प्रकृतिलाई माया गरौं
जसरी पिल्लर बलियो भयो भने घर बलियो बन्छ त्यसैगरी सही शिक्षा पाएमा विद्यार्थीको प्रकृतिप्रेम बलियो हुन्छ ।
९ मंसिर २०८१ आइतबार
- अहिले चर्चामा
- #ग्राहक विशेष
प्रेरणाकी स्रोत झमक
दुःख पछि पक्कै सुख आउँछ । आत्मबल र इच्छाशक्ति भएमा असंभव भन्ने केही हुँदैन भन्ने सन्देश दिएकी छिन् साहित्यकार झमक घिमिरेले ।
लकडाउनमा व्यबहारिक ज्ञान
बुवाले सकारात्मक ऊर्जा दिने खालका लेखहरू पढेर सुनाउनु हुन्छ । यसबाट सबैको सेवा गर्न, सत्य बोल्न र समाज सेवा गर्न हौसला मिलेको छ ।
हामी कुन बेला बढी खान्छौँ ?
बूढापुरानाहरुले प्रायः भन्छन्, ‘खाने कुरा कहिल्यै एक्लै नखानू । सबैसँग बाँडीचुँडी खानु । एक्लो खाना राम्रो हुँदैन ।’ बूढाबूढीहरुको तर्क छ, बाँडेर खाँदा बल बढ्छ । तर आधुनिक शोधले देखाउँछ, हामी समूहमा बसेर खान थाल्यौँ भने अलि बढी नै खान्छौँ । सामूहिक रुपमा खान बस्दा कहिल्यै खान नरुचाउने खान्की पनि हामी होहोमा होहो मिलाएर खान्छौँ । एक्लै त ती कुरा खाने कुरा हामी कहिल्यै सोच्न पनि सक्तैनौँ ।
कोरोना भाइरसले बदल्नेछ अबको विश्व
गएको जनवरीदेखि अलिअलि नाम सुनिएको कोरोनाभाइरस यतिबेला घरघरमा परिचित भाइरस बन्न पुगेको छ । यसले मच्चाएको आतंक सामाजिक मात्र होइन, आर्थिक पनि छ र कयौँ देशलाई यसले कंगालीको छेउ ल्याएर थचारिदिएको छ । यो लेखुञ्जेल एक लाखभन्दा बढीको ज्यान गइसकेको छ ।
नजरबन्दमा बसिसकेकाहरुको क्वारेन्टिन अनुभव
सन् २०१३ देखि २०१८ का बीचमा करिब ६० हजारभन्दा बढी राजनीतिक कार्यकर्ताहरु हाउस अरेस्टमा बसेका थिए । हाउस अरेस्ट झेलिसकेका ६ जना रुसी नागरिकले बिबिसीसँग आफ्ना अनुभव बताए । खासमा आइसोलेसनमा बस्न कसरी सहज बनाउन सकिन्छ रु भन्ने उनीहरुको अनुभव यतिबेला काम लाग्न सक्छ ।
शिक्षा मन्त्रालयले भन्यो : नयाँ भर्ना नलिनु, अनलाइन कक्षाका नाममा शूल्क नउठाउनु
शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले बैशाख २६ गतेदेखि नयाँ विद्यार्थी भर्ना गर्ने निर्णय विद्यार्थी तथा अभिभावकहरुको दवाव पछि फिर्ता लिएको छ।
सात दिनका लागि कर्णाली सिल, पैदल यात्रीलाई पनि प्रवेश नदिइने
कर्णाली प्रदेश सरकारले सोमबार राति १२ बजेदेखि लागू हुने गरी सात दिनका लागि प्रदेश सिल गर्ने निर्णय गरेको छ। छिमेकी प्रदेश सुदूरपश्चिम र प्रदेश ५ मा कोरोना संक्रमितको संख्या बढ्दै गएपछि सात दिनका लागि प्रदेश सरकारले सिल गर्ने निर्णय गरेको हो।
बजेटसँगै केही विधेयक पारित गर्नैपर्ने चुनौती
जेठको पहिलो साता नीति तथा कार्यक्रम ल्याउने र संवैधानिक व्यवस्था अनुसार जेठ १५ गते सरकारले बजेट ल्याउने तयारी गरेको छ । संविधानको धारा ११९ मा संघीय सरकारको अर्थमन्त्रीले प्रत्येक वर्ष जेठ महिनाको १५ गते बजेट संघीय संसद्मा पेस गर्नुपर्ने प्रावधान छ ।
डाँफेको नाचले मन्त्रमुग्ध
मलाई चरामा हाम्रो राष्ट्रिय पंक्षी डाँफे र जनावरमा जंगलका राजा सिंह औधी मन पर्छ । प्रकृतिका यी सुन्दर सन्तानको हामीले संरक्षण गर्नु पर्छ ।
मानिसभन्दा जनावरको उमेर किन कम ?
