नेपाल घुम्ने ३६ प्रतिशत पाहुना सार्कका, सबैभन्दा धेरै भारतीय
१० महिना अवधिमा भित्रिएका पाहुनामध्ये सबैभन्दा बढी भारतीय छन्। दोस्रोमा अमेरिकी छन्

१० महिना अवधिमा भित्रिएका पाहुनामध्ये सबैभन्दा बढी भारतीय छन्। दोस्रोमा अमेरिकी छन्
दुईसाता अवधिमा हिमाली जिल्ला मनाङमा सातजना पर्यटकको ज्यान गएको छ। तीमध्ये दुईजनाको शव आइतबार फेला परेको छ। ज्यान गुमाएका मध्ये आइतबार शव फेला परेका भारतीय पर्यटक हिमपहिरोको चपेटामा परेको अनुमान छ। बाँकी पाँचजनाको भने लेक लागेर ज्यान गएको मनाङ प्रहरीले बताएको छ।
पर्यटन बोर्डले सन् २०२५ मा नेपालमा सन् २०२४ मा भित्रिएका विदेशी पर्यटकको संख्यामा बढीमा १० प्रतिशत मात्र बढ्ने अपेक्षा गरेको छ ।
हिमपातले रोकिएका उच्च हिमाली भेगका सम्पूर्ण पदमार्ग पूर्ण रुपमा संचालनमा आएका छन्। अन्नपूर्ण क्षेत्रको उच्च भेगका सबै पदमार्ग खुला भएपछि विदेशी तथा स्वदेशी पर्यटकले पदयात्रा थालेको अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप)ले बताएको छ।
जेनजी आन्दोलनको बाबजुत पनि नेपालमा विदेशी पर्यटक आगमनमा कमी नभएको तथ्यांकले देखाएको छ। यो अक्टोवरमा भित्रिएका विदेशी पाहुनाको संख्या सन् २०२५ को १० महिना अवधिमासबैभन्दा बढी हुन। पर्यटन बोर्डका अनुसार यो अक्टोवर महिनामा नेपालमा हवाइमार्गबाट भित्रिएका विदेशी पाहुनाको संख्या १ लाख २८ हजार ४ सय ४३ रहेको छ।
आन्तरिक र बाह्य पर्यटकको भीडभाड भईरहँदा हिमाली क्षेत्रमा पछिल्लो समय भारी हिमपात भयो। हिमपातले उच्च भेगका पदमार्ग अवरुद्ध भए भने पर्यटकको यात्रा पनि बिचमै अवरुद्ध भयो। हिमपातले गर्दा धेरै पाहुनाले गन्तव्य तय गर्न पाएनन। हिमपातको मारमा परेका पाहुनाका लागि गन्तव्य चुम्ने चाहना अपूरै रह्यो। पाहुनाहरु यात्रा पुरा गर्न नपाउँदा खिन्न बनेर फर्किनु पर्यो।
बाक्लो हिमपातले हिमाली क्षेत्रको पदयात्रा असुरक्षित बनेको भन्दै अन्नपूर्ण क्षेत्रको माथिल्लो भेगको पदयात्रामा नजान स्थानीय प्रशासन र अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप)ले पाहुनालाई अनुरोध गरेका छन। अन्नपूर्ण क्षेत्रको माथिल्लो भेगमा हिमपातसँगै हिमपहिरोको जोखिम रहेको ती निकायहरुको भनाई छ। स्थानीय प्रशासनले मौसममा सुधार नभएसम्म जहाँको त्यहीँ रोकिन पनि पाहुनालाई आग्रह गरेका छन।
पदयात्राको मुख्य सिजन चलिरहँदा हिमाली भेगमा परेको भीषण हिमपातले पदयात्रामा रहेका विदेशी र स्वदेशी पाहुनाको पदयात्रा नै बिथोलिएको छ। हिमपातका कारण पदयात्रा पुरा हुन नसक्दा पदयात्रीहरु गन्तव्यमै पुग्न नपाई फर्केका छन। स्थानीय प्रशासनले अझै एकसातासम्म पदयात्रामा नजान पदयात्रीलाई अनुरोध समेत गरेका छन्।
