वर्षे धान भित्र्याउँदै किसान
मुलुकभर फैलिएको कोरोना भाइरस रोकथामका लागि जारी निषेधाज्ञा जारी रहँदा सिन्धुलीको तीनपाटन गाउँपालिकाका किसान धान काट्न व्यस्त छन्।
मुलुकभर फैलिएको कोरोना भाइरस रोकथामका लागि जारी निषेधाज्ञा जारी रहँदा सिन्धुलीको तीनपाटन गाउँपालिकाका किसान धान काट्न व्यस्त छन्।
‘गाउँमा गोठालोभन्दा हेपाहका रुपमा लिइन्छ,’ उनले भने, ‘यसले गोठालो शब्दको सम्मान गर्ने छ।’
किसानहरुले सरकारले बेलैमा मल बिउ उपलब्ध गराएर किसानलाई सघाउनुपर्ने बताए। विगतको वर्षझैं यसवर्ष पनि चैते धान राम्रो फलेको किसानको भनाइ छ।
‘नगरपालिकाको आह्वानकै भरमा करोडौंको रकम जम्मा हुनु भनेको नगरपालिकाप्रति जनताको विश्वास कायम रहेको भन्ने हो, यसैले पैसा कमाउन डाक्टर बन्नेहरूले यस्तो महामारीमा बिरामीको सेवा गर्दैनन्।’
राष्ट्रिय किसान आयोगले कोरोना भाइरसको महामारीका बेला पिल्सिएका किसानलाई राहत दिन सरकारसमक्ष विभिन्न सुझाव दिएको छ।
गत वर्ष पनि लिची बेच्न पाइएन यो वर्ष पनि यस्तै भयो, कृषक कोइरालाले भने, लिची खेती गर्दा वर्षमा एक पटकमात्र उत्पादन हुने हो, झण्डै चार क्विन्टल लिची ब्रिक्री नभएपछि बोटमै कुहिएर झर्न थालेको छ।
पानी अभावबीच जसोतसो चैते धान रोपेका किसानलाई यतिबेला रासायनिक मलको अभावले सताउन थालेको छ। गत वर्ष पनि यही बेला मलको अभाव भएपछि किसान आन्दोलित भएका थिए। यस वर्ष पनि मल अभाव देखिन थालेको छ।
जानकी गाउँपालिका–५, गुरुवा गाउँका २६ वर्षीय वकिल बागवानले दुई वर्ष कुखुरा व्यवसाय गरे । अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा र बजार अभावमा उनको व्यवसाय फस्टाउन सकेन । अन्ततः उनले उक्त व्यवसायबाट घाटा खाँदै पेसा फेर्नु पर्यो । लगानीसमेत उठाउन नसकेर एक लाख रूपैयाँसम्म नोक्सानी व्यहोरेका उनलाई भारतबाट भित्रिने कुखुरा प्रमुख चुनौती बन्यो ।
१ सय ३५ रुपैयाँमा चल्ला किनेका किसानलाई ज्यूँदो कुखुरा थोकमा प्रतिकिलो २ सय रुपैयाँमा बेच्नुपर्ने बाध्यता आइलागेको उनको भनाइ छ। दाना पनि महङ्गिएपछि किसानलाई थप मर्का परेको छ।
यतिबेला कोरोना महामारीको दोस्रो लहरका कारण मुलुकका धेरै स्थानमा निषेधाज्ञा जारी छ। जसका कारण मानिसहरु घरमा बसिरहेका छन्। तर किसानहरु भने खेतबारीमा पुगेर आफ्नो कामलाई निरन्तरता दिइरहेका छन्।
पार्टीले सुरुदेखि नै समाजवादी गणतन्त्रको लागि संघर्ष गरिरहेको बताउँदै अहिलेको व्यवस्था पूँजीवादी गणतन्त्र भएकाले अहिले जनताले दुःख पाइरहेको समेत बताए।
नेपाल मजदुर किसान पार्टीका सचिव एवं सांसद प्रेम सुवालले नागरिकतासम्बन्धी अध्यादेश देशकाे हितमा नभएको बताएका छन्। अध्यादेशमा जन्मको आधारमा नेपालको नागरिकता प्राप्त गरेको नागरिकको सन्तानले सोर्ह वर्ष पूरा भएपछि वंशजको आधारमा नेपाली नागरिकता पाउने व्यवस्था खुला सीमा भएको नेपालमा गलत भएको उनको भनाइ छ।
महामारीभन्दा भोकमरी टार्नका लागिका खेतीबाली गर्नुपर्ने बाध्यता किसानहरुमा रहेको उनको भनाइ छ। त्यस्तै उनीहरुले भारतबाट आएकाहरुलाई स्थानीयको सम्पर्क बाहिर राखेर सुरक्षा सर्तकता अपनाइएको छ।
नेमकिपाले निर्वाचनको पहिला पनि स्वागत गरेको र अहिले पनि स्वागत गर्छ भन्दै अध्यक्ष बिजुक्छेँले भने, “सबै दलहरुमा अनुशासन भंग भयो, शासक दलहरु यसको मुख्य जिम्मेवार हुन्, यी दलहरुलाई अनुशासनमा ल्याउन पनि चुनावमा जानै पर्छ, चुनावको हाम्रो पार्टी स्वागत गर्छ, अब स्थिरताका लागि पनि चुनावमा जानै पर्छ।”
दर्जाले नेपाली सेनाका जर्नेल । कृषि कर्मको बिषय सुन्ने वित्तिकै हुरुक्क हुने किसानका प्रेरणा हुन नेपाली सेनाका नम्बर २४ बाहिनीअड्डा जुम्लाका बाहिनीपति सहायकरथी यामबहादुर सापकोटा । उनी नेपाली सेनाका जर्नेल हुन । तर कृषि कर्मलाई पनि उत्तिकै माया गर्छन् ।