रहेनन् वरिष्ठ प्रगतिवादी साहित्यकार भट्ट
लामो समय नेपाली साहित्य, प्राध्यापन र प्रगतिशील चिन्तनमा सक्रिय उनका काव्य, खण्डकाव्य, संस्मरण, समालोचना र निबन्धलागयतका विधाका साढे दुई दर्जनभन्दा बढी कृति प्रकाशित छन्।
२५ पुस २०८१ बिहीबार
- अहिले चर्चामा
- #ग्राहक विशेष
साहित्यमा आशावादी स्वर
समाजमा अराजकता, शोषण, भ्रम, विभेद र अन्धविश्वास रहेका हुन्छन्। निराशावादी कित्ताका मान्यता बोकेका मानिसले त्यसलाई प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रूपमा ग्रहण गरेको पाइन्छ। हो, त्यस्तै लेखक र त्यही कोटिका पाठकले निराशावादी साहित्यको नकारात्मक प्रभाव छुट्ट्याउन सक्दैनन्। ती साहित्यिक सामग्रीले मानिसलाई निराशा नै यथार्थ, सत्य र शाश्वत हो भन्ने चिन्तनको विकास गराउँछ।
आम मानिसको घाउमा मल्हम लगाउन खोज्ने साहित्यकार
नागरिकको हैसियतले समाजमा घटेका, आफूले देखेका र भोगेका घटनाक्रमहरूलाई जीवन्त राख्न लेख्ने गरेको बताउँछन्।
४६ वर्षअघिको ‘मुगलान’लाई फर्केर हेर्दा
पुरुष बेचबिखनको यो दृष्टान्त झल्काउने गरी आजभन्दा लगभग आधा शताब्दी पहिले लेखिएको यस उपन्यासले आजसम्म उही र उस्तै कथानकका रूपमा निरन्तरता पाइरहेछ। त्यसैले आज पनि पैसा कमाउन खाडी मुलुक गएका थुप्रै युवामा हामी सुतारको चित्कार ध्वनि सुन्न सक्छौँ।
लाकोजूको ‘घाम फुल्ने याम’ बजारमा
लामो समयदेखि नेपाली भाषा र साहित्यमा समर्पित लाकोजूको ‘घाम फूल्ने याम’भित्र ५८ ओटा विविध विषयका कविताहरू समावेश गरिएका छन्। नेपाली कविता विधामा आफ्नो फरक प्रवृत्ति बनाइसकेका सूर्य लाकोजूको प्रस्तुत कविता कृतिमा वर्तमान नेपाली समाजको यथार्थ चित्रण रहेको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली समाज विश्व नेपाली साहित्य सम्मेलनको घोषणापत्र
अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली समाज नेपाली साहित्य सम्मेलन २०२१ गत साता सम्पन्न भएको छ । काठमाडौंमा सम्पन्न सम्मेलनले समाजिक कुप्रथालाई साहित्यमार्फत सचेत गराउने गरी १६ बुँदे घोषणापत्र जारी गरेको छ ।
साहित्यपोस्ट उत्तम कृति पुरस्कारका लागि १० पुस्तक छानिए
साहित्यपोस्ट इ दैनिक पत्रिकाले प्रदान गर्ने ५० हजार रूपैयाँ राशिको पहिलो सिर्जना पुरस्कारका लागि सर्वोत्कृष्ट १० कृति सार्वजनिक गरेको छ।
साहित्यकार श्यामदास वैष्णवको निधन
वरिष्ठ साहित्यकार श्यामदास वैष्णवको गए राति आफ्नै निवास ज्ञानेश्वरमा निधन भएको छ। विसं २०७२ देखि मनोरोगले पीडित उनको पशुपति आर्यघाटमा अन्त्येष्टि गरिएको छ।
रहेनन् साहित्यकार कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ
