जबज कति जिम्मेवार ?
संसारका कुनै पनि देश कम्युनिस्ट शासनमा समृद्ध भएका छैनन् । अहिले चीन संसारको दोस्रो अर्थतन्त्र भएको छ जापानको एउटा संस्थाले गरेको अध्ययनका आधारमा सन् २०२८ सम्म संसारकै पहिलो अर्थतन्त्र बन्ने आकलन गरेको छ जुन अस्वाभाविक छैन ।
११ माघ २०७७ आइतबार
हिरा विश्वकर्मा
हिरा विश्वकर्माका लेखहरु :
जबजकाे जगमा नेकपाकाे सत्ता
कम्युनिस्टले गरिब तथा निम्नमध्यम वर्गको हितमा काम गर्छन् र देशलाई समृद्धितर्फ डोर्याउँछन् भन्ने विश्वास गरेर जनताले करिब दुईतिहाइ बहुमत दिए र सत्तामा पुर्याए। तर त्यो जनमतको घोर अपमान भएको छ।
संवैधानिक निकाय : अनिर्णयको बन्दी कहिलेसम्म ?
अहिलेको अध्यादेशलाई लोकतान्त्रिक मूल्य/मान्यताअनुरूप नभएको भनी धेरैले टिप्पणी र विरोध गर्ने गरेका छन् तर लोकतान्त्रिक आचरण गर्ने जिम्मेवारी केवल प्रधानमन्त्रीको मात्र हुन्छ ?
अध्यादेश : दोषी ओली मात्रै हुन्?
अहिले प्रधानमन्त्रीले जुन अध्यादेश जारी गराएका छन्, जसविरुद्ध सर्वाेच्च अदालतमा रिटसमेत दर्ता भइसकेको छ भने सत्तारूढ दलभित्रैका असन्तुष्ट पक्ष र प्रमुख प्रतिपक्ष दलले समेत विरोध जनाइसकेका छन्।
कोरोनाबाट संक्रमित दुई दीर्घरोगीको सफलता अनुभव
काठमाडौं उपत्यका त अहिले कोरोनाबाट देशकै सबैभन्दा आक्रान्त स्थानमा पर्छ। अब त कसलाई कुन बेला कहाँबाट यो भाइरस सर्छ, कुनै ठेगान छैन।
भारतका दलित नेता रामविलास पासवानलाई सम्झिँदा
भन्न त उनले ‘म एउटा दियो लिएर अँध्यारोमा रहेका जनताका घरमा उज्यालो छर्न हिडेको हुँ’ भन्ने गरेका थिए, तर उनले कति उज्यालो छरे, भारतीय दलित आन्दोलन र त्यसको इतिहासले खोतल्ला नै।
‘नायक’का अनिल कपुर र कुलमान घिसिङ
केही समयका लागि बत्ती त कुलमानका पालामा पनि गइरहन्थ्यो, तर उनी त्यहाँ हुँदासम्म लोडसेडिङ हुँदैन भन्ने हामी सबैको बुझाइ थियो। तर उनको बहिर्गमनपछि चितुवा कराउनु र बाख्रा हराउनु एकैचोटि भएको हो वा नियोजित हो, छुट्याउन गाह्रो छ।
कुलमान किन ?
अबको कम्तीमा दुई कार्यकाल कुलमानले चलाउन पाए भने नेपालको समृद्धिमा विद्युत् प्राधिकरणको मात्रै एकतिहाइभन्दा बढीको योगदान हुन सक्छ।
कुलमानको यत्रो वाहवाही किन?
ठूलो संख्यामा नभए पनि देशभर उनका पक्षमा स्वतःस्फूर्त रूपमा जुलुस भइरहेका छन्। यता कुलमान आफैं भने यो कोरोना महामारीका बेला आफ्ना समर्थनमा जुलुस नगरिदिन आग्रह गरिरहेका छन्।
जेठ २१: उत्सव कि अभिशाप !
अन्तरजातीय विवाह गर्न खोज्दा जाजरकोटका नवराज विक र उनका ५ साथीको समेत बीभत्स हत्या भएको छ। तर जनयुद्धका कमान्डरमध्येका एक पूर्वगृहमन्त्री जनार्दन शर्मा उल्टै हत्यारा जोगाउने अभिव्यक्ति दिन्छन्। अनि म सोच्छु– मलाई विद्यार्थी जीवनमा देखाइएको साम्यवादको सपना यस्तै थियो !
राहत वितरण : कसरी चिन्ने गरिब ?
थुप्रै विधि छन्, जसका आधारमा कुन वस्ती कहाँ छन् र त्यहाँ के–कस्ता सेवा÷सुविधा पुगेका छन् र गरिब कति छन् भन्ने कुरा सहभागितामूलक तरिकाले पत्ता लगाउन सकिन्छ।
कोरोना कहरमा दलितका पीडा
लकडाउनका कारण जब सवारीसाधन तथा ज्यालादारीका काम बन्दभए, तब उनीहरू भन्दैछन्, ‘रोगले भन्दापनि भोकले मर्ने बेला भइसक्यो ।’
मार्च २१ लाई मान्यता देऊ सरकार !
कूल जनसंख्याको १४ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको समुदायको गौरव वा अधिकारको सवाल उठाउने कुनै पनि दिनलाई सरकारले मान्यता दिएको छैन। तसर्थ यो मार्च २१ लाई पनि राष्ट्रिय मान्यता दिई दलितको आत्मसम्मान वृद्धिमा सघाउ पु-याउन माग गर्छु।
जनसंख्या अर्थात् शक्ति
स्रोत, शक्ति, पहिचान तथा सम्मानको स्रोत जनसंख्या भएकाले आगामी जनगणनालाई आम दलितले कसरी बुझ्ने र त्यसमा कस्तो भूमिका निर्वाह गर्ने भन्ने अहं प्रश्न हाम्रासामु खडा भएको छ।
खेलकुदमन्त्रीसँग अपेक्षा
नेपालले १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) भर्खरै सम्पन्न गरेको छ। जुन परिस्थितिमा यो खेलकुद प्रतियोगिता सफलतासाथ सम्पन्न भएको छ र जुन उपलब्धि देशले हासिल गरेको छ, त्यसमा कुनै पनि सचेत नेपाली गौरव नगरी रहन सक्दैन। घरेलु मैदानको फाइदा जुनसकै मुलुकले पनि आयोजकका रूपमा लिने गरेका छन् र स्वाभाविक रूपमा दोस्रो वरियतामा आउने देशहरूलाई उछिन्दै दोस्रो स्थान हासिल गरेका उदाहरण दक्षिण कोरिया तथा अस्ट्रेलियालाई लिन सकिन्छ।