स्थानीय प्रशासनले भोटेकोसी र सुनकोसी नदी तटीय क्षेत्रका स्थानीयलाई सुरक्षित स्थानमा सार्ने तयारी गरेको छ। निरन्तरको वर्षाले दुबै नदीको बहाव उच्च भएपछि सम्भावित बाढीपहिरोको घटनामा मानवीय क्षति हुन नदिन स्थानीयलाई सुरक्षितस्थलमा सार्न लागिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमेशकुमार ढकालले बताए।
गएराती अविरल वर्षापछि पश्चिम म्याग्दीका विभिन्न स्थानमा कम्तिमा २० जना पहिरोमा सम्पर्कविहिन भएका छन्। एक्कासि आएको बाढीले वितण्डा मच्चाएको छ। भिषण बर्षासँगै शुक्रबार विहान आएको बाढीले मालिका गाउँपालिका–७ बिममा ८ जना बेपत्ता भएका छन्।
भोटेकोसी नदी कोरिडोरको जम्बु र बुल्कुटे बाढीपहिरोमा हराइरहेकाको खोजी कार्यमा कठिनाई उत्पन्न भएको छ। बाढीपहिरोमा अझै २० हराइरहेका छन्। निरन्तरको वर्षा, उच्च बहावमा तीव्र गतिमा उर्लिरहेको भोटेकासीको कटान र ठाडा खोल्सीबाट लेदोमाटो बगिरहेका कारण बेपत्ताको खोजीमा जुट्न नसकेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमेशकुमार ढकालले बताए।
पोखराका विभिन्न ठाउँमा पहिरो जाँदा ६ जनाको ज्यान गएको छ भने ९ जना घाइते भएका छन्। पोखराको सराङ्कोटमा गएराति आएको पहिरोले घर पुरिदा ५ जनाको ज्यान गएको छ।
पहाडमा पहिरो र मधेसमा डुबान वर्षैपिच्छेका समस्या हुन्। हरेक वर्ष बाढीको पिरलो त देशभरिकै समस्या हो। बाढीपहिरो र डुबानका कारण नेपालमा बर्सेनि सयौंको ज्यान जाने र करोडौंको भौतिक सम्पत्ति क्षति हुने गरेको छ। चालु आवमा २०७६÷७७ मा मात्र ४० भन्दा बढी स्थानमा पहिरो गएको छ। ती पहिरोमा करिब सयजनाको ज्यान जानुका साथै दर्जनौं बेपत्ता भएको प्रहरी रेकर्डमा देखिन्छ। यही असारमा समेत गुल्मी, पाल्पा, सिन्धुपाल्चोक, बझाङलगायत जिल्लामा पहिरोले वितण्डा मच्चाएको छ।
सिन्धुपाल्चोकको जम्बुमा आएको बाढीले निर्माणाधीन एक सय दुई मेगावाट क्षमताको मध्यभोटेकोसी जलविद्युत आयोजनामा व्यापक क्षति पुर्याएको छ ।
सिन्धुपाल्चोक बाढी, पहिरो घटनाका मृतक, घाइते र बेपत्ताको पहिचान भएको छ । स्थानीय खोला, खोल्सीको बाढी पहिरोले भोटेकोसी नदी करिडोरका तीन बस्तीका ३३ घर बगाउँदा दुईको ज्यान जानुका साथै चार घाइते भएका छन् ।
बाढी पूर्वानुमान महाशाखाले पनि असार २५ गते अर्थात् आजदेखि देशभरका नदीनालामा जलस्तर बढ्ने तथा २६ देखि २९ गतेसम्म ठूलो बाढी आउने सम्भावना रहेको यसअघि नै जानकारी दिइसकेको छ ।
सिन्धुपाल्चोकमा बाढीले पुर्याकएको क्षतिको निरीक्षण गर्न त्यस तर्फ सभामुख सहित उडेको हेलिकप्टर खराब मौशमका कारण फर्किएको छ। हेलिकप्टर विहीबार बिहान धुलिखेलको आकाशबाटै काठमाडौं फर्किएको हो।
अबिरल बर्खासँगै उर्लिएका खहरे खोलाले बाढी र पहिरोको बितन्डा मच्चाउँदा भोटेकोसी नदी करिडोरका तीन बस्तीमा ठूलो जनधनको क्षतिको भएको छ। खहरेले बस्तीका ३३ घर बगाउँदा २० जना बेपत्ता भएका छन्। दुईको भने मृत्यु भएको छ।
गण्डकी प्रदेशमा पछिल्लो ३ महिनामा पहिरोले पुरिएर १४ जनाको ज्यान गएको छ भने ३ जना घाइते भएका छन् ।
कर्णालीमा बाढी, पहिरो र हिमपहिरोमा परी १९ जनाको मृत्यु भएको छ भने ३२ जना घाइते भएका छन् ।
बैतडीका ८ वटा स्थानीय स्थानीय तह पहिरोको जोखिममा छन्। जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले तयार पारेको विपद् पूर्वतयारी तथा प्रतिकार्य योजना अनुसार जिल्लाका १० स्थानीय तहमध्ये पुर्चौडी नगरपालिका, मेलौली नगरपालिका, दोगडाकेदार गाउँपालिका, सिगास गाउँपालिका, शिवनाथ गाउँपालिका, पञ्चेश्वर गाउँपालिका, दशरथचन्द नगरपालिका र डिलासैनी गाउँपालिका पहिरोको जोखिममा रहेका छन्।
पहिरोका कारण गुल्मी इस्मा गाउँपालिकामा सिंगो गाउँका बासिन्दा विस्थापित भएका छन्। मल्दी, जुकेपानी, खहरे र ढाँडा गरी १ सय १६ घर पहिरोका कारण क्षतिग्रस्त भएपछि विस्थापित भएका हुन्।
आज दिउँसो सबै प्रदेशका धेरै स्थानमा मेघगर्जन/चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यमसम्म वर्षाको सम्भावना छ भने प्रदेश नम्बर १, गण्डकी प्रदेश र प्रदेश नम्बर ५ का थोरै स्थानमा ठूलो वर्षा हुने सम्भावना छ।