साहित्यकार कृष्णप्रकाश श्रेष्ठको ८२ वर्षको उमेरमा गए राति निधन भएको छ। नेपाली र रुसी भाषाभाषीका सेतु मानिने श्रेष्ठ कोभिड–१९ बाट सङ्क्रमित भई मस्कोस्थित एक अस्पतालमा उपचाररत थिए।
कार्थकको नजरमा नेपाली संगीत सर्जक
नेपाली साहित्यमा केही वर्षदेखि उपन्यास र आत्मकथाको भीड छ। बजार पनि छ भन्छन्। तर, नेपाली भाषामा नाटक, जीवनी, सिनेमा, संगीतसम्बन्धी पुस्तक अभावशून्य नै छ। बजार नभएर हो वा भएर, थाह छैन। यस्तो अवस्थामा पनि निकै मुस्किलले संगीत र सिनेमाबारे लेखिरहने स्रष्टा कमै छन्, त्यसमध्ये साहित्यकार पिटर जे कार्थकको नाम अघिल्लो पंक्तिमा आउँछ।
जोशीलाई ‘कर्णाली साहित्य साधना’
कर्णाली साहित्य समाजले शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीलाई ‘कर्णाली साहित्य साधना’ बाट सम्मान गर्ने भएको छ । बिहीबार समाजले पत्रकार सम्मेलन गरी चैत ११ गते शताब्दी पुरुष जोशीलाई वीरेन्द्रनगरमा सम्मान प्रदान गर्ने जानकारी गराएको थियो ।
धार्मिक साहित्य र महिला विभेदको अभ्यास
भर्खरै नेकपा दाहाल–नेपाल समूहका नेता रघु पन्तले गायिका तथा हाल सभासद् रहेकी कोमल वलीको शारीरिक पक्षलाई लिएर टिप्पणी गरे। उनको भनाइ थियो, ‘बिसौँ वर्ष पार्टीमा लागेका महिलाले टिकट पाएनन्, तर कोमल वलीले यसो सारी सर्काएर गोरा पिडौँला देखाउँदै पोइला जान पाम् भनेपछि अवसर पाइन्।’
तीन जना साहित्यकारलाई 'कृष्णभूषण बल सिर्जना' पुरस्कार
कृष्णभूषण बल स्मृति प्रतिष्ठानले तीन जना साहित्यकारलाई पुरस्कृत गरेको छ। प्रतिष्ठानले विराटनगरस्थित आरोहण गुरुकुलमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा वरिष्ठ आख्यानकार भागिरथी श्रेष्ठलाई नगद २५ हजार १ सय ११ रुपैयाँ राशिको ‘कृष्णभूषण बल स्मृति सिर्जना पुरस्कार’ समर्पण गरिएको छ। ५ दशकभन्दा लामो समयदेखि साहित्य सिर्जनामा सक्रिय श्रेष्ठका उपान्यास र कथासंग्रह प्रकाशित छन्।
बलात्कारविरुद्ध साहित्य शक्ति
मानिसको दुःखलाई बोध गर्न नसक्ने, बेखबर हुने, आत्मरतिमा अन्तै रमाउने, मानिसलाई मानिसबाट अलग बनाएको सन्दर्भलाई आलोचना गर्न नसक्ने प्रकारका साहित्यमा शक्ति रहन्न। मानिसका मार्मिकता, भाव–विचार र व्यवहारलाई स्पर्श गर्न सक्ने साहित्यमा शक्ति स्फुरण हुन्छ। यस्ता साहित्य सिर्जनाले मानिसका अनेक चोटमा सामाजिक, सांस्कृतिक, मनोवैज्ञानिक मलम लगाउन सक्छ।
साहित्यमा अर्थ
२००७ सालपछि नेपालको राजनीतिक परिवर्तन त भयो भयो, भौतिक परिवर्तन पनि भयो । नेपालीहरू रेडियो सुनेर देश/विदेशका कुरा सुन्न पाउने भए । दल खोल्न पाउने भए । २०१३ सालमा त्रिभुवन राजपथ बन्यो ।