खिरपर्व र साउँखर्क
नेपाली समाज प्राचीन संस्कृति र सभ्यताले परिपूर्ण छ। पूर्वीय दर्शन र परम्परामा आधारित नेपाली समाजले वर्तमान अवस्था र भविष्यलाई पनि आध्यात्मिक चेतनाको मार्ग देखाएको पाइन्छ।
नेपाली समाज प्राचीन संस्कृति र सभ्यताले परिपूर्ण छ। पूर्वीय दर्शन र परम्परामा आधारित नेपाली समाजले वर्तमान अवस्था र भविष्यलाई पनि आध्यात्मिक चेतनाको मार्ग देखाएको पाइन्छ।
सुदूर र कर्णाली प्रदेशको मौलिक लोकगाथा र लोक संस्कृति हो देउडा। देउडा गीत बन्नका लागि गीतका दुइटा हरफ चाहिन्छन्।
आर्यघाटमा पुगिसकेको राजसंस्था राजेन्द्र लिङ्देन, कमल थापा, प्रकाशचन्द्र लोहनी, नवराज सुवेदी जस्तै चार दिशामा फर्केका अनुहारबाट फर्कन्छ भनी आशा गर्नु समय खेर फाल्नुबाहेक केही होइन।
संस्कृतिभित्रको राजनीति सभ्यताको सूचक पनि हो। देउवाको संस्कृतिसँगैको राजनीति चुलिएकै कारण सुदूरपश्चिमका दुइटा ठुला सांस्कृतिक पर्व विसु र गौराका बेला निरन्तर उपस्थित भएर संस्कृतिकर्मीमाझ देउडा खेल्नुभएको हो।
यतिखेर विश्वप्रसिद्ध नाटककार शेक्सपियरको ‘ह्यामलेट’ नाटकको अंश याद आइरहेको छ।
राजसंस्थालाई ब्युँताउने बेला आइसकेको छ, हाम्रो जिम्मेवारी भनेको राजा भएर पुनः शासनसत्ता हातमा लिनु र राज्य गर्नु हो भन्ने अर्थ लाग्ने अभिव्यक्ति २१ औं शताब्दीका जनतालाई किमार्थ स्वीकार्य छैन।
योगदान र तपस्याको कदर नगरुन्जेल जुनसुकै सरकार आए पनि नेपाली राजनीतिक खेल भ्रष्टाचारीको झुन्डमा मात्र सीमित हुन्छ भन्छन् अमेरिका बसोबास गर्ने हजारौं युवा।
२०७९ मंसिरमा भएको राष्ट्रिय चुनावमा नेपाली कांग्रेस, माओवादी र समाजवादीले चुनावी संयुक्त गठबन्धन कायम गरे।
वास्तविकता यस्तो छ कि लोकतन्त्रप्रति जनताको आस्था अटुट छ तर नेताको बोलीमा रत्ति पनि विश्वास छैन।
अब सरकारले सांगीतिक क्षेत्रबाट संगीतका उज्याला नक्षत्र नारायणगोपाललाई राष्ट्रिय विभूति घोषणा गर्नुपर्दछ।
सशस्त्र द्वन्द्वका बेला तत्कालीन विद्रोही माओवादीले नेता सिंहलाई ३ महिनासम्म अज्ञात ठाउँमा थुनेर राख्दा पनि प्रजातन्त्रप्रतिको निष्ठा उनले त्यागेनन्।
राष्ट्रमा एकपछि अर्काे घटनाक्रमहरू व्रmमिकरूपमा दोहोरिइरहेछन्। सुखदभन्दा दुःखद घटनाले राष्ट्रलाई क्षत–विक्षत गरेको छ।
बारा, चितवन र तनहुँको उपनिर्वाचनको मत परिणाम धमाधम आइरहेको छ। सम्भवतः यो लेख प्रकाशित हुने बेलासम्म केही ठाउँको परिणामसमेत सार्वजनिक भइसक्ने छ।
अहिले हाम्रो देशमा पनि हक्स, लक र रुसोझैँ शेरबहादुर देउवा, केपी ओली र प्रचण्ड देखापरेका छन्। यी ३ जना नेताका बीच घुुमिरहेछ देशको वर्तमान राजनीति।
२०६१ माघ १९ गते तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्रले जनताका सम्पूर्ण मौलिक अधिकार आफूमा निहित गरी प्रतिगमन कदम सुरु गरेको दिनलाई पनि नेपाली जनताले भुलेका छैनन्।