घरबेटी बा आफ्नै हो जस्तो र होइन जस्तो पनि लाग्ने यो पृथ्वी माथिको घर तपाइँको पनि डेरा हो।म मात्र हैन तपाइँ पनि यो स्थायी माटोको अस्थायी बासिन्दा, करार बासिन्दा। -कवि सुरेश हाँचेकाली बस चढ्नु अगाडि मलाई लागेको थियो, म सापिन जाने आफन्त दाइहरुको डेरा भएको ठा
ग्लुकोज, फास्टिङ, ५४०। डाक्टरले थमाएको रिपोर्ट हेरेर उनी टाउकोदेखि पैतालासम्मै थरर्र काँपे। तीन दिन भएको थियो, अलि सन्चो नभएको। शरीर कमजोर भएको थियो। छटपटी बढेको थियो। मुख सुकेजस्तो हुन्थ्यो। दिनदिनैको चटारो र सधैं साँझको खानपिनले असजिलो भएको होला भन्ने ठ
ध्वनि वा लेख्यचिह्नद्वारा विचार आदानप्रदान गर्ने माध्यम हो भाषा। आफ्ना विचार, धारणा, भनाइ अरूले राम्रोसँग बुझून भन्ने चाहना सबैमा हुन्छ। अपवादबाहेक बुझाउनै वा प्रष्ट्याउनै भाषा प्रयोग गरिन्छ। तर अहिले नेपाली भाषा बिगारिँदै जान थालेको पाइन्छ। अरुलाई सिकाउन
बुद्धिसागर—अघिल्लो दिन र रात मैले भोकै कटाएको थिएँ। मेरो मनिब्यागमा फुटेको कौडी थिएन, थिए त केवल ठुल्ठुला मान्छेका बिजनेस कार्ड। जसमा म नम्बर डायल गर्न सक्दिनथेँ। आँटै गरेपनि मसँग लोकल कल गर्ने तीन रुपियाँ थिएन। बिहानै पेट कताकता दुखेजस्तो भइरहेको थियो। भ
‘दाइ अब एउटा ठूलो पेग लिन्छु अनि मस्कट (ओमानको राजधानी)सम्मलाई पुग्छ ' तर चेतनको इच्छा सजिलै पुरा भएन। उनले विमान कर्मचारीलाई अलि ठूलो पेगको इशारा गरेपछि उसले अप्ठेरो मान्दै भन्यो ‘मित्र तपाईले अलि बढी लिइ सक्नु भएको छ। मैले तपाइको ध्यान राख्नु पर्छ।' चेत
‘पोखरा आइपुगेको हो?' मैले आँखा मिच्दै सोधेँ। माइक्रोबसले घ्याच्च ब्रेक लगाएको थियो। उनीहरू हलल्ल हाँसे। म अर्धनिद्रामै अकमकिएँ। ‘बल्ल जुँगेखोला आइपुग्यो, कुम्भकर्णजी,' टाँस्सिएरै बसेको साथीले फरमायो। ‘जुँगेखोला?' म फेरि अकमकिएँ। निद्रा पुरै खुलिसकेको थिय
सल्लाघारी भुइँकुहिरोले भरियो। रमेश र म चिरानीले सालका रूख चिरेको हेरिरहेका थियौं। पानी दर्किन थालेपछि घरतिर दगुर्यौं। आधा घन्टापछि, मान्मबजारको वल्लो किनारमा पुग्यौं। म भित्रसम्म भिजेको थिएँ। घरघरमा ओत लाग्दै हिँडिरहेको थिएँ। उसलाई देखेँ। ऊ एउटा दोकानको
सल्लाघारी भुइँकुहिरोले भरियो। रमेश र म चिरानीले सालका रूख चिरेको हेरिरहेका थियौं। पानी दर्किन थालेपछि घरतिर दगुर्यौं। आधा घन्टापछि, मान्मबजारको वल्लो किनारमा पुग्यौं। म भित्रसम्म भिजेको थिएँ। घरघरमा ओत लाग्दै हिँडिरहेको थिएँ। उसलाई देखेँ। ऊ एउटा दोकान
