स्वतन्त्र प्रेस लोकतन्त्रको अपरिहार्य अन्तर्वस्तु हो। स्वतन्त्र प्रेसले मात्र लोकतन्त्रलाई नागरिकको पक्षमा निर्वाध काम गर्न सक्षम तुल्याउँछ। प्रेसमा आउने समाचार र विचारबाट उतर्सिदै त्यसलाई नियन्त्रण गर्ने उद्देश्य राखिन्छ भने सम्झनुपर्छ– हामी लोकतन्त्रका जरा काट्न उद्यत छौँ।
प्रदेश ३ सरकारले सञ्चारमाध्यमको दर्ता खारेज गर्ने र पत्रकार तथा सञ्चालकलाई जेल हाल्न सक्ने प्रावधानसहितको कानुन लागू गर्ने भएको छ। प्रदेशसभाबाट पारित प्रदेश सञ्चार व्यवस्थापनसम्बन्धी विधेयकअनुसार इजाजतपत्र नलिई कार्यक्रम उत्पादन, वितरण तथा डाउनलिंक गरेमा त्यस्तो व्यक्तिलाई जरिवाना र एक वर्षसम्म कैद वा दुवै हुनेछ।
सूचना संकलनमा कडाइ गर्दै प्रतिनिधिसभामा सरकारले दर्ता गराएको वैयक्तिक सूचनाको गोपनीयतासम्बन्धी विधेयकमा सांसदहरूको पनि समर्थन देखिएको छ ।
छापा र अनलाइनका सम्पादकहरूले भदौ १ देखि लागू भएको अपराध संहितामा राखिएका केही प्रावधान प्रेस स्वतन्त्रताविरुद्ध भएको निष्कर्ष निकालेका छन्। नेपाल पत्रकार महासंघद्वारा आयोजित सम्पादक एवं महासंघका पूर्वअध्यक्षहरूसहितको छलफलमा अपराध संहिताका केही दफाले प्रेस स्वतन्त्रतामा अंकुश लगाएको निष्कर्ष निकालिएको हो।
मुलुकी ऐनलाई प्रतिस्थापन गर्दै भदौ १ देखि लागू भएको अपराध संहितामा राखिएका केही दफाले प्रेस स्वतन्त्रतालाई अंकुश लगाएको भन्दै विज्ञले संशोधन गर्न सुझाएका छन्।
सरकारले कुनै पनि सूचना संकलकलाई सातवटा पूर्वसर्त पूरा गरेपछि मात्र सूचना उपलब्ध गराउने भएको छ।
नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयका उपकुलपति कुलप्रसाद कोइरालालाई सरकारले त्रिभुवन विमानस्थलबाट शनिबार पक्राउ शैलीमा विदेश जानबाट फिर्ता गरेको घटनाले एकसाथ केही प्रश्न उब्जाएका छन् ।
माल्दिभ्स सरकारले मनोरञ्जन क्षेत्रमा हुने वैदेशिक लगानीको मात्रामा अंकुश लगाएको जनाएको छ। मालदिभ्सले स्थानीय लगानीलाई प्रेरितगर्न ठूलोमा मात्रामा हुने वैदेशिक लगानीलाई प्रतिबन्ध लगाएको सरकारी अधिकारीले बिहीबार जनाएका छन्।
गृह मन्त्रालयको २०७५ जेठ २५ को निर्णयअनुसार संघसंस्थाको नवीकरण सम्बन्धमा सरकारले केही नयाँ प्रावधान थप गरेको छ। व्यक्ति वा संस्था सबैले देशको संविधान र त्यसले गरेको मार्गदर्शन अनुरूपको नियम कानुनअनुशासनलाई मान्नुपर्छ। सरकार सर्वोच्च कार्यकारी निकाय भएको र सरकारले राष्ट्रको समग्रतामा आधारित भएर कार्यसम्पादन गर्नुपर्ने हुँदा संवैधानिक लक्ष्य र राज्यको दायित्वलाई सटीक, सरलीकृत र अनुशासित हुन मद्दत गर्ने गरी निर्णय गर्नुपर्छ । सबै लक्ष्य एकै झट्कामा पूरा नहुन सक्छ। तर लक्ष्यतर्फको यात्रालाई सहजीकरण गर्नका लागि पहिलो आदर्श व्यवहारको उदाहरण आफैँ हुनसक्ने गरी नियम कानुन बनाउने र सोअनुसार अनुगमन गर्ने प्रणालीलाई भरपर्दो बनाउन सक्नुपर्छ।
चीनियाँ फुटबल क्लबले विदेशी खेलाडी भित्र्याउन खर्चिने ठूलो धनराशीमा अंकुश लगाइने भएको छ। यसका लागि क्लबले भित्र्याउने विदेशी खेलाडी संख्या घटाउने चीनले यसै साता घोषणा गरेको छ। पछिल्लो समय इङलिस क्लब चेल्सीबाट ठूलो रकममा डिएगो कोस्टा चिनियाँ क्लबमा आबद्ध हुने समाचारले फुटबल जगत तरंगित भएको थियो।
पूर्व विशिष्ट पदाधिकारी तथा विशिष्ट नागरिकलाई उपचारका नाममा राज्यकोषबाट मनपरी रकम वितरणमा सरकारले अंकुश लगाएको छ। उपचारका नाममा भइरहेको राज्यकोष दुरुपयोग रोक्न बनाइएको नयाँ कार्यविधि सरकारले पास गरेको छ।
सर्वोच्च अदालतले सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगलेले द्वन्कालीन घटनाहरूको छानबिन गर्न बनाएको ‘तामेली मापदण्ड’ लाई आधार मानेर अनुसन्धान कार्य नगर्न आदेश जारी गरेको छ।
हालै धादिङ जिल्ला वन कार्यालयले रेडियो धादिङ १०६ मेगाहर्जको कार्यालयमा डोजर लगाउ“दै गरेको आङै सिरिङ्ग हुने तस्बिरसहितको एउटा समाचार केही दैनिक पत्रिकामा पढ्न पाइयो ।