हिमपातले हिमाली भेगको जनजीवन अस्तव्यस्त बनेको छ। पदयात्राको सिजन पर्ने यो समयमा परेको बाक्लो हिमपातले हिमाली क्षेत्रको पदयात्रामा निस्केका सयौं आन्तरिक र बाह्य पर्यटक बीचमै रोकिएका छन। पदमार्ग पुरै हिउँले भरिएको छ। माथिल्लो भेगमा पुगेका सवारी समेत हिउँमै रोकिएका छन। बाक्लो हिमपातले पदयात्रामा रहेका सयौं पाहुनाको यात्रा अवरुद्ध भएको स्थानीय प्रशासनले बताएका छन।
पर्यटकीय क्षेत्र लेकसाइडमा पछिल्लो समय केही चहलपहल बढेको छ। विदेशी पर्यटक भित्रिने मुख्य सिजन सुरु हुनै लाग्दा जेनजी आन्दोलन भएको र बाढीपहिरोका कारण दसैंताका पोखरा आउने पाहुना निकै नै कम थिए। पाहुना आउन नपाउँदा पर्यटकीय सिजनको बेलाको पोखरा करिब सुनसान झैं थियो। तर, अहिले भने चहलपहल बढ्न थालेको व्यावसायीले बताएका छन्।
जेनजी आन्दोलनपछि पर्यटन क्षेत्र प्रभावित बन्यो। सिजनको मुखैमा भएको आन्दोलनले अग्रिम बुकिङ रद्द भएको व्यावसायीले बताईरहेका छन। नोेभेम्बरसम्मको बुकिङ प्रभावित भएको व्यावसायीको भनाई छ। पर्यटन व्यावसायीले विदेशी पाहुना आगमनमा एकाएक गिरावट आएको गुनासो गरिरहँदा यसपालिको शरदयाममा नेपाल आउने आरोहीको संख्या भने उत्साहजनक देखिएको पर्यटन विभागको भनाई छ।
सिजनको बेला पाहुनाविहीन बनेको पर्यटन क्षेत्र यतिबेला के र कसो गर्ने भन्ने अन्योलमा छ। पर्यटन क्षेत्रलाई पुरानै अवस्थामा कसरि फर्काउन सकिन्छ भन्ने दोधारमा व्यावसायी छन। मुख्य पर्यटकीय सिजन गुजारेको एकमहिना बितिसक्दा अब कसरी अघि बढ्ने वा पर्यटक भित्र्याउन के गर्ने भन्ने योजना व्यावसायीले बनाउन सकेका छैनन। अहिलेको सिजन यत्तिकै खेर जाने भयो भन्नेमा चिन्तित रहेका व्यावसायीलाई अब कसरी अघि बढ्ने भनेर कसैले तत्कालै ‘गाइड’ समेत गरेको छैन।
जेनजी आन्दोलनपछि रोकिएको विदेशी पाहुनाको आगमनमा अझै उत्साहजनक सुधार नभएपनि पदयात्राका लागि आउने पाहुना भने बढ्न थालेका छन्। यो बेला पदयात्राको सिजन भएकोले पनि पदयात्राका लागि पाहुनाले चाँसो देखाएको व्यावसायीले बताएका छन्। पोखराका होटलमा अहिले पदयात्रामा जानेगरि आएका विदेशी पाहुना थपिन थालेको व्यावसायीको भनाई छ।
एकमहिना अघिको जेनजी आन्दोलनका क्रममा पर्यटकीय पूर्वाधारमा तोडफोड र आगजनी भएको थियो। पोखरामा मात्र पर्यटन क्षेत्रमा आवद्ध झन्डै दर्जन पूर्वाधारमा क्षति भएको थियो। पर्यटन व्यावसायीका अनुसार पर्यटन क्षेत्रमा भएको क्षति तथा आन्दोलनको प्रभावले विदेशी पाहुना नआएपछि पर्यटनमा आश्रित मजदुर बेरोजगार बनेका छन।
यो सेप्टेम्बरमा नेपाल भित्रिने विदेशी पाहुनाको आकारमा अघिल्लो महिना (अगष्ट) तुलनामा ११ प्रतिशतले कमी आएको छ।
