अब बेला भो प्रचण्डजी!
मलाई व्यक्तिगत रूपमा यो देशमा फेरि राजतन्त्र फर्कन्छ, यसको आवश्यकता छ भन्नेमा पटक्कै विश्वास छैन। उतिबेला राजाको शासन भोगेका अधिकांशले पनि राजतन्त्र चाहलान् जस्तो लाग्दैन।
३० वैशाख २०८२ मंगलबार
- अहिले चर्चामा
- #नागरिक नायक
- #भूकम्प दशक
- #ग्राहक विशेष
डा.विष्णुराज उप्रेती
डा.विष्णुराज उप्रेतीका लेखहरु :
अफ्रिकी देश बेनिनका विशेषता
पश्चिम अफ्रिकामा अवस्थित बेनिनबारे नेपालमा त्यति धेरै जानकारी पनि छैन।
-480x320.jpg)
बेनिन : नेपालमा कम सुनिएको पश्चिम अफ्रिकी देश
विकासोन्मुख देशका जस्तै गरिबी, जलवायु परिवर्तनका नकारात्मक असर, क्षेत्रीय परनिर्भरताजस्ता समस्या रहे पनि सुशासन, सेवा प्रवाह जस्ता क्षेत्रमा यो देशले पछिल्लो समय उल्लेख्य उपलब्धि हासिल गरेको रहेछ ।
किन प्रभावकारी भएनन् सांसद?
गत माघ १३ र २० गते सभामुख र प्रतिनिधिसभामा ठूला दलका प्रमुख सचेतकहरूले एउटा सार्वजानिक नीति संवाद कार्यक्रमका प्रस्तोताहरूसँग सांसदले आफ्नो भूमिका प्रभावकारी रूपमा पूरा गर्न नसकेको स्वीकार्नु मात्र भएन, बरु यसका विभिन्न कारणबारे खुलेरै बोल्नुभएको थियो।
श्रीलंकामा वैकल्पिक शासनको चुनौती
दुर्भाग्य राजनीतिक जातीय–धार्मिक द्वन्द्वको चपेटामा परेपछि यो देशको अवस्था निकै खस्कँदै गयो।
बहसमा मर्यादित इच्छामरण
ग्रिक भाषाबाट युथनेसिया शब्द आएको हो। ग्रिक भाषामा इयु भन्नाले गुड र थानातोस भन्नाले मृत्यु बुझाउने हुँदा युथनेसिया भनेको ‘असल मृत्यु’ हो।
-480x320.jpg)
आन्तरिक उत्पादनबाटै खाद्य सुरक्षाको सुनिश्चितता
अहिलेको कृषिको मूल समस्या भनेको बाहिरी बजार खासगरी भारतीय कृषिबजारको रणनीतिक हस्तक्षेप, नेपाली किसानहरूको कमजोर प्रतिस्पर्धी क्षमता नै हो।
अहिंसा, अहिंसा र अहिंसा
राज्य सत्ताको स्वरूप नै हिंसात्मक पक्ष मिसिएको हुँदा रूपान्तरणमा हिंसाको प्रयोग विज्ञानसम्मत छ। शान्तिपूर्ण तरिकाले परिवर्तन नहुने अवस्थामा यसको प्रयोग आवश्यक छ भन्ने मान्यतामा विश्वास राख्छ।
खाद्य सुरक्षा नै राष्ट्रिय सुरक्षा
संसार नै अहिले द्रुत र जटिल परिवर्तनको परिवेशबाट गुज्रिरहेको छ। यस्ता परिवर्तनका असरहरू प्रत्यक्ष र परोक्ष रूपमा सबै देशलाई पर्छ नै।
भुटानबाट किन नसिक्ने ?
सन् २०२३ को तथ्यांकअनुसार भुटानको प्रतिव्यक्ति आय तीन हजार पाँच सय ४५ डलर रहेको छ भने यो देशले अहिले विश्वमा आफूलाई कार्बन उत्सर्जन नकारात्मक र कुल गार्हस्थ्य सुखीपन (ग्रस नेसनल ह्याप्पिनेस) भएको देशका रूपमा चिनाएको छ।
के विश्वविद्यालय राजनीति मुक्त होला?
अपवादकै रूपमा प्रधानमन्त्रीको प्रतिबद्धताअनुसार यो काम भयो नै भने पनि उनले भनेजस्तो उपकुलपति प्रतिस्पर्धाबाट नियुक्ति गरेर विश्वविद्यालयहरू सुध्रन निकै कठिन छ।
धर्म र जातीयताको राजनीतीकरण
धर्मको दुरूपयोग नहोस् भनेरै ‘परोपकाराय पुण्याय्, पापाय परपिडनम्’ भन्ने सार खिचिएको हो र यो नै द्वन्द्व समाधानको मूल मन्त्र हो।
सुरक्षा सल्लाहकारको सान्दर्भिकता
सार्वजनिकरूपमा आलोचना खेपिरहेका नवनियुक्त राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार शंकरदास बैरागीलाई आफ्नो नियुक्तिको औचित्य पुष्टि गर्ने अवसर छ।
आम नरसंहारको २९ वर्ष: रुवान्डामा चमत्कार
अहिले रुवान्डामा नियमको पालना नगर्ने परिकल्पना गर्न सकिँदैन। गाडी चालकले ट्राफिक नियम अक्षरशः पालना गर्नेदेखि मन्त्रीलगायत सबै जिम्मेवार निकायले आफ्नो जिम्मेवारीअनुसारको दायित्व निर्वाह गर्न सधैं प्रतिबद्ध भएको देखिन्छ। उनीहरूलाई कानुनप्रति पूरा भरोसा पनि छ र डर पनि देखिन्छ। सबै मानिस अनुशासित, कम बोल्ने र बढी औपचारिक छन्।
सार्वजनिक विश्वविद्यालय स्थापनाका बेथिति
अघिल्लो सरकारका युवा तथा खेलकुद मन्त्री महेश्वरजङ्ग गहतराजले खेलकुद विश्वविद्यालय खोल्ने नीति तथा कार्यक्रममै प्रस्ताव गरे। वर्तमान पर्यटन मन्त्री सुदन किराँतीले त अझ हौसिएर ३ वटा विश्वविद्यालय खोल्ने तयारीका लागि विभिन्न समिति नै बनाए।