अघिल्लो वर्ष जिल्लामा तोरीको उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर एक मेट्रिक टन रहेको भए पनि यो वर्ष २ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान कार्यालयले गरेको छ। कार्यालयका योजना अधिकृत उमराज अर्याल निकुञ्ज र मध्यवर्ती क्षेत्र आसपासका बासिन्दाले तोरी खेती गर्न थालेका छन्।
आफ्नो उत्पादनको मूल्य थाहा नपाउने उखु किसानले आफूले बिक्री गरिसकेको मूल्य कहिले पाउने, त्यो पनि थाहा नहुने देशका किसान निराश हुनु स्वाभाविक भएको मैनालीको भनाइ छ।
जुम्ला गुठिचौर गाउँपालिका ५ का मीनबहादुर भण्डारीले उच्च घनत्वको स्याउ ३० हजार विरुवा रोपेका छन्।
सिन्धुलीमा वर्षेनी गाँजा खेती मौलाउँदै गएको छ। प्रहरीले गाँजा खेती गर्न नियन्त्रण गर्ने उदेश्यले वर्षेनी गाँजा फडानी गर्दै आएको भएपनि सिन्धुलीको मरिण र हरिहरपुरगढी क्षेत्रमा वर्षेनी गाँजा खेती हुँदै आएको छ।
गोरखाको गण्डकी गाउँपालिका–४ फुजेल ढाबेमा एकसय १७ रोपनी जग्गामा खुर्सानी खेती गरिएको छ। किसान जितबहादुर भट्टले आफ्नो १६ रोपनी र १ सय १ रोपनी जग्गा भाडामा लिएर खेती गर्दै आएका हुन्।
खासगरी विदेशी वस्तु नेपाली नाममा भारतमा पठाएर निश्चित नाफा लिनुमा एउटा विषय भन्सार दरको अन्तर हो भने अर्को भारतले अधिकांश नेपाली वस्तु निर्यातमा दिएको भन्साररहित सुविधाको दुरूपयोग हो।
ठूलो क्षेत्रफलमा भारी मात्रामा गाँजाखेती गरिएको सूचना प्रहरीले प्राप्त गरेपछि नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी बलको संयुक्त टोलीले खेतीस्थलमा पुगेर नष्ट गरेको सर्लाही प्रहरीले जनाएको छ।
खेतीपातीमा मानवमूत्रको प्रयोग गर्न थालेपछि म्याग्दीको मंगला गाउँपालिका–५, अर्मनमा खाद्यान्न लगायत फलफूल र तरकारी खेतीको उत्पादनमा वृद्धि भएको छ।
गुलरिया–४ खैरीमा स्थापना भएको राष्ट्रिय खाद्य बैंकले कृषिलाई आधुनिक प्रणालीमा आधार बनाएर रैथाने जातको धानखेती विस्तार गर्ने योजना बनाएको छ।
आधुनिक कृषि प्रणाली विस्तारका लागि खाद्य बैंकले रैथाने जिनसम्बन्धी खोजतलास गरेर बर्दियाको गुलरियामा धान खेती विस्तार गरेको जनाएको छ।
केहीदिन अघिको बेमौसमी वर्षाले पूर्व र पश्चिम क्षेत्रमा धानखेतीमा ब्यापक क्षति पुर्यायो। त्यसले गर्दा अहिले पाक्न थालेको धानखेती थन्क्याउन पनि किसान डराएका छन्। हतारमा धान काट्दा फेरि वर्षाको मारमा पर्ने पो हो की भनेर किसान अन्योलमा छन्। त्रासमा रहेका किसानले काटेको धान त्यही दिन हतारमै थन्क्याउन पनि थालेका छन्।
केही दिन अघिको बेमौसमी बाढीले धेरैतिरको धान खेतीमा क्षति गर्यो। तर तुलनात्मक रुपमा गण्डकी प्रदेशमा बेमौसमी बाढीले धान खेतीमा पारेको क्षति कम छ। यो हुनुमा गण्डकी प्रदेशका धेरैजसो ठाउँमा स्थानीय जातको धान खेती हुन्छ, जुन अन्यत्र भन्दा ढिला पाक्ने गर्छ। बालबाल धान जोगिएको विज्ञको भनाई छ।
उनका अनुसार पसाउन लागेको धानबाली, कोपिला लाग्दै गरेका काउली बन्दा, साग, मुला, बोडी, गेँडागुडीलगायतका अहिले सिँचाइको उपयुक्त समय मानिन्छ।
पर्याप्त वर्षा र मलखादको सहज आपूर्तिका कारण कपिलवस्तुमा यस वर्ष धान उत्पादन वृद्धि हुने अनुमान गरिएको छ। मौसम अनुकूलताका कारण यस वर्ष कपिलवस्तुमा ७ प्रतिशतले धान उत्पादन बढ्ने कृषि ज्ञान केन्द्र कपिलवस्तुले अनुमान गरेको हो।
मूलतः परिवारका सदस्य संलग्न भएर गरिने खेतीपातीलाई परिवारिक खेतीपाती भनिन्छ। विश्वको ८० प्रतिशत खाद्यान्न पारिवारिक खेतीपातीबाट नै उत्पादन हुन्छ। परिवारिक खेतीले केवल खाद्यान्नमात्र उत्पादन गर्दैन। वातावरण सुरक्षा, सामजिकता अभिवृद्धि र सांस्कृतिक जगेर्नाका लागि पनि महत्वपूर्ण योगदान पुर्याइरहेको हुन्छ। यसैले त किसानलाई जमिन, जैविक विविधता र संस्कृतिको संरक्षक पनि मानिन्छ।
-480x320.jpg)
-1200x560-480x320.jpg)
