भारत र पाकिस्तानका अमेरिकी नियोगमा काम गरिसकेकी एन्डी डी आरमेन्ट अहिले काठमाडौंस्थित अमेरिकी दूतावासकी प्रवक्ताको जिम्मेवारीमा छिन्। करिब एक महिनाअघि काठमाडौं आएकी उनी नेपाली भाषा बोल्छिन्। सन् २०११ मा पाकिस्तानी नागरिकसँग प्रेममा परेर कराँचीमै घरजम गरेकी उनी क्रिकेटको फ्यान पनि हुन्। उनको नेपाली भाषा सिकाइ र जीवनशैलीबारे कृष्ण ढुंगानाले गरेको कुराकानी:
भारतमै पनि त सबैको सहमति भएर संविधान ल्याइएको होइन । हामीकहाँ ९० प्रतिशतभन्दा बढी सांसदको सहमतिमा संविधान आयो । संशोधनको सम्भावना र फरक मतको बहस त हुन्छ नै, यसबाट आत्तिनु हुँदैन ।
माओवादी केन्द्रका नेता पूर्वउपप्रधान एवं परराष्ट्रमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठ अध्ययनशीलको सूचीमा पर्छन्। लामो समयदेखि कम्युनिस्ट आन्दोलनको नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह गर्दै आएका उनी पुस्तक अध्ययनलाई जीवनकै महत्वपूर्ण पाटोका रूपमा हेर्छन्।
भावुक भएर भनिएको होइन, यहाँ अन्तर्वार्ता गरिएका विद्वान् डा.महेशराज पन्त नेपालका एक यस्ता पुराविद् हुन्, जो नेपाल अध्ययनका लागि सबैभन्दा विश्वसनीय स्रोतसंस्था हुन्।
विश्वप्रकाश लामिछाने फेवातालको अतिक्रमण भएको जग्गा छानबिन गर्न गठित समितिका संयोजक हुन् । लामिछानेको समितिले २०६९ जेठमा सरकारलाई फेवातालको १६ सय ९२ रोपनी जग्गा अतिक्रमणमा परेको र त्यसलाई फेवातालकै बनाउनुपर्ने प्रतिवेदन सरकारलाई बुझाएको थियो । समितिले सरकारलाई प्रतिबेदन बुझाएको ४ वर्ष पुगेपनि त्यसको कार्यान्वयन भएको छैन । यसै विषयमा केन्द्रीत भएर रेडियो नागरिकमा नविन खतिवडाले लामिछानेसँग कुरा गरेका छन् ।
रविन्द्र अधिकारी कास्की क्षेत्र नं. ३ बाट एमालेका निर्वाचित सांसद हुन्। विद्यार्थी राजनीतिको पृष्ठभूिमिबाट उदाएका उनी हाल संसदको विकास समितिका सभापति छन्। सांसद अधिकारीसँग फेवा ताल अतिक्रमण एवं यसलाई बचाउने विषयमा केन्द्रित रहेर गरिएको अन्तर्वार्ता :
आङमा लुगा नभएका, खाना नभएका र सुत्केरी हुँदा औषधि नपाउने वर्गका मानिस लुटिरहेका छन्। उनीहरूको नाममा विदेशबाट आएको/ल्याएको पैसा उनीहरूकहाँ दस प्रतिशत पनि पुग्दैन, माथि नै खान्छन्।
शिक्षा–स्वास्थ्यजस्तो संवेदनशील विषय सरकारको हुनुपर्छ, सुलभ र विश्वसनीय हुनुपर्छ, नाफा कमाउने मात्रै प्रधान उद्देश्य भएका निजी क्षेत्रलाई शिक्षा–स्वास्थ्य दिनुहुन्न भन्दा समाजवादी–साम्यवादी कम्युनिस्टहरू खुसी हुनुपर्ने होइन? डा केसीको माग पूरा गर्दा विचार र व्यवहारका सच्चा कम्युनिस्ट मनमोहन अधिकारीको सम्मान हुँदैन भन्नेसँग म बहस गर्न चाहन्छु।
साँढे ३० अर्बको कर वक्यौतामा सम्झौता गर्दा ६ अर्ब रुपियाँमात्र आएकाले राज्यले अहिलेसम्म २४ अर्ब रुपियाँ गुमाउनुपरेको छ।
ऐन/कानुन नल्याएर, प्रदेश कानुन नबनाएर, जनप्रतिनिधिको पारिश्रमिक तथा अन्य कुरा निश्चित नगरेर सरकार जवाफदेहीविहीन र अनुत्तरदायी ढंगले चलिरहेको छ। यसले ठूलो संकट ल्याउँछ।
यहाँको आर्थिक विकास र विस्तारमा व्यापारिक घरानाको सुझाव र सल्लाह महत्वपूर्ण हुन्छ। उहाँहरूकै सल्लाह र सुझावअनुसार आर्थिक अजेन्डा तय गरेर अगाडि बढ्छु।
राष्ट्रिय जनता पार्टीका अध्यक्षमण्डलका नेता राजेन्द्र महतो स्पष्ट वक्ताका रूपमा परिचित छन् । संविधान लेखनदेखि निरन्तर असहमति राख्दै आन्दोलन गरिरहेको भए तापनि निकास निस्कन नसकेकामा चिन्ता पनि व्यक्त गर्छन । प्रमुख तीन दल नै संविधान संशोधन गर्न आनाकानी गरिरहेको आरोप लगाउने महतोले प्रतिपक्ष एमालेसँग वार्ता र छलफल चलाएर निकास निकाल्ने योजना सुनाएका छन्, उनै महतोसँग नागरिककर्मी प्रकाश तिमल्सिनाले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :
