५ आश्विन २०८१ शनिबार
image/svg+xml

नारामा अल्झिएको धान दिवस

धान दिवस तथा महोत्सव भनेको हिलो खेल्ने र वर्षको एक दिन कोदाली समातेर फोटो खिच्नेमात्र होइन। धान रोपेदेखि भित्र्याउने दिनसम्मको कर्मका रूपमा लिनुपर्छ यो दिवसलाई।

नेपाल–चीन सम्बन्ध:नौ सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर

दुई मुलुकबीच आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोग, चिनियाँ सहयोगमा बन्ने अन्तरदेशीय रेलवे परियोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन, नेपाल–चीन प्रसारण लाइन सम्भाव्यता अध्ययन, नेपालबाट चीन निर्यात हुने घाँसको स्वास्थ्य र सुरक्षा मापदण्ड प्रोटोकल, नेपालमा उत्पादित सामग्रीलाई चीनमा ९८ प्रतिशतसम्म भन्सार छुट, थप खोेप उपलब्ध गराउनेलगायत विषयमा सम्झौता भएको छ।

व्यापार घाटाको पिरलो

बढ्दो क्रयशक्ति र फेरिएको जीवनशैलीले उपभोग संस्कृतिलाