सहकारीको ६८ वर्षे सिकाइ
आर्थिक असमानता विश्वव्यापी रूपमा चुनौतीपूर्ण बन्दै गएको वर्तमान घडीमा सहकारी आयको असमान वितरण कम गरेर सामाजिक न्याय कायम गर्न सहयोगी हुन्छन्।
२१ चैत्र २०८१ बिहीबार
१३:० अपराह्न
- अहिले चर्चामा
- #ग्राहक विशेष
रूप खड्का
रूप खड्काका लेखहरु :
संकट सहकारी र सब-प्राइम कर्जाको
नेपालमा बचत तथा ऋणको मुख्य कारोबार गर्ने केही सहकारीका सञ्चालकहरूले सहकारी कानुनलाई पूर्णरूपमा उल्लंघन गरेर सहकारीमा जम्मा भएको रकम ठूलो मात्रामा अपचलन गरेको र त्यसलाई नियामक निकायले प्रभावकारीरूपमा नियमन गर्न नसकेकाले लाखौँ बचतकर्ता बिचल्लीमा परेका छन्।
राहत नदिने सहकारी अध्यादेश
सहकारीमा जम्मा गरिएको बचतको केही सहकारीका बचतमारा सञ्चालकहरूले ठूलो मात्रामा दुरूपयोग गरेकाले लाखौँ सर्वसाधारणको बिल्लिबाठ भै सहकारी समस्या भयावह भएको छ।
सहकारी सम्मेलनको सन्देश
सन् २०१२ लाई पनि अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी वर्षका रूपमा मनाएको थियो भने सहकारीले आर्थिक तथा सामाजिक विकासमा खेल्ने भूमिकालाई मध्यनजर गरेर हरेक वर्ष जुलाइको पहिलो शनिबारलाई अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी दिनका रूपमा मनाउने गरिन्छ।
दिगो विकासका लागि सहकारी
दिगो विकासका लागि आर्थिक विकास फराकिलो र समावेशी हुनुपर्दछ। त्यसमा सहकारीले ठूलो भूमिका खेल्छ।
सहकारीलाई लुटेरामुक्त बनाउने हो भने!
नेपालमा अहिले सहकारीमा उत्पन्न भएको समस्याका कारणमा सहकारी शिक्षाको अभाव पनि एक हो।
गर्विलो सहकारी लोभीपापी सञ्चालक
मुलुक अहिले सहकारीमय भएको छ। केही लोभी–पापीहरूले सहकारीको मूल्य, मान्यता तथा सिद्धान्त विपरित कार्य गरेका र सरकारले तिनीहरूको नियमन गर्न नसकेकाले लाखौँ बचतकर्ता सहकारी पीडित भएका छन् र सहकारी समस्या राष्ट्रियरूपमै विकरालरूपमा देखापरेको छ।
मूल्य अभिवृद्धि करमा सुधार
मुलुक विकासका लागि आवश्यक राजस्व परिचालन गर्न चुनौतीपूर्ण हुँदै गएको सन्दर्भमा भविष्यमा आर्थिक दृष्टिकोणले कम लागतमा बढी राजस्व परिचालन गर्न सकिने सम्भावना भएको राजस्वको सबभन्दा ठूलो स्रोत पनि यही हो।
बिक्री कर कि मूल्य अभिवृद्धि कर ?
देशबाहिर निकासी गरिने वस्तु तथा सेवालाई करको भारबाट पूर्णरूपमा मुक्त गर्नका लागि निकासीमा कर शून्य दरले लगाइन्छ जसले गर्दा स्वदेशी वस्तु तथा सेवाहरू विदेशी बजारमा प्रतिस्पर्धी भई मुलुकको निकासी प्रर्वधन हुने स्थिति उत्पन्न हुन्छ।
कृषि विकास निम्ति मूल्य अभिवृद्धि कर
हाल कृषि उपजमा मूल्य अभिवृद्धि कर छूट दिइएकोले कृषि उपजको उत्पादन तथा पैठारी दुवैमा मूल्य अभिवृद्धि कर लाग्दैन।
विद्युत् विकासका लागि मूल्य अभिवृद्धि कर
पर्याप्त विद्युत् उत्पादन गर्न सके भारतका उत्तर प्रदेश, उत्तराखण्ड, पश्चिम बंगाल र बिहार जस्ता नेपालसँग सीमा जोडिएका राज्यलागयत भारत तथा बंगलादेशको विद्युत्को केही माग पूर्ति गर्न सकिनेछ र त्यसबाट ठूलो मात्रामा विदेशी मुद्रा आर्जन हुनेछ।
मूल्य अभिवृद्धि कर कति समान कति असमान?
राज्यको सामाजिक न्याय हासिल गर्ने उद्देश्य कर छूटबाट भन्दा नगद अनुदान, सामाजिक सुरक्षा जस्ता लक्षित कार्यक्रमबाट कम लागतमा बढी प्रभावकारी रूपमा हासिल गर्न सकिन्छ।
सिद्धान्तको कसीमा मूअकको एकल दर
मूल्यअभिवृद्धि करको वर्तमानमध्यम स्तरको एकल दरबाट हालसम्म संगालिएको सकारात्मकअनुभवले यसलाई आगामी दिनमा पनि निरन्तरता दिनुपर्ने स्पष्ट संकेत दिन्छ।
सुशासनका लागि मूल्य अभिवृद्धि कर
मूअक यसको प्रकृतिको हिसाबले अन्य करहरूका तुलनामा बढी पारदर्शी कर हो भने यसलाई सही किसिमले तर्जुमा गरेर यसको पारदर्शितालाई अझै बढाउन सकिन्छ।
निकासी प्रवर्द्धन गर्न मूल्य अभिवृद्धि कर
निकासी गरिने वस्तुलाई मूअकको भारबाट पूर्णरूपमा मुक्त गर्नका लागि तिनीहरूलाई मूअक छूट नदिइ कर लाग्ने व्यवस्था गर्नुपर्छ।