विपदमा काभ्रे: अधिक मानवीय तथा संरचनामा क्षति
गत साताको अविरल वर्षामा बाढी, पहिरोले काभ्रेपलाञ्चोकमा अधिक मानवीय क्षति हुन पुग्यो।
६ मंसिर २०८१ बिहीबार
- अहिले चर्चामा
- #ग्राहक विशेष
मिथिलाञ्चलमा विजयादशमीको महिमा यस्तो छ
शास्त्रीय रूपमा दुर्गालाई आदिशक्ति, महिषासुर मर्दिनीजस्ता नाम दिइए पनि मिथिलावासीका लागि दुर्गा सीताजस्तै चेलीबेटी हुन्। जसलाई पूजापाठ अर्थात् श्रद्धासँगै चेलीजस्तै माया, स्नेह पनि गरिन्छ। अर्को शब्दमा भन्दा यहाँ दुर्गाको पूजा वात्सल्य भावले गर्ने चलन छ।
महिला भलिबलको व्यावसायिक विकास
केही वर्ष अघिसम्म नेपाली खेल प्रशिक्षकहरु विभिन्न मुलुकमा गई स्थानीय खेलाडीहरुलाई खेल सिकाउने गर्दथे। ताइक्वाण्डो, टेबुलटेनिस जस्ता खेलमा नेपाली प्रशिक्षकहरु विदेशमै गएर सिकाइ ती देशका खेलाडीहरुलाई स्थापित गर्नकासमेत महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएका थिए।
मानसिक रोगको महामारी
हरेक मानिसको जीवनमा अनेक उतारचढाव आउँछन्। थुप्रै बाधा/अड्चन तथा कठिनाइहरू देखापर्छन्। सामान्यतया मानिसले यस्ता बाधा/अड्चन तथा कठिनाइहरूमा सफलतापूर्वक समायोजन स्थापित गर्छन्।
नवदुर्गा र सामाजिक न्याय
नवदुर्गाका मिथकहरू प्राचीन समयदेखि आजसम्म महत्त्वपूर्ण धार्मिक, सांस्कृतिक र सामाजिक मान्यताका रूपमा छन्। हिन्दु धर्ममा नवदुर्गाका नौ रूपलाई शक्ति, साहस, न्याय र धैर्यको प्रतीक मानिन्छ।
विपदमा बगेको सरकार
बल्खुमा बगेकाप्रति मैले प्रयास गर्दागर्दै बाढीले बगाएकाहरूलाई उद्धार गर्न सकिन भनेर गृहमन्त्रीले नैतिकता जोगाउनकै लागि भए पनि पदबाट राजीनामा दिनुपर्ने हो।
जसलाई खलनायक ठानिरहेका छौँ !
आफूलाई लागेको भन्न सक्ने, उदार लोकतान्त्रिक गुण भएका देउवा आजको दिनमा पनि प्रेस र सर्वसाधारणले आलोचना गर्न पाउनुपर्छ भन्ने ठान्छन् आफ्नाबारे नराम्रो लेखिएको कारण कुनै पत्रकार वा सम्पादकलाई नभेटौँ भन्ने उनलाई कहिल्यै लाग्दैन।
नेपालमा अकुपञ्चरको अवस्थाः सम्भावना र चुनौतीहरू
नेपालमा परम्परागत चिकित्सा प्रणालीको लामो इतिहास छ, जसमा आयुर्वेद, युनानी, होमियोप्याथी, सोवारिग्पा र अन्य प्राकृतिक उपचार विधिहरूले विशेष स्थान ओगटेका छन्।
दसैंमा नयाँ होइन सुकिला नोट
पछिल्लो पाँच वर्षमा नेपाल राष्ट्र बैंकले नयाँ नोट छाप्न वार्षिक औसत एक अर्ब तीन करोड रुपियाँ खर्च गर्ने गरेको देखिन्छ। विगतका वर्षमा जस्तो यो साल २०८१/८२ मा दसैँमा नयाँ नोट नपाइने भएको छ।
जहाँ उपभोक्ता खुलेआम ठगिन्छन् !
बजारमा निरन्तररूपमा वस्तु तथा सेवामा आएको गुणस्तर कमी तथा खाद्यवस्तुमा मिसावटले उपभोक्ता तनावमा छन्। भनिन्छ कि १० प्रतिशत मिसावट पत्ता नै लाग्दैन। निरन्तर वैज्ञानिक उपकरणसहितका अनुगमन तथा कारबाही अभावमा बजारमा गुणस्तरहीन सामग्री खुल्लमखुला बिक्री हुने क्रम बढ्दो छ।
चुनौतीबीच नयाँ प्रधानन्यायाधीश
आफैँसमेतले तयार गरेको न्यायालय विकृति विसंगतिसम्बन्धी प्रतिवेदनले सुझाएका परिवर्तनहरूका लागि राउत तयार हुनुपर्ने अवस्था छ। प्रतिवेदनको कार्यान्वयन भनेको न्यायाधीश नियुक्तिलगायतका कतिपय अवस्थामा प्रधानन्यायाधीशकै अधिकारको पनि कटौती हो। त्यसमा उनी तयार होलान ? जिज्ञासा छ।
नवदुर्गा नारी शक्तिको दैविक प्राकृतिक ऊर्जा
दुर्गा, लक्ष्मी र सरस्वती नारीरूपी प्रकृतिका तीनवटा आयाम हुन्। जसले मानिसमा हुने तमस, रजस र सत्व अर्थात् अस्तित्वका तीन मूल गुणहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ। शरीर, मन र बुद्धि जो प्रकृतिद्वारा निर्मित छ उसमा यही तीन गुण समाविष्ट भएको हुन्छ।
अहिंसा, अहिंसा र अहिंसा
राज्य सत्ताको स्वरूप नै हिंसात्मक पक्ष मिसिएको हुँदा रूपान्तरणमा हिंसाको प्रयोग विज्ञानसम्मत छ। शान्तिपूर्ण तरिकाले परिवर्तन नहुने अवस्थामा यसको प्रयोग आवश्यक छ भन्ने मान्यतामा विश्वास राख्छ।
कसरी सुधार्ने नयाँसडकका सडकपेटी ?
एक व्यापारीले भने, ‘पहिला सामान्य वर्षा हुँदा पनि पानीको निकास राम्रैसँग हुन्थ्यो। तर अहिले त साना पानीका भेलले पनि पसल डुब्छन्। यो समस्या लामो समयसम्म रहिरह्यो भने हाम्रो व्यापार नै ध्वस्त हुने सम्भावना छ।’
जलवायु परिवर्तन र युद्धको महासंकट
संयुक्त राष्ट्र संघको एक प्रतिवेदनअनुसार अनुमानित आठ लाख जीवमध्ये एक लाख केही दशकमा लोप हुँदैछन्। यी लोपोन्मुख जीवका विषयमा पनि हामी गम्भीर छैनौँ। हाम्रै वरिपरिका जीवहरू सधैँका लागि हराउँदैछन् तर हामी त्यो महसुस गर्न सक्दैनौँ।
नजित्ने लडाइँमा इजरायल
लामो समयदेखि अशान्त मध्यपूर्व थप सङ्कटमा जाकिँदो छ। यतिबेला विश्वको एक मात्र यहुदी बाहुल्य राष्ट्र इजरायल तीन वटा प्रभावशाली छापामार संगठनसँग एकैसाथ भिडिरहेको छ।
सेवक जनता, शोषक सरकार
समाजसेवी शब्द अचेल अलि सस्तो हुन गएको छ। सस्तो यसकारणले कि समाजसेवी हुन चाहिने सामान्य चरित्र पनि नबोकेकाले समेत आफूलाई ’समाजसेवी हुँ’ भन्छन्।
बुद्धजन्मस्थल लुम्बिनी, पर्यटन र आर्थिक समृद्धि
लुम्बिनीलाई स्वयम् गौतम बुद्धले समेत बोधगया, सारनाथ र कुशीनगरसहित अति महत्वपूर्ण चार तीर्थस्थलहरू मध्ये एक हो भनी मान्नु भएको कुरा बौद्ध ग्रन्थहरूमा पनि उल्लेख गरिएको छ ।
भ्रष्टाचारको राजनीतिकरण
सत्ता टिकाउने अंकगणितकै कारण ‘हर बेथिति’ समेत जायज देखिन थाले। उता बेथिति गर्ने दल र तिनका नेतालाई दण्डित गर्ने अधिकार राख्ने मतदातासमेत दण्डित गर्न सक्षम बन्नबाट पछि हट्दै गए। जसका कारण भ्रष्टाचार मौलाउन मद्दत पुग्यो।
आखिर जीवन के हो ?
आफ्नो जीवन कति वर्ष लामो हुन्छ भन्ने कसैलाई थाहा हुँदैन। तर पनि निर्धक्क बाँचिरहेका हुन्छौँ हामी सामान्य अवस्थामा। सामान्य दिनचर्या चलिरहेकै हुन्छ। एउटा कुरा,जीवन कसरी जिउने भन्ने जानेका मानिस दीर्घायु हुन्छन्। जुन हामीले देखेकै कुरा हो।
बालमैत्री घोषणा गर्ने होडमा स्थानीय तह, कार्यान्वयनमा चुनौती
बालमैत्री स्थानीय शासनस बालबालिकाको विषयलाई शासकीय पद्धतीमा मूलप्रावाहिकण र संस्थागत गर्ने अवधारणा हो।
स्वस्थ जीवन–सूत्र
हुर्कने क्रममा मानिसले विभिन्न परिवेश भोग्छ। बढ्ने क्रममा समाजसँग जुध्दा व्यक्ति परिमार्जित हुन्छ, सामाजिक कौशल सिक्छ। समाजमा आफ्नो स्थान उचो बनाउन सक्ने व्यक्तिसफल मानिन्छ। तर समाजले कुन व्यक्तिकति लामो स्वस्थ जीवन व्यतीत गरी महाप्रस्थान गर्यो भन्ने कुराको लेखाजोखा राख्दैन।
अम्बेडकर पार्कका अप्ठ्यारा
अम्बेडकर पार्कमा राजा सल्हेसको योगदानलाई पनि सम्मानस्वरूप समेटिदै उनको प्रतिमा पनि स्थापना गरिने योजना छ। राजा सल्हेस तराई/मधेसमा रहेका दुसाध (पासवान) जातिसँग सम्बद्ध ऐतिहासिक व्यक्तित्व हुन् जसको स्मरणमा सल्हेस फूलबारी प्रख्यात छ।
पारिवारिक मूल्यप्रति चिन्तित चीन
आर्थिक विकास र समृद्धिको बाटोमा अघि बढ्दै गर्दा चिनियाँ समाजले नयाँनयाँ चुनौती झेलिरहेको छ।