कोरोनाले यस वर्ष हिमालमै बिलायो ‘हिमाली हिरा’
हिमाली हिराको नामले चिनिने यार्सागुम्बा संकलन गर्न नपाउँदा कर्णली र सुदूरपश्चिमका हिमाली जिल्लाका स्थानीय आर्थिक संकटमा परेका छन्।
हिमाली हिराको नामले चिनिने यार्सागुम्बा संकलन गर्न नपाउँदा कर्णली र सुदूरपश्चिमका हिमाली जिल्लाका स्थानीय आर्थिक संकटमा परेका छन्।
लेकमा पाइने यार्सागुम्बा टिपेर वर्षभरिका लागि चाहिने खाद्यान्न, लुगाकपडा र छोराछोरीका लागि पढाइमा खर्च गर्ने सुर्मावासी २०७६ चैत दोस्रो सातादेखि लकडाउन जारी गरेसँगै आवतजावतमा समेत रोक लगाएपछि लेकमा गएर यार्सागुम्बा संकलन गर्न नपाउँदा आर्थिक मारमा परेका छन्।
भिडियोमा सागर दलित युवाको भूमिकामा प्रस्तुत भएका छन् । दलित भएकै कारण आफ्नो प्रेममा परेको बाधालाई भिडियोमा देखाइएको छ । भिडियोमा सागरको जोडीका रुपमा रोशनी कार्की देखिएकी छिन् ।
नेपालमा पाइने भएको बहुमूल्य जडीबुटी यार्सागुम्बालाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण संघ (आइयुसिएन)ले पहिलो पटक रेड लिष्टमा राखेको छ। पछिल्ला वर्षहरूको यो जडीवुटीको व्यापारिक प्रयोजन ह्वात्तै बढेकोछ। यसले गर्दा आइयुसिनले संरक्षणका हिसाबले संकटमा परेको भनेर आफ्नो रेड लिष्टमा राखेको हो।
प्रदेश १ सरकारले १३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग)का पदक विजेता खेलाडीलाई सम्मान गरेको छ । बुधबार विराटनगरमा आयोजित साग खेलका पदक विजेता खेलाडीलाई सम्मान कार्यक्रममा नगदसहित सम्मानपत्रले सम्मान गरिएको हो ।
प्रदेश १ सरकारले १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग)का पदक विजेता खेलाडीलाई दिइने पुरस्कार रकम अन्योलमा परेको छ ।
खेलमिलेमतोको आरोपमा राज्यविरुद्धको अभियोग मुद्दा लागेका राष्ट्रिय टोलीका तत्कालीन कप्तान सागरसहित उपकप्तान सन्दीप राई, रीतेश थापा, विकाससिंह क्षेत्री, प्रशिक्षक अन्जन केसी र फिजिरोथेरापिस्ट डेविस थापाले मंगलबार सर्वोच्च अदालतबाट सफाइ पाएका हुन् ।
कोरोना भाइरसको जोखिम र लकडाउनका कारण यार्सा संकलनमा प्रतिबन्ध लगाइएपछि विपन्न परिवारको जीविकोपार्जनमा समस्या देखिएको छ । रुकुमपूर्व र डोल्पाका स्थानीयको आयआर्जनको मुख्य स्रोत नै यार्सा संकलन हो ।
कर्णाली प्रदेश सरकारले बहुमूल्य जडीबटी यार्सागुम्बा संकलन जेठ २५ गतेदेखि खुला गर्न तयारी गरेको छ । हुम्ला, मुगु, जुम्ला र डोल्पामा कोरोना भाइरस संक्रमण नदेखिएको र भारतबाट आउने त्यस क्षेत्रका नागरिकलाई सुर्खेतका क्वारेन्टिनमा व्यवस्थापन भएको अवस्था हुँदा यार्सागुम्बा संकलन गर्दा जोखिम नहुने प्रदेश सरकारले जनाएको छ ।
१३ औं दक्षिण एशियाली खेलकुद प्रतियोगितामा गण्डकीका ४० खेलाडीले पदक जितेका थिए । उनीहरूले ४ स्वर्ण, २३ रजत र १६ कास्य पदक जितेका थिए ।
दुई महिनादेखि बन्द गरिएको सीमामा प्रवेश खुला गरेपछि सुदूरपश्चिमको कैलालीको त्रिनगर र कंचनपुरको गड्डाचौकी नाकामा भारतवाट फर्कर्नेको भिड एकसातादेखि जारी रहेको छ ।
हजारौँको सङ्ख्यामा यार्सागुम्बा सङ्कलन गर्न जाने क्षेत्रमा सङ्कलन अनुमति दिँदा जोखिम बढ्ने भएपछि सङ्कलनमा रोक लगाइएको हो।
सङ्खुवासभाको मकालु वरुण राष्ट्रिय निकुञ्जले बहुमूल्य जडिबुटी यार्सागुम्बा सङ्कलनमा यस वर्ष रोक लगाइएको छ।
कोरोना भाइरसको जोखिमबाट जोगिन र जोगाउन यार्सागुम्बा सङ्कलनमा रोक लगाएपछि डोल्पाका पाटनमा सुरक्षाकर्मीले गस्ती शुरु गरेका छन् । सामुदायिक वन समूहमा नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी बलले गस्ती गरिररहेका छन् ।
यार्सागुम्बा चोरी गर्न चाेरहरु शे–फोक्सुण्डो राष्ट्रिय निकुञ्ज डोल्पाका वनहरुमा पुगेका छन् । निकुञ्जले यस वर्ष यार्सागुम्बा सङ्कलनमा रोक लगाएको छ ।