पूर्वपश्चिम राजमार्गः झारा टार्ने ‘रि–सिलिङ’
पूर्वपश्चिम राजमार्गको अत्तरिया–चिसापानी सडक खण्डको मर्मत सम्भारको ठेक्का पाएको कालिका जोशी जेभीले रि–सिलिङका नाममा सडकमा कतै गोल गिट्टी हालेको छ भने कतै छोडेर झारा टार्ने काम गरेको छ।
पूर्वपश्चिम राजमार्गको अत्तरिया–चिसापानी सडक खण्डको मर्मत सम्भारको ठेक्का पाएको कालिका जोशी जेभीले रि–सिलिङका नाममा सडकमा कतै गोल गिट्टी हालेको छ भने कतै छोडेर झारा टार्ने काम गरेको छ।
विकसित मुलुकहरूले आर्थिक र सामाजिक रूपान्तरण गर्ने गरी दर्जनौं ठूला परियोजनाहरू बनाइरहेका छन् । पछिल्लो समय छिमेकी मुलक भारत र चीनमा पनि यस्ता परियोजनाहरू बनिरहेका छन् । नेपालमा भने यस्ता परियोजना धेरै कम छन् ।
विगत ८ वर्षदेखि अलपत्र बालाजु-ककनी-रानीपौवा-पिपलटार सडक कालोपत्रे शुरु भएको छ । सहरी विकास राज्यमन्त्री रामवीर मानन्धरको निरन्तरको पहलपछि कालोपत्रे सुरु भएको हो ।
‘राजमार्ग बिग्रेको एक वर्ष भइसक्यो, विभिन्न कारण देखाएर मर्मत गरिएको छैन,’ पूर्वेली जिप तथा ट्याक्सी प्रालिका अध्यक्ष एवं इलाम नगरपालिका–५ का वडा सदस्य गृष्म सुब्बाले भने, ‘नागरिकले यत्रो सास्ती पाउँदा नियमनकारी निकाय यसरी चुप लागेर बस्नु हुँदैन ।’
दर्जनौं स्थानमा भत्केर जीर्ण बनेको मेची राजमार्गमा सवारीका साधन चलाउन जोखिम बढेको छ। बिग्रेको कालोपत्रे लामो समयसम्म मर्मत नगरिँदा सवारी चलाउन ज्यादै समस्या परिरहेको यातायात व्यवसायीले गुनासो गरेका छन्।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले चीनसँग जोडिको किमाथाङ्का नाका र उत्तर–दक्षिण कोशी राजमार्गको आज अवलोकन गर्दै यी दुई मार्ग चाँडै एकापसमा जोडिने अपेक्षा व्यक्त गरेका छन्।
संघीय राजधानीलाई मध्यपूर्वी पहाड र तातोपानी नाका हुँदै छिमेकी चीन जोड्ने अरनिको राजमार्गको तामाघाट–धुलिखेल खण्डको एउटा लेन ‘अधिक भार बोकेर आउने सवारी’ का कारण ध्वस्त बनेको छ।
संघीय राजधानीलाई मध्यपूर्वी पहाड र तातोपानी नाका हुँदै छिमेकी चीन जोड्ने अरनिको राजमार्गको तामाघाट–धुलिखेल खण्डको एउटा लेन ‘अधिक भार बोकेर आउने सवारी’ का कारण ध्वस्त बनेको छ।
धादिङको गजुरी गाउँपालिका वडा न ५ गलौदीमा पहिरो जादा पृथ्वी राजमार्ग अबरुद्ध भएको छ ।
मुख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाही, आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्री नरेश भण्डारीको गृहजिल्ला जाने सडक पनि कर्णाली राजमार्ग हो। ‘जानै परेमा हेलिकप्टरमार्फत जान्छन्। सडकको अवस्था उनीहरूलाई के थाहा ?’ एक स्थानीयले भने, ‘सास्ती पाउने त हामीजस्तै जनताले त हो।’
बाढी–पहिरोले क्षतिग्रस्त देशभरका २० वटा सडक खण्ड अझै पनि सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् । कतिपय ठाउँमा सवारी आवागमन ठप्प छ । सडक विभागका अनुसार गत असारदेखि भदौ ३ गतेसम्म विभिन्न राजमार्ग अन्तर्गतका दुई सय एक सडक बाढी–पहिरोले अवरुद्ध भएका छन् ।
बर्खायाममा सडकका खाल्डामा पानी भरिँदा यात्रा कष्टकर बनेको छ भने त्यसमाथि रातिको यात्रा झनै जोखिमपूर्ण रहने गरेको छ। राजमार्गको यो दूरवस्थाका कारण यो सडकमा दुर्घटना पनि बढ्न थालेको छ। जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालय कैलालीका अनुसार चैतदेखि साउनसम्म जिल्लामा सडक दुर्घटनामा २७ जनाले ज्यान गुमाएका छन्।
१० टनसम्मका सवारीसाधनलाई लक्षित गर्दै निर्माण गरिएको पूर्वपश्चिम राजमार्गमा पछिल्ला वर्षहरुमा १८ देखि २० टन सम्म सामान बोकेका गाडी गुड्छन् । क्षमताभन्दा बढी भारका कारण पूर्वपश्चिम राजमार्गको चिसापानीदेखि अत्तरियासम्मको ७९ किलोमिटर सडक खण्ड जीर्ण बनेको छ ।
अविरल बर्षाका कारण पृथ्वी राजमार्ग अबरुद्ध भएको छ। बुधबारदेखि परेको बर्षाले धादिङको बेनिघाट रोराङ गाउँपालिका वडा न १० जवाङ र बादरेभिरमा लेते खस्दा राजमार्ग अबरुद्ध भएको हो।
अविरल वर्षाका कारण पाँच दिनदेखि बन्द कर्णाली राजमार्ग खुलेको छ । पहिरोका कारण कर्णाली राजमार्गमा चल्ने सवारीसाधन रोकिएका थिए । कर्णाली राजमार्गको कालिकोट खण्डमा मात्रै तीन दर्जन भन्दा बढी ठाँउमा पहिरो गएको थियो । जसमध्ये दुई ठाउँमा ठुलो पहिरो खसेको थियो ।