बिरालाले छाउरा के ओसारेको होला र मैले जिन्दगीमा किताबको भारी त्यति ओसारेको छु। किताबको मरिकुच्चे भारी जता जाँदा पनि छुटेको छैन। जहाँ जाँदा होस् ती मसँगै हिँडे - कतै किचिएर, कतै थिचिएर। ती मसँगै अविराम यात्रामा हिँडिरहे। बोक्दाबोक्दै कतिका गाता छुटे। हिँड्
बुद्धिसागर - एक हुल यमदुत आइरहेको देखेर महादेव अर्को गल्लितिर लागे। म एक्लै भएँ। यमदुतहरू मेरो छेउ आए। 'महाराजले बोलाइस्सेको छ,' एउटाले भन्यो, 'तुरुन्त हाजिर हुने।' म हिँडेँ। यमदुतले पछ्याए। यमराज अघिपछि यमदुत लगाएर बगैंचामा टहलिरहेका थिए। यमराजसँग एउटी
आइतबारको नागरिक दैनिकमा मैले लेखेको 'पशुपतिको सटर कौडीको भाउमा' शिर्षकमा समाचार प्रकाशित भएको थियो। समाचार छापिएपछि सोही दिन दिउँसो १ बजे फलोअपका लागि म पशुपति क्षेत्र विकास कोषमा पुगेको थिएँ। त्यहाँ पुगेपछि मैले सम्बन्धित विभागहरुमा सोधपुछ गरि जानकारी लि
झरी परिरहेको बिहान निद्रा खुले पनि ब्ल्याङ्केट तानेर ओछ्यानमै पल्टिरहँदा बेग्लै मजा हुन्छ। ढिलो सुत्नुको फाइदा यही होला, बिहान अबेरसम्म ओछ्यान छोड्न मन लाग्दैन। त्यहीमाथि पानी परेर अलिअलि चिसो भएको शनिबार। मनसुनमा ट्रेकिङ पनि रमाइलो हुन्छ भन्छन्। हिजोमात
बिहानै एक वाणिज्य बैंकका प्रमुख कार्यकारीले फोन गरे। मौद्रिक नीतिका बारेमा उनको गुनासो लेख्ने हो भने १५ सय शब्दभन्दा पनि लामो समाचार बन्छ। 'बुझेनौं सुदर्शन मौद्रिक नीतिले त हामीलाई बैंकिङ गर्नै गाह्रो बनाइ दिएको छ,' उनले गुनासो पोख्न थाले- 'नियमन पो गर्नु
धरानबाट एसएलसी पास गरेपछि उच्च अध्ययनका लागि मैले बनारस जानुपर्ने भयो। हजुरबा-हजुरआमा कासीबासका लागि बनारस बस्ने भएकाले हाम्रो परिवारका सबैले बनारसबाटै उच्च अध्ययन हासिल गरेका थिए। तर बनारस नजाने मेरो एकोहोरो ढिपीका अगाडि कसैको केही चलेन। स्यानै उमेरमा म
मनोज दाहाल - साउनको पहिलो सोमबार पशुपति क्षेत्रको भीड छिचोलिनसक्नु थियो। झरी परिरहे पनि रंगिबिरंगी साडी वा कुर्तासुरुवालमा सजिएका महिला हातमा पुजाथाली बोकेर छिचोल्न घन्टौं लाग्ने लाममा हँसिलो अनुहारमा उभिएका थिए। हत्केलामा मेहन्दी र नारीमा हरिया चुरा लगाए
बाच्छीलाई दूध दिनु भनेको घाटाको कारोबार हो भन्ने सोच गाई पाल्नेसँग भएपछि गाईको संख्या बढ्ने होइन घट्दै जाने अवस्था छ। नेपालमा दूधालु गाईको संख्या दिन प्रतिदिन घट्नुको सबैभन्दा प्रमुख कारण यो हो। शनिबार दुग्ध विकास संस्थानको ४२ औं वार्षिक उत्सवमा पनि दूधक
