‘इलामको साहित्यिक इतिहास’ सार्वजनिक
जिल्लाको साहित्यिक इतिहास र यहाँका साहित्यकारको बारेमा अब एउटै पुस्तकमा पढन् पाइने भएको छ । साहित्यकार तथा पत्रकार डा.देवी क्षेत्री दुलालको ‘इलामको साहित्यिक इतिहास’ पुस्तक सदरमुकाममा विमोचन गरिएको हो ।
जिल्लाको साहित्यिक इतिहास र यहाँका साहित्यकारको बारेमा अब एउटै पुस्तकमा पढन् पाइने भएको छ । साहित्यकार तथा पत्रकार डा.देवी क्षेत्री दुलालको ‘इलामको साहित्यिक इतिहास’ पुस्तक सदरमुकाममा विमोचन गरिएको हो ।
सुरक्षित आवासगृह (सेफ हाउस) नहुँदा हिंसामा परेका व्यक्तिलाई उद्वार गरेर राख्न वर्षाैंदेखि समस्या छ । हिंसा र अधिकार हनन्का घटनाबारे समीक्षा गर्न जिल्लामा वर्षमै दर्जनौं बैठक र भेला आयोजना गरिन्छन् । र, करिब दशकयता आयोजना भइरहेका यस्ता बैठक/भेलामा जिल्लाको मुख्य एजेन्डा बनिरहेको छ– सेफ हाउस अभाव ।
निर्माणाधीन फाल्गुनन्द सुकिलुम्बा विमानस्थलबाट आउँदो वैशाखदेखि उडान–अवतरण गर्न पाइने भएको छ। करिब तीन महिनामा धावनमार्गको कालोपत्रे सक्नेगरी काम भइरहेकाले वैशाखदेखि उडान–अवतरण गर्न सकिने भएको हो।
प्रदेश १ को स्थानीय तहमा बालबालिकासम्बन्धी ऐन–कानुन कार्यान्वयन प्रक्रियामा एकरूपता ल्याउने प्रयास थालिएको छ । स्थानीय तहले कार्यान्वयन गर्नुपर्ने बालबालिकासम्बन्धी कानुन प्रभावकारी बनाउन सरकारी र गैरसरकारी संघ–संस्थाले समन्वय थालेका हुन् ।
मालपोत भन्नेबित्तिकै ‘घुसको अखडा’ सम्झिने आममानसिकतालाई व्यवहारमै सुधार्न सदरमुकामस्थित मालपोत कार्यालय केही महिनायता सक्रिय छ। मालपोतको सेवामा हुनेगरेको अवैध लेनदेन र ढिलासुस्ती शून्य बनाउन कार्यालयको भौतिक संरचनादेखि सेवाप्रणालीसम्म सुधार गरिँदै छ।
इलामे चियाको सौन्दर्य देख्दा जति आकर्षक छ, पछिल्लो समय यसबाट हुने आम्दानी पनि बढ्दो छ । नेपाली व्यवसायीले गरेको अर्बौं लगानीको प्रतिफल स्वरुप अहिले चिया विश्वका थुप्रै मुलुकमा पुगेको छ । यसबाट अवसर र सम्भावना पनि उसैगरी झाँगिँदैछन् । हरियो चियाको गुणस्तर बढाउन किसान लागि परेका छन् भने उद्योगी लगानी थपेर पूर्वाधार तयार गर्न ।
१ नम्बर प्रदेशका मुख्यमन्त्री शेरधन राईले राजनीतिक अस्थिरता चाहने संघीयता विरोधीहरूले रातारात सरकारविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव ल्याएको बताएका छन्। केही व्यक्तिले आफ्ना गलत क्रियाकलाप ढाकछोप गर्न मात्र ल्याएको अविश्वासको प्रस्तावको विधिसंगत सामना गर्ने उनले दोहोर्याए।
भौतिक र सामाजिक विकासमा नवीन अवधारणा अवलम्बन गरिरहेको सूर्याेदय नगरपालिका शिक्षा क्षेत्रको गतिविधिमा एक खुट्किलो उक्लिएको छ। नगरले विद्यालयको आधारभूत तहका लागि स्थानीय लोपोन्मुख समुदायको संस्कृतिदेखि होमस्टेसम्म समेटिएको पाठ्यक्रम तयार गरेको छ।
प्रायः छोटो दुरीका सवारीले यात्रुबाट प्रतिकिलोमिटर १२ देखि २० रूपैयाँसम्म ठटाइर हे पनि प्रहरी–प्रशासन ‘उजुरी नै नआएको’ बहाना गर्दै चुपचाप बसेपछि सवारीको मनपर्दी बढेको हो।
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को विभाजन स्पष्ट देखिनेगरी जिल्लामा दुवै पक्षले आ–आफ्नो गतिविधि अघि बढाएका छन्। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली तथा प्रचण्ड–माधव नेपालले नेतृत्व गरेका नेकपाका दुवै समूहले आफूलाई आधिकारिक भएको दाबी गर्दै आ–आफ्नो समूहको भेला, बैठक र छलफल आयोजना गरिरहेका छन्।
नेपालको पूर्वी भारतीय सीमा क्षेत्रमा सीमास्तम्भ यकिन नहुँदा फेरि विवाद बढ्ने सम्भावना देखिएको छ। भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी)ले स्थानीयको आँखा छलेर रातको समयमा खम्बा गाढ्नेसम्मको गतिविधि गर्न थालेपछि विवाद बल्झिने देखिएको हो।
भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी) ले नेपालको पूर्वी सीमावर्ती क्षेत्रमा एकतर्फी रूपमा खम्बा गाढ्नु आफ्नो गल्ती भएको स्वीकारेको छ। सूर्योदय नगरपालिकाका जनप्रतिनिधि, स्थानीय, सशस्त्र र जनपद प्रहरीको टोलीसँग एसएसबीले आइन्दा सहमतिबिना दशगजामा कुनैपनि गतिविधि नगर्ने प्रतिबद्धता गरेको छ।
भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी)ले पूर्वी सीमावर्ती क्षेत्रमा जबर्जस्ती पिलर गाढेपछि स्थानीयले लखेटेका छन् । सूर्याेदय नगरपालिकाको हिलेभञ्ज्याङमा एसएसबीले हिजो राति पिलर गाढेको थाहा पाएपछि त्यहीं पुगेर स्थानीयले प्रतिकार गरेका छन् ।
प्रहरी–प्रशासनले आँखा चिम्लिदिएपछि सवारीका साधनलाई सडकमा यात्रु ठग्न छुट भएको छ । प्रायः छोटो दूरीका सवारीले यात्रुबाट प्रतिकिलोमिटर १२ देखि २० रुपैयाँसम्म ठटाइरहेपनि प्रहरी–प्रशासन ‘उजुरी नै नआएको’ बहाना गर्दै चुपचाप बसेपछि सवारीको मनपर्दी बढेको हो ।
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को केन्द्र तहमा देखिएको विभाजन जिल्लासम्म आइपुगेको छ। जिल्ला अध्यक्षले बोलाएको बैठकलाई सचिवलगायत पदाधिकारीले इन्कार गर्ने र सचिवले बोलाएको बैठकको आधिकारिकता नभएको भन्दै अध्यक्षले विज्ञप्ति निकाल्नेक्रम सामाजिक सञ्जालमा चलिरहेको छ।