बुबाआमाले बिर्सेका छोराछोरी
पर्वतमा बाबुआमाले सानैमा छाडेका बालबालिका अहिले सहाराको भरमा बसिरहेका छन् । कहिले कस्को त कहिले कस्को सहारमा बसेका उनीहरुलाई पढ्न, लेख्न र खानबस्न पनि कठिन छ ।
पर्वतमा बाबुआमाले सानैमा छाडेका बालबालिका अहिले सहाराको भरमा बसिरहेका छन् । कहिले कस्को त कहिले कस्को सहारमा बसेका उनीहरुलाई पढ्न, लेख्न र खानबस्न पनि कठिन छ ।
म्यानमारको दोस्रो सबैभन्दा ठूलो शहर मन्डालयमा सेनाको गोली लागेर सात वर्षीय बालिकाको मृत्यु भएको छ। ती बालिका घरमै रहँदा गोली हानिएको परिवारले जनाएका छन्।
पर्वतको जलजला गाउँपालिका–२ माझफाँटमा अभिभावकविहीन पाँच बालबालिका बिचल्लीमा परेका छन्। स्थानीय गौराटोलमा अवस्थित समाज कल्याण आधारभूत विद्यालयमा पढ्ने चार बालिका र एक बालक आफन्तविहीन बनेका हुन्।
कलिलो उमेरमै १४ हप्ताको गर्भपतन गराउँदा बालिकाको स्वास्थ्य अवस्था थप जटिल बनेको छ । रक्तश्राव रोकिएको छैन । गर्भपतन गराएयता बालिका अस्पतालको बेडमै छिन् ।
विश्वभर ४५ करोड बालबालिकासहित एक अर्ब ४२ करोड मानिसमा पानीको उच्च अभाव रहेको संयुक्त राष्ट्रसंघ बालकोष (युनिसेफ) ले बिहीबार सार्वजनिक एक तथ्याङ्कमा जनाइएको छ। विश्वव्यापी प्रत्येक पाँच बालबालिकाहरूमध्ये एक जनालाई दैनिक आवश्यकता पूरा गर्न पर्याप्त पानी नहुने गरेको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ।
सशस्त्र द्वन्द्वका बेला तत्कालिन विद्रोही माओवादीले २०६० सालमा बसाएको इखेनी बस्तीका बालबालिकाका लागि विश्वविद्यालयका विद्यार्थीहरुले चिया र पकौडा विक्री गरेर सहयोग संकलन थालेका हुन् ।
विद्यालय बिदापश्चात् घरबाट खाजा खाएर जङ्गल बाख्रा ल्याउन हिँडेकी निज बालिकासँग अन्य दुई बालबालिकासमेत रहेको तर ती बालबालिका भागेर बाँच्न सफल भएको स्थानीयवासी बलबहादुर पुजाराले जानकारी दिए।
बाबुआमा गुमाएपछि अनाथ बनेका बालबच्चाको अवस्था दयनीय बनेको छ। बालबालिकाको पालन पोषण, शिक्षादिक्षा तथा संरक्षण गर्ने कोही अभिभावक नभएकाले दीर्घकालिन आवास र शिक्षादिक्षा व्यवस्थापनको लागि मानेभञ्ज्याङ गाउँपालिकाको सिफारिसको आधारमा ओखलढुंगाका सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी मनिता कार्कीले माघ १४ गते आवश्यक सहयोगका लागि सिफारिस दिइसकेका छन्।
गोरखामा साउन यता बलात्कार र प्रयासका १९ वटा घटना भएका छन्। एउटा घटनामा दुई बालिकासहित १८ वर्षमुनिका ११ जना बालिका पीडित भए। १८ देखि २५ वर्ष उमेरका पाँच र २५ देखि ३५ का चारजना महिला बलात्कारको सिकार बने। यी घटनामा संलग्न पीडक भने १८ वर्ष भन्दामाथि उमेरका छन्।
‘म शौच गर्न बाहिर निस्किएको समयमा जबर्जस्ती मोटरसाइकलमा राखेर लगे,’ पीडित बालिकाले भनिन्, ‘सडकमा दुईजना केटाहरू बसेका रहेछन्, मैले देखिनँ । एक्लै भएको मौका पारेर उनीहरूले जबरजस्ती मेरो मुख थुनेर बाइकमा बसाएर लगे । चिच्याउन लाग्दा मुखमा सल कोचे ।’ घरदेखि धेरै टाढा रानी भेडयारीको मकैबारीमा लगेर मार्ने धम्की दिई आफूलाई जबर्जस्ती गरेको ती बालिकाले बताइन् ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा नवजात शिशुमा बालिकाभन्दा बालक बढी छन्। प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयको चार वर्षदेखिको तथ्यांकले सुदूरपश्चिम प्रदेशमा बालिकाभन्दा बालकको जन्मदर बढ्दै गएको देखाएको छ। तथ्यांक अनुसार आर्थिक वर्ष ०७४/०७५ मा जम्मा जन्मेका नवजात शिशुमध्ये ४७.६ प्रतिशत बालिकाको जन्म भएको थियो, भने ५२.४ प्रतिशत बालक जन्मेका थिए।
विद्यालय पोशाकमा एकरुपकता ल्याउन तथा गरिव र विपन्न परिवारका बालबालिकाहरुलाई विद्यालयमा सहज पहुँच बढाउनका लागि अध्यक्ष कोशेली कार्यक्रम सुरु गरिएको हो ।
रुपन्देहीको तिलोत्तमा १५ की पाँच वर्षिया बालिका चार दिनदेखि काठमाडौं स्थित टिचिङ अस्पतालको बेडमा छटपटाइरहेकी छन्। अस्पतालमासँगै रहेकी बालिकाकी आमाका अनुसार उनको योनाङ्गमा गहिरो चोट छ। दिशा पिसावका लागि कोखाबाट पाइप लगाइएको छ। गालामा धारीलो हतियारले काटेर छालामासु निकाले जस्तो डरलाग्दो चोट छ।
विमला कार्कीको दैनिकी फेरिएको छ। लकडाउनअघि उनी बिहान सबेरै उठेर घरको काममा लाग्थिन्। उनको दैनिकी घरधन्दामै बित्थ्यो। अव्यवस्थित खानपिन र व्यस्त जीवनशैलीबीच उनी कहिलेकाहीं घर आसपास मर्निङवाकका लागि निस्किन्थिन्।
जिल्लामा ४ वर्षयता महिलाभन्दा बालिकामाथि बलात्कारका घटना बढेको देखिएको छ। हरेक वर्ष जिल्लामा हुने बलात्कारका घटनामा बालिका बढी पीडित भएको पाइएको हो।