कमैया मुक्ति घोषणाको उत्सव मनाउन २०५७ साउन २ गते 'मालिक'को घरबाट सडकमा उत्रेका परशु चौधरी आजसम्म सडकमै छन्। सानो घर र जीविकाका लागि एक हल जग्गा पाइने उनको सपना अझै पूरा भएको छैन। कैलालीको भजनी गाविसस्थित मिलन बस्तीमा बस्दै आएका उनीसँग सरकारले दिएको 'रातो
कमैया मुक्ति घोषणाको उत्सव मनाउन २०५७ साउन २ गते 'मालिक'को घरबाट सडकमा उत्रेका परशु चौधरी आजसम्म सडकमै छन्। सानो घर र जीविकाका लागि एक हल जग्गा पाइने उनको सपना अझै पूरा भएको छैन। कैलालीको भजनी गाविसस्थित मिलन बस्तीमा बस्दै आएका उनीसँग सरकारले दिएको 'रात
एसएलसीलाई वर्षौंदेखि नेपालको शैक्षिक क्षेत्रमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण तहको रुपमा अपव्याख्या गरिँदै आइएको छ । मिडियाले दिएको आइरन गेटको नाम पनि चर्चित भएको छ । नेपालको शैक्षिक व्यवस्था अनुसार एसएलसी परीक्षा १० वर्षे विद्यालय तहको अन्तिम परीक्षा हो जुन पास गरे
भिक्टोरिया कोच स्टेसनमा नेसनल एक्सप्रेसको डोभर जाने बसको टिकट लिएर म बस कुर्दै थिएँ। बस छुट्ने समय पूरै ५ घन्टा बाँकी थियो। साथमा ठूलै सुटकेस भएकाले कहाँ जानु? फेरि त्यो समय लन्डन सहर विरानो नै थियो मेरा लागि। त्यसैले त्यहीँको कुर्चीमा बसेर पर्खिनुको विकल
कृषि अनुसन्धान परिषद (नार्क) बाट मात्र बर्षको १५/१६ जना हाराहारीमा वैज्ञानिकहरु रिटायर्ड हुन्छन्। कृषि मन्त्रालय, कृषि विभाग, पशु सेवा विभागबाट नार्कबाट भन्दा धेरै कृषि बैज्ञानिक रिटायर्ड भैरहेका छन्। पदमा छँदै गुन लगाउन सक्नेले एफएओ, युएन जस्ता संस्थामा
अफिसमा पस्नासाथ रिसेप्सनबाट मैले एउटा पुलिन्दा पाएँ। रिभ्युका लागि आएको किताब होला भनेर खोल्न हतार गरिनँ। साँझ घर फर्किने बेला के रैछ भनेर खोलेँ। भित्र तहतह मिलाइएका थोत्रा कागजका पन्ना थिए। एकदम केरमेट। कसैले रिभ्युका लागि पान्डुलिपि नै पठायो कि भनेर हाँ
बुद्धिसागर - 'हल्ट।' चर्को आवाज आयो। झस्किँदै मैले जेलका डन्डीबाहिर चिहाएँ। यमदुतका बीचमा हात पछाडि मोडेर बाँधिएको बलिष्ठ मानिस उभिएको थियो। उसका शरीरमा हरियो टाटेपाटे लुगा र गोडामा काला बुट थिए। यमदुतले उसका दुवै पाखुरा बेस्मारी च्यापेका थिए। मैले महादे
मनाङको हुम्देबाट मुस्ताङको जोमसोमसम्म ऐतिहासिक उडानको साक्षी बनेको थिएँ एउटा हवाइयात्रीका रुपमा। अघिल्लो दिन प्लेन रद्द भएका कारण भोलिपल्ट जसरी पनि काठमाडौं पुग्नुपर्ने चटारो हामीलाई थियो। किनभने काठमाडौंबाट मनाङ पदयात्राका लागि हिँडेको ११ दिन भइसकेको थिय
