सूचनाको हक प्रयोगको महत्त्व, नागरिक अभियान र सरकारी स्वीकार्यता

सार्वजनिक निकायले गर्नुपर्ने अनिवार्य कानुनी प्रावधानका रूपमा रहेको तीनतीन महिनामा स्वतः प्रकाशन गर्ने कार्य केही हदसम्म हुँदै पनि आएको छ।

कला

कवि शान्ता राईकाे ‘आवरणभित्र म’ नियाल्दा

हाल आएर उनलाई क्यान्सर जस्तो प्राणघातक रोगले समात्यो र उनले त्यस रोगसँग लड्न ठूलो साहस गरिन्। जितिन्।

विचार

‘फर्मेन्टेड’ खान्कीका फाइदा

भिन्न चरित्रका फर्मन्टेसन ब्याक्टेरियाले खान्कीलाई थप सशक्त बनाउने भएकाले घरको खान्की व्यावसायिक उत्पादनभन्दा स्वस्थकर हुन्छ भन्ने देखियो।

विचार

ल्याब-मुटुको भविष्य

अन्तरिक्ष अन्वेषणका क्रममा तत्कालीन शक्ति राष्ट्रहरू अमेरिका र सोभियत संघले धेरै क्षति बेहोरे, दर्जनौँ यान ध्वस्त भए। वर्षौँको असफलता र हन्डरपछि अन्तरिक्ष यान बने, ब्रह्माण्डको खोजी सुरु भयो।

विचार

मोटोपन, मधुमेह र मदिरा

तीन, चार दशकअघिसम्म पनि विश्वको ठूलो हिस्सामा खान्कीको अभाव थियो। मानिस भोजनको कमीले हुने कुपोषणजन्य रोगको सिकार थिए।

समाज

बालबालिकालाई भावनात्मक रूपमा सबल कसरी बनाउने ?

आजको प्रतिस्पर्धी समाजमा सफल व्यक्ति बन्नका लागि शारीरिक रूपमा स्वस्थ रहनु त छँदै छ, मानसिक तथा भावनात्मक रूपमा सबल हुनु अति आवश्यक छ।

कला

‘अक्षर अक्षरमा देश’को घुम्टो उघार्दा

प्रिय पोखरा! तिमीले के वरदान पाएकी छ्यौ र एक से एक साहित्यकार जन्म दिन्छ्यौ? तिम्रो भौतिक सामिप्यमा उभिंदै प्राकृतिक सुन्दरताले लोभ्याउँछ्यौ, मोहनी लगाउँछ्यौ।

विचार

सामाजिक सञ्जालको तागत

इन्टरनेटको पहुँच भएको स्थानमा रहेर सामाजिक सञ्जालमा नबाँधिएका मानिस पाउन कठिन छ।

विचार

क्यान्सरजन्य मृत्यु आधा घटाउने उपाय

अन्वेषणले केबल चुरोट, रक्सी र जंक फुडमा मात्र पनि बन्देज लगाउन सक्ने हो भने क्यान्सरका कारण हुने मृतकको संख्या तुरुन्त ५० प्रतिशत घट्ने भन्छ।

स्वास्थ्य

बढ्दो उमेरको जटिल समस्या : डिमेन्सिया

उमेर बढ्दै गएपछि शरीरमा विभिन्न समस्याहरू देखिन थाल्छन्। शरीर कमजोर हुँदै जाने, हिँडडुल गर्न गाह्रो पर्ने, आँखाको दृष्टि कमजोर हुने, श्रवण शक्तिमा कमी आउने, शरीरका विभिन्न अङ्गमा रोग लाग्ने त छँदै छ, मानसिक समस्याले सताउने सम्भावना अझै बढी देखिन्छ।

विचार

विज्ञान, स्वास्थ्य र समाजशास्त्र

निको नहुने अर्बुद रोगको इलाजमा गरिबले आफ्नो घरबार धरौटी राखेर अस्पतालको बिल भुक्तानी गर्ने, पछि बिरामी पनि सन्चो नहुने अनि पूरा परिवार सडकमा आउने परिस्थितिमा पुनर्जागरणको आवश्यकता देखियो। त्यस्तै अवस्थाको पुनरावृत्ति कोरोनाका सम्बन्धमा पनि नहोला भन्न सकिन्न।

विचार

इलाजमा नयाँ आयाम

अणुवांशिक मर्मतकालागि एउटा ‘इन्जाइम’ को मात्र भर पर्नेहो भने उक्त प्रोटिनमा खराबी आइविनाशकारी अवस्था आउन सक्ने भएकाले मानिसलगायतका उच्च जीवमा ‘डिएनए’ मर्मतकालागि समानान्तररूपले धेरै इन्जाइम संलग्न हुन्छन्।

विचार

‘इन्टर्मिटेन्ट फास्टिङ’का फाइदा

‘इन्टर्मिटेन्ट फास्टिङ’का बेला परिस्थिति फेरिन्छ । शरीरले लामो समयसम्म खाना नपाउँदा इनर्जीका लागि ग्लुकोज उपलब्ध हुँदैन । त्यस्तो अवस्थामा शरीरमा रहेको ‘ट्राइ ग्लिसराइड्स’ले ऊर्जाको आपूर्ति गर्नुपर्ने हुन्छ ।