चाहे मानिस होस् या जनावर सबैले एक न एक दिन मर्नु नै छ ! शोधका आधारमा कुनै पनि जीवित प्राणीको उमेर आँकलन गर्न सकिन्छ ।
जातपात वा नश्लमा खास के छ ?
कुनै खास नश्ल वा जातिका साथ मिथकहरु वा विशेष किसिमका धारणा जोडिएको हामीले सर्वत्र देख्ने गरेका छौँ । तर खासगरी यस्ता मिथक गलत नै हुने गरेका छन् । प्रायः यसता धारणा खुला रुपमा नश्लवादीहरुले प्रकट गर्दैनन् । बरु जो नश्लवादी हुँदैनन्, तिनीहरुमा यस्ता धारणा निकै बलियो गरी घर गरेका हुन्छन् ।
अबको संसार, मास्कसहितको संसार
कोरोना भाइरसको संक्रमण रोक्नका लागि बढीभन्दा बढी मानिसले फेसमास्क लगाउनु पर्छ ? यो प्रश्नको उत्तरम अब विश्व स्वास्थ्य संगठनका केही विशेषज्ञले खोज्नेछन् ।
बिरालो पाल्नेलाई खतरा कति ?
पशु चिकित्सकहरुको सल्लाह छ, घरेलु जनावर तपाईंले पालिरहनु भएको छ भने तिनलाई घरबाहिर छाडा नछाड्नुस् ।
स्वस्थ जीवनशैलीका पुरानै विधि
रुघा, खोकी, ज्वरोलगायत भाइरल इन्फ्लुएन्जा लागेको अवस्थामा भाइरसको संक्रमणका कारण व्यक्ति शारीरिक तथा मानसिकरुपमा शिथिल हुन्छ । विशेषगरी मौसमी परिवर्तनको समयमा भाइरल इन्फ्लुएन्जाले आक्रमण गर्ने सम्भावना बढी हुन्छ । एक मौसमबाट अर्को मौसमको परवर्तनले वातावरणमा उतारचढाव हुँदा व्यक्तिको शरीरको प्राकृतिक प्रणाली परिवर्तित हुन्छ । शरीरको प्रणालीमा वातावरणीय प्रभावका कारण परिवर्तन हुँदा शरीर नै बिरुवाले पालुवा फेरेको जस्तो कोमल हुँदा भाइरसले छिटो आक्रमण गर्न सक्छ ।
माया बाँड्ने पर्व
सुन्दर वातावरण, मिठो खाना र आर्शिबादको संगम भएकाले मलाई बडादसैं ज्यादै मन पर्छ ।
नेपालमा प्रेस स्वतन्त्रता कमजोर हुँदै
नेपालसहित विश्वभर प्रेससँग सम्बन्धित निकायले आइतबार प्रेस स्वतन्त्रता दिवस आआफ्नै ढंगले मनाउँदै छन्।
मिठो सेल रोटी
बजारको खाना भन्दा घरकै खाना स्वास्थ्यबर्धक हुन्छ । लकडाउनको बिदामा मैले सेल रोटी, दाल, भात र तकारी पकाउन सिकें ।
महिला तथा बालबालिकामा भाइरस संक्रमण
विश्वभरिका मानिसलाई अहिले कोरोना संक्रमणको महामारीले त्राही त्राही पारिरहेको छ । त्यसो त कोरोना नयाँ खालको भाइरस होइन । किटाणु (ब्याक्टेरिया), फगस (ढुसी), परजीवी जस्तै विषाणु (भाइरस) पनि एक खालको जीवाणु हो । अन्य जीवाणुले भन्दा कतिपय भाइरसले केही समयको अन्तरालमा यसले काँचुली फेर्न सक्ने हुनाले पहिले बनाइसकेको खोप वा उपचार काम लाग्दैन । उदाहरणका लागि फ्लु, इन्फ्लुएन्जा, बर्ड फ्लुको कारक भाइरसको प्रकार फरक हुँदै जान्छ ।
कोरोना भाइरस महामारीको अन्त्य कहिले ?
मृत्यु सास्वत सत्य मानिन्छ । अकालमा मृत्यु हुनु कसैका लागि स्वीकार्य हुँदैन । प्राचीन शास्त्रले यसै भन्छ । कतिपय अवस्थामा अकालकोे मृत्युलाई टार्न महामृत्युञ्जय मन्त्रसमेत जप गरेको शिव महापुराणमा उल्लेख पाइन्छ । सृष्टिदेखि अहिलेसम्म प्रकृतिमा मानिसको अकालको मृत्यु मान्य हुँदैन भनिएको छ । प्रकृतिप्रदत्त आयु छउञ्जेल ‘ऊ’ निर्वाध रुपमा बाँच्न चाहन्छ । यद्यपि उसले सूक्ष्म विषाणुको महामारीको प्रकोप त झनै स्वीकार गर्न चाहँदैन । तर अहिले विश्व सूक्ष्म विषाणुको महामारीको प्रकोपबाट आक्रान्त छ । कारण मानिसको आफ्नै अल्पज्ञानले आफैँलाई सिकार बनाइरहेको दृष्टान्त दिन सकिन्छ ।
अनुसन्धानमा डुबेका चिकित्सक
डा. शेरबहादुर पुन सरुवा रोग विशेषज्ञ हुन् । काठमाडौंको टेकुस्थित शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालको क्लिनिकल रिसर्च युनिट संयोजकका रुपमा सेवारत उनी अध्ययन–अनुसन्धानमा सूक्ष्म रुपमा चिन्तन गर्ने चिकित्सक मानिन्छन् ।
हेलम्बूको न्यानो काखमा...
पाल्चोकमा जयवागेश्वरी मन्दिर छ । हरेक बिहान आठ बजे नित्य पूजा सकेपछि दर्शनार्थीका लागि खुल्ला हुन्छ । यिनको दर्शनले मनोकामना पूरा हुने जनविश्वास छ ।
सपना टुटेको त्यो बिहानी
ताङतिङ गाउँमुनि टाँकीको रूखमा चढेर घाँस झार्दै थिएँ । अचानक आँसी बायाँ हातमा बजारियो । हातबाट भुलभुल रगत बगिरह्यो । ‘मेरो शरीर अंगभंग भयो । लौन अब लाहुरे बन्न नपाउने भएँ भनरे छटपटी बढ्यो । वास्तवमा ममा आँसीको दुखाइभन्दा मनको दुखाइ चर्को बन्यो ।
खयर भारानीका सेवक
बेलायतमा आवासीय सुविधा पाएका एक जना गोर्खा सैनिकले रिटायर्ड लाइफमा जन्मथलोको विकासमा पु-याएको योगदान अनुकरणीय छ । म्याग्दीको पाउद्वार गाउँका राजु पुनको अगुवाइमा खयर भारानी क्षेत्रको कायाकल्प भैसकेको छ । ६८ वर्षको उमेरमा पनि तन्नेरी जोश निकालेर उनी खयर पदमार्गको पूर्वाधार विकासमा क्रियाशील छन् ।