजेतिर हामी काँढे पुगिसकेका थियौँ।
कर्णाली सधैँ रोग, भोक, अशिक्षा, गरिबी र विकटताले मात्र चिनिन्छ भन्ने र बुझाउनेले पनि कर्णाली बाहिर पुगेर त्यस्तै बुझाए। यो अवस्था बिस्तारै सुधारमा आउँदै छ।
गुठिचौर उपत्यका भेडी पालन र सुन्दरताका कारण चर्चित छ। जुम्ला सदरमुकाम खलङ्गाबाट पूर्वी भेगमा पर्ने गुठिचौर उपत्यकाको फाँटिलो भू-भाग पुग्न जुम्लाको सदरमुकामबाट करिब ३/४ घण्टा पैदल हिँड्नु पर्छ।
‘बालेन शाहलाई जवान हेर्न मेरो पनि आग्रह छ। जवान हेरेपछि बाहिरिँदै गएका नेपाली जवान रोक्ने आइडिया सायद उनको दिमागमा फुर्छ कि,’ सामाजिक सन्जालमा विनोद प्रजापति लेख्छन्, ‘दैनिक २ हजारभन्दा बढी जवान बाहिरिनुमा कतै सिस्टम त दोषी छैन ?
लहरै राखेका केही थान एम्बुलेन्सको समेत फोटो राखेर उनले घोषणा गरेको कामको प्रभावकारिता बारे उनी स्वयमले त्यही हटाएको पोस्टबाट थाहा हुन्छ।