राष्ट्रिय जनता पार्टी नेपालका वरिष्ठ नेता हृदयेश त्रिपाठी निरन्तर मधेस र मधेसी जनताको पक्षमा आवाज उठाउने नेता हुन् ।
पारदर्शिता, उत्तरदायित्व र जवाफदेहिताका लागि पनि हाम्रो नगरपालिकाका सबै पदाधिकारीलाई पदबहाली गरेको एक महिनाभित्र आफ्नो सम्पत्ति विवरण बुझाउन निर्देशन दिएका छौं।
म बाबुरामको कठालो समाउनै गएँ तर हृदयेशजी, राजेन्द्रजी, प्रचण्डजीलगायतले सम्हाल्नुभयो। अहिले उनै बाबुराम मधेसको मसिहा बन्न खोज्छन्, सम्झँदा पनि उदेक लाग्छ।
२ नम्बर प्रदेशमा मात्र चुनाव सारेर हुँदैन। लिम्बुवान, थरुहट र मधेसका सबै ठाउँमा चुनाव मिति सार्नुपर्छ र असोज २ गते चुनाव गर्नुपर्छ। २ नम्बर प्रदेशमा मात्र चुनाव सार्ने निर्णय हामीलाई मान्य छैन।
जुन कुरामा सरकार आफैँले सम्झौता गर्यो, जुन विषयमा आफैँ प्रतिबद्धता जनायो, त्यसलाई पूरा नगरेकाले निर्वाचनमा जान बाधा पुगेको छ।
गृह मन्त्रालयको नेतृत्व बुधबारदेखि सम्हालेका गृहमन्त्री जनार्दन शर्मासँग चुनावी सुरक्षाबारे नागरिककर्मी केपी ढुंगानाले गरेको कुराकानी:
जुन ८ मा हुने वेलायती संसदीय निर्वाचनमा एक जना नेपाली मूलका डा.बच्च कैलाश कैनी लेबर पार्टीबाट उम्मेदवार हुँदैछन्।
स्थानीय तह निर्वाचनमार्फत काठमाडौं महानगरपालिकाले झन्डै दुई दशकपछि जनप्रतिनिधि अर्थात् मेयर पाएको छ। पहिलो चरणको निर्वाचन भएको दुई सातापछि सोमबार सार्वजनिक निर्वाचन परिणामअनुसार नेकपा एमालेका उम्मेदवार विद्यासुन्दर शाक्य ६४ हजार नौ सय १३ मत ल्याएर विजयी भएका छन्।
मुलुककै ठूलो पोखरा–लेखनाथ महानगरपालिकाको मेयरमा एमालेका उम्मेदवार मानबहादुर जिसी निर्वाचित भएका छन् । २०३७ सालदेखि राजनीतिमा लागेका जिसीले २०४१ मा नेकपा मालेको सदस्यता लिएका थिए । २०५८ देखि २०६० सम्म एमाले जिल्ला कमिटी कास्कीको सचिव रहेका उनी पार्टीको आठौं जिल्ला अधिवेशनबाट अध्यक्ष निर्वाचित भएका थिए । उनले २०६६ देखि २०७० सम्म अध्यक्षको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए । अहिले उनी कास्कीका जिल्ला इन्चार्ज हुन् । पोखरा लेखनाथ मेयर उम्मेदवारमा आकांक्षी धेरै भएपछि छनोटका लागि एमालेले आन्तरिक निर्वाचन गरेको थियो । आन्तरिक निर्वाचनमा सात आंकाक्षीलाई पछाडि पार्दै पार्टीबाट मेयरको उम्मेदवार भएका जिसी जनताबाट पनि अनुमोदित भए । मेयरमा निर्वाचित जिसीसँग नागरिक दैनिकका पोखरा संवाददाता सन्तोष पोखरेलले गरेको कुराकानीको सार :
प्रजातन्त्र पुनस्र्थापनापछि भएका दुईवटा स्थानीय चुनावमा हेटौंडा नगरपालिकाका मेयर बनेका डोरमणि पौडेललाई स्थानीय निकाय सञ्चालनका हिसावले उत्कृष्ट मानिन्छ । नगरपालिका संघका अध्यक्षसमेत रहेका पौडेल स्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगका सदस्यसमेत थिए । पौडेलले स्थानीय तहबारे आफ्नै निवास हेटांैडामा यसरी बताए नागरिकका मणि दाहाललाई ः
झण्डै दुई दशकपछि स्थानीय जनप्रतिनिधिको निर्वाचन हुने क्रममा पहिलो चरणको सम्पन्न भई मतगणना जारी छ । २५ वर्षपहिले नै नगरपालिका भए पनि काठमाडौंं महानगरपालिकामा परिणत भएकोचाहिँ २०४९ सालमा मात्र हो । मुलुककै यो पहिलो महानगरपालिकाले दुई कार्यकालसम्म त जनप्रतिनिधिको नेतृत्व पायो तर त्यसपछि भने झण्डै डेढ दशक कर्मचारीका भरमा चल्नुप¥यो । वसन्त खड्कासँग यसरी व्यक्त गरे :
बालानन्द पौडेल स्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगका अध्यक्ष हुन्। उनै नेतृत्वको आयोगले निर्धारण गरेको स्थानीय तहमा पहिलो पटक वैशाख ३१ गते चुनाव हुँदैछ। केही ठाउँमा विवाद भए पनि अधिकांश ठाउँमा चित्त बुझाउन सकेका पौडेल चुनाव र स्थानीय तहबीच गाँसिएको सम्बन्धबारे के भन्छन् त
