मानवता रित्तिएको ‘एक थान सरकार’
‘हजार कदम हिँड्ने कुरा गर्नुभन्दा एक कदम चालेको राम्रो’ भन्ने भनाइबाट सरकार पूरै चुकेको छ। उसले समृद्धिको गफ त हजारौं माइलको दियो तर अक्सिजनको अभावमा छटपटाइरहेका बिरामीलाई एक मुट्ठी सास दिन एक पाइलो सार्न सकेन।
१ जेष्ठ २०७८ शनिबार
उपेन्द्र लामिछाने
<p>उपेन्द्र लामिछाने २०६१ सालदेखि पत्रकारितामा सक्रिय छन्। नागरिक दैनिकको स्थापनाकालदेखि नै कार्यरत लामिछाने सामाजिक सरोकारका विषयमा दक्षता राख्छन्। </p> <p>facebook : @upendralamichhane</p>उपेन्द्र लामिछानेका लेखहरु :
आमासँगै हुनेलाई सधैं 'मदर्स डे'
आज मातातीर्थ औंसी अर्थात् आमाको मुख हेर्ने दिन। अन्य चाडजस्तै यो पर्व पनि कोरोनाको कारण प्रभावित बनेको छ। मिठाइ बोकेर माइती जाने चेलीको लर्को देखिएन। बरु आमाका तस्बिर राखेर शुभकामना दिनेको लर्कोले सामाजिक सञ्जाल आमामय देखिएको छ।
निराशाको राजनीतिमा आशाका घेरा
राजनीति फोहोरी खेलमात्र हैन, यसमा आशाका चम्किला घेरा पनि भेटिन्छन्। संकटको बेलामा आशा संचार गर्दे जनताको माझ पुग्ने पार्टी र संघसस्था ‘लाचार सत्ता’भन्दा निकै बलिया हुन्छन्।
राजनीतिमा ‘होल्डिङ जोन’
जसरी कोरोनाको मापदण्ड मिचेकालाई प्रहरीले ‘होल्डिङ जोन’ मा राखेर कोरोनाविरुद्ध सुरक्षित रहने चेतना प्रवाह गरेको छ। त्यसरी नै राजनीतिमा मूल्य मान्यता मिच्नेलाई होल्डिङ जोनमा राखेर कसले विवेक प्रवाह गरिदिने?
मेयर महेश: शासक कम सेवक बढी
स्वदेशमा बसेर केही गर्न सकिने वातावरण बन्दै गएको भन्दै महेश विदेश वा सहरमा रहेका युवाहरूलाई गाउँ नै फर्किन सुझाव दिन्छन्। भ्रष्टाचारमुक्त राजनीति, दिगो सोच र युग सुहाउँदो अवधारणामा काम गर्न मन पराउने उनी मेयरको कार्यकाल सकिँदासम्म पाँचखाल नगरलाई नेपालकै उत्कृष्ट बनाउने अभियानमा जुटेका छन्।
झगडाको औषधि
झगडा बल्झदो छ। तर, झगडाको औषधि अझै पत्तो नपाए जस्तो छ। पानीको अभाव भनौ भने भर्खरै मेलम्चीको करोडौ लिटर पानी राजधानी झरेको छ। तर मेलम्ची ल्याउनेलाई नै बोलेर फुर्सद छैन।
अन्धोपनविरुद्ध रुइत र कोहलीको सहकार्य
मोतिबिन्दुबाट हुने अन्धोपनविरुद्ध लड्न नेपालका डा. सन्दुक रुइत र भारतका तेज कोहलीबीच सहकार्य हुने भएको छ। विश्वको अति विपन्न समुदायहरूमा व्याप्त उपचारको भेदको अन्त्य गर्दै अन्धोपन हटाउन कोहली एण्ड रुइत फाउण्डेसन औपचारिक रूपमा मंगलबारबाट सुरु भएको हो।
सारङ्गीले रेटेका औँलाहरू
बाल्यकालदेखि नै संगीतका सोखिन परशुरामले सुरुमा त तारको रेटाइ सहन नसकेर बाजा बजाउनै छाडेको सुनाउँछन। ‘आफन्तको आग्रहमा फेरि बजाउन थाले,’ उनले भने, ‘सारङ्गीको रेटाइ सहेर अगाडि बढ्दा मेरो जीवनमा पनि मिठो धुन बजेको छ।’
कुरीकी सिर्जना
टाउको दुखेको बुझेलगत्तै उनले तातो चिया हातमा दिँदै पानी उमालिन् । मगमा पानी भरेर रातो रुमाल दिँदै बाफ लिन भनिन् । बाफ लिएसंगै टाउको हल्का भयो । उनको नाम सिर्जना रहेछ । हातमा क्यामेरा थियो । तस्बिर मनले खिच्यो । मनमा गढेको त्यो तस्बिरअघि दर्शन गर्न नपाएको कालिन्चोक माताको जस्तै थियो ।
सम्झनामा जोगिरा सररर...
एकै दिन भए पनि मधेशमा व्याप्त विभेदलाई होलीको रङले पोतिदिन्छ । आपसी सद्भाव, भातृत्व र आत्मीयता बढाउन सहयोग पुरयाउने पर्वको रूपमा होलीलाई लिइन्छ । फगुनाई हावामा रमाउँदै गरेका युवायुवतीको रङ्गीन अनुहारबाट एउटै स्वर गुन्जन्छ –जोगिरा सरर....!
गरे के हुँदैनः प्राचीन नगरको नवीन अभ्यास
नगरको मूल ढोकाबाट भक्तपुर जति आकर्षक देखिन्छ त्योभन्दा बढी आकर्षक देखिन्छन् सर्वसाधारणको ढोकाबाट चियाइरहेका जीवनशैली र विकासका नवीन अभ्यासहरू । कोरोनाको संकटकालमा अन्य नगर ‘हब्बेकब्बे’ भएको अवस्थामा यो सहरले आफूलाई विभिन्न क्षेत्रमा ‘भव्य’ बनाउन सफल भयो ।
कसले कसको बाटो काट्यो ?
पर्सा राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रको अमलेखगन्ज–पथलैया सडकखण्डमा लस्करै गाडी रोकिएका छन्। सबैभन्दा पछाडितिरको गाडीमा ‘सेभ टाइगर’ लेखिएको छ। त्यसकै छेउमा १० वर्षे पाटेबाघको मुखबाट रगत बगिरहेको छ।
जीवन्त छ योमरी
मंसिर शुक्ल पूर्णिमाको दिन बुधबार नेवार समुदायले घर घरमा योमरी पकाएर योमरी पुन्ही (पूर्णिमा) मनाए । संस्कृति महत्व बोकेको मिठो परिकार एक दिन मात्र हैन, वर्षभरीका चाडपर्व र संस्कृतिमा निकै महत्व रहेको संस्कृतविद ओम धौभडेलले बताए ।
-480x320.jpg)
चुनावले होइन अभावले छोएको छ
ग्रामीण भेगका किसानलाई भोट हाल्ने विषयले होइन, बालीमा मल कसरी हाल्ने भन्ने चिन्ताले छोएको छ। गरिब बस्तीका मुसहरलाई चुनावले होइन, पुसको चिसोले छोएको छ।
सिरक फाट्यो सरकार
पार्टी फुट्को आशंकाले राजधानीको राजनीति गर्माएको छ। वीरगन्ज–३२ परसवा टोलका तुला माझीलाई भने सिरक फाटेको चिन्ताले सताएको छ। बुधबार तराईमा अचानक चिसो बढेंसँगै ७४ वर्ष कटेका माझीलाई कठ्यांग्रिने डरले सताएको हो।