२४ कार्तिक २०८१ शनिबार
image/svg+xml
Tejeshor
तेजेश्वरबाबु ग्वंगः


तेजेश्वरबाबु ग्वंगःका लेखहरु :

तस्बिर बोक्छ जसले युगीन इतिहास!

नबोक्ने इतिहास तस्बिर हुँदै हुन्नन्। हुन्छन् बोकेकै आफ्नै स्वत्त्व हरेक तस्बिरले। कित्ता आफ्नै। सन्दर्भ नि आआफ्नै। गाइरहेछु अहिले शूरले कुम्ल्याएर चिन्तनको धार।

दुर्बल देह सबल सम्मान

राजु मृगेन्द्र जोशी : अध्यक्ष एवं संयोजक। कार्यक्रम स्थल : नेपाल प्रशासन प्रशिक्षण केन्द्र, जावलाखेल, ललितपुर।

सिप र कलाकाे पारस्परिक सहयात्रा जीवनदायिनी

मधुर मधुर समाजप्रति। समाजसाथै संस्कार अनि मानवताप्रति। इतिहास अनि गर्न जगेर्ना जीवनदायिनी वरदायिनी माता स्वरूपै।

उषा प्रहरमा मुक्तक उद्गार

उषाको प्रहर। एकै होइन, युगयुगान्तकारी। हंसमुख चेहेरा आकृति। सुन्दरी कवयित्री अहोरात्र। वयस्क जीवनका तन्नेरी साथी गुलाबी चेहरा बान्की। मुक्तकसङ्ग्रहका उमङ्ग तरानी।

नेवाः संस्कृति चिनाउने काव्य

गीतकार बन्न रुचाउने जोकोहीले राख्नुपर्ने हेक्का ठान्छु। गीतको हेक्का भावुक–भावमय बन्नु सर्वथा औचित्य मानिन्छ। भन्दै गर्दा सम्झन्छु स्व. अग्रज पारसमणि प्रधान।

सग्लो घर संग्रहालय!

सग्लो घर आफैंमा सिंगो एक संग्रहालय बन्छ। बनेको हुन्छ आफैंमा। आफैंसित विमर्श गर्नु पर्दो रहेछ। गरें। एकपटक होइन, बारम्बार, दोहोर्‍याई, तेहर्‍याई। लाग्छ, जीवन एक गतिमान ओहरदोहर।आउँछु, जान्छु। आयो, गयो।

इन्द्रजात्रा पर्व चाड!

अवनि-अम्बर ध्वजा फहराई,मिलन बिन्दु चाडपर्व रमाई,मान्छौं-खान्छौं-नाच्छौं गाई जीवन जिउने रहर नै कमाई !

हिति प्रणाली!

‘हिति प्रणाली’ स्वस्थ जीवन प्रणालीका निमित्त मध्यकालीन नेपाली सम्पदाको मूल स्रोत। पानी यसै स्रोतमा आधारित मूल। नभन्दै जल जीवनाधार ! पानीबिना बाँचिन्छ कसरी ? हामी आश्रित प्राणी पानीमा। अनुभव सिद्ध शाश्वत सत्य।

नेपाल–नेपालीको गर्व !

धर्ममा नै अन्तर्निहित छ कर्म। कर्म गर्नुमै फल्छ धर्म। धर्म र कर्म, कर्म र धर्म आपसमा छन् अन्योन्याश्रित। एकापसमा जुट्नु मेल–मिलाप। भाइ फुटे गवार लुटे ! उखानै माझिएका हाम्रा। धर्म र कर्म आपसमा बाटिएका छन्, पितापुर्खादेखि नै।

ओहो! आवेश, आक्रोश, चिन्तन

सम्झन्छु चिम्लीचिम्ली आफ्नै आँखा दुई। बन्द गर्छु जब नयनजोडी, खुल्छ तेस्रो आँखाब्रह्म। विवेक ब्रह्म उजेलिन्छ। झलमल दशदिक्। अनायास यही त हो ब्रह्मविवेक।

मोह, लोभ, त्याग र समाधान!

मोह, लोभ, त्याग, समाधान !’ दर्शन जीवनचक्रका। रहन्न स्थिरमय चक्र जीवनगतिको। गतिमय जीवनचक्र हाम्रो। घुमिरहन्छ नअडीकन आफै। गतिशील जीवन यसैउसैले। रहन्न स्थिरावस्थामा हाम्रो जीवन, मानव धर्मकर्म।

ध्यानमय योग: योगमय ध्यान!

दृढ सङ्कल्पित मनले जीवन दीर्घायु तुल्याउँछ। दृढ सङ्कल्पले विचलनबाट उन्मुक्त पार्छ। अनुभूति आफ्नै। स्वानुभूति दृढ रहन्छ। दृढता संकल्पको पूर्वाचरण। पूर्वाचरण पहिलो पाइला। पहिलो पाइला जसले हजारौं–लाखौं पाइलालाई अग्रगन्य तुल्याउँछ।

‘समकालीन नेपाली निबन्ध’ मा सङ्गृहीत आत्मपरक अभिव्यञ्जना

हेर्ने देख्ने बाह्य अंग-अवयव त आँखा। वास्तविक वस्तुको मूलभूतस्वरूप अवलोकन गर्ने अन्तरदृष्टि। दिव्य दृष्टि भन्छौं त्यसलाई। दिव्यदृष्टिलाई अन्तरदृष्टि भन्छौं। अन्तरदृष्टि नखुली दिव्य दृष्टि बन्दैन। त्यसैले नै हो सर्जकका सृजनालाई युग युगान्तर सजीव बनाउँछ। कालजयी बनाउँछ।

शीर्षक, लेखका वा ट्यागमा खोज्नुहोस्