(अ) नैतिक नियुक्ति
प्रायः नियुक्तिका बेला व्यक्तिको छविबारे चर्चा हुने गर्छ। यस्तो चर्चा हुनु पनि पर्छ। सार्वजनिक जिम्मेवारीका पदमा नियुक्ति पाउने व्यक्तिको नैतिक चरित्रमा ध्यान दिनुपर्ने संवैधानिक व्यवस्था छ।
प्रायः नियुक्तिका बेला व्यक्तिको छविबारे चर्चा हुने गर्छ। यस्तो चर्चा हुनु पनि पर्छ। सार्वजनिक जिम्मेवारीका पदमा नियुक्ति पाउने व्यक्तिको नैतिक चरित्रमा ध्यान दिनुपर्ने संवैधानिक व्यवस्था छ।
नेपालमा फेरि विमान दुर्घटना भएको छ। बुधबार बिहान ११ बजेर ११ मिनेट जाँदा काठमाडौंबाट पोखराका लागि उडेको सौर्य एयरलायन्सको सिआरजे ७–९एनएएमई जहाजले विमानस्थल छाड्नेबित्तिकै पूर्वतिर मोडिई जमिनमा बज्रँदा भएको आगलागीबाट १८ जनाको मृत्यु हुनपुगेको छ।
समग्रमा हाम्रो जनसम्पर्कमा रहने कार्यालयहरूमा भ्रष्टाचार र अनियमितता नियमित आकस्मिकता हुन्। भ्रष्टाचार नभई कुनै काम हुँदैन भन्ने विश्वास गहिरो भएको छ।
माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) का उत्तरपुस्तिका परीक्षण, सम्परीक्षण र कम्युटरमा नम्बर राख्दा कुन हदसम्मको लापरबाही हुन्छ भन्ने जिउँदोजाग्दो प्रमाण फेला परेको छ।
सिमसार क्षेत्रले नेपालको झन्डै ६ प्रतिशत भूभाग ओगटेको छ। जनजीविका, जैविक विविधता तथा जलवायु परिवर्तन न्यूनीकरण र अनुकूलनमा सिमसारको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहँदै आएको छ।
साउने झरीसँगै शुक्रबार ललितपुर आँसुले पनि भिज्यो। रामबहादुर राई, मधुकर मगर र मानबहादुर खालिङ राईले आफूले भोगेका यातना र पहिचान पीडा बताइरहेका उनीहरू मात्र होइन, उपस्थित धेरैका आँखा रसाए।
एउटा सभ्य सहर बनाउनु भनेको कुनै सभ्य नागरिकले आफ्नो घर र बगैंचा सजाउनुजस्तै हो। सहर धेरै मानिस रमाउने सुन्दर उपवन हो।
सरकारसँगको असन्तुष्टिसँगै व्यवस्थाप्रति वितृष्णा पनि बढाउँछ। लोकतन्त्रजस्तो उन्नत व्यवस्था अरू हुँदैन। तथापि, पछिल्ला दिनमा लोकतन्त्रको बदख्वाइँ गर्ने र विगतका निरंकुशताको प्रशंसा गर्ने अवस्थामा पुर्याएको कारण पनि यही हो।
नारायणगढ–मुग्लिन सडकखण्डको सिमलतालमा गत शुक्रबार बिहान साढे दुई बजेतिर पहिरोले बगाएर दुई बस त्रिशूलीमा हराएयताको समय अत्यन्त पीडादायी छ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको राजनीतिक जीवनमा अर्को सफलता प्राप्त भएको छ। राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलसँग सोमबार पद तथा गोपनीयताको सपथ लिएपछि औपचारिक रूपमा उनको नयाँ कार्यकाल सुरु भएको हो।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले आफू पदबाट हट्ने निश्चित भइसकेपछि बिहीबार संक्रमणकालीन न्यायसम्बन्धी दुई आयोगका म्याद एक वर्ष थप्ने निर्णय गरेका छन्।
शुक्रबार विश्वासको मत लिने प्रक्रियामा असफल भएसँगै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको झन्डै १९ महिने लगातारको सरकारमा विराम लागेको छ।
कुनै बेला विकास खर्च साधारणभन्दा कैयन् गुणा बढी रहेको हो। अहिले आएर साधारण खर्चले नेटो काटेको छ। मुलुकको विकासका लागि बजेट आवश्यक हुन्छ।
नेपालका मेनपावर कम्पनी बदनाम छन्। उनीहरू बेरोजगार युवाहरूलाई आकर्षक प्रलोभन देखाएर विदेश पठाउने बहानामा यहीँ ठग्छन् र उता पुगेपछि पनि ठग्न छाड्दैनन्।
यतिबेला देश वर्षामय भएको छ। अविरल वर्षाका कारण बाढीले ‘आतंक’ मच्चाइरहेको छ भने पहिरोको त्रासले पनि सर्वसाधारण र अझ विशेष गरेर विपन्नलाई सताइरहेको छ।
समस्यामा परेकालाई गाली गर्ने र सबैले साथ छाड्ने प्रवृत्तिले कहीँ पुगिँदैन। जसलाई दुःख परेको छ उसलाई त्यतिबेला झनै साथसहयोग चाहिन्छ।
कुनै बेला सरकारी निकायले प्रकाशित गर्ने ठेक्का प्रक्रियालाई व्यंग्य गर्दै रमाइलो कथा सुनाउने गरिन्थ्यो–मितको घोडा।
खराब मौसमका कारण हवाई उडान र बाढीपहिरोका कारण सडक अवरुद्ध भएका खबर छिनछिनमै सुन्नुपरेको छ। नदीमा बहाव बढ्दा खतराको चेतावनी दिइएको छ।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का महामन्त्री डा. मुुकुल ढकाल यतिबेला राजनीतिक वृत्तमा व्यापक चर्चामा छन्।
हालै प्रकाशित एसइईमा ५२.१३ प्रतिशत परीक्षार्थी असफल भए। यो असफलता अनुत्तीर्ण हुनेको मात्र चिन्तामा सीमित रहेन।
मुलुकले अहिले अपनाएको शासन पद्दतिमा केही असजिला पक्ष उजागर भएका छन्। खासगरी कुनै एक दलको वहुमत आउन सक्ने अवस्था नरहेको चर्चा भइरहेको छ।
एउटा व्यक्ति, घर/परिवारदेखि कुनै संगठित निकाय हुँदै राष्ट्रसम्म सुव्यवस्थितवरले सञ्चालन गर्न खर्च आवश्यक पर्छ। यही खर्चको जोहो र स्रोत/साधन पहिचान गर्ने कार्य नै बजेटको मुख्य पक्ष हो।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले ‘जादुयी संख्या’ आफूसँग रहेको बताएपछि शीर्ष नेताका तहमा फेरि भेटघाटको शृंखला सुरु भएको छ। दाहालले प्रमुख विपक्षी नेता शेरबहादुर देउवालाई भेटेपछि तत्कालै सबै नेताको बैठक पनि बोलाएका छन्।
जलवायु परिवर्तन, जैविक विविधता ह्रास र वायु प्रदूषणलाई वर्तमान विश्वका तीन प्रमुख चुनौती मानिन्छ। यी समस्याले मानव अस्तित्वलाई मात्र होइन, समग्र पृथ्वीको पारिस्थितिकीय प्रणाली र प्राकृतिक सन्तुलनलाई समेत नराम्री बिथोलेका छन्। यो क्रम बढ्दो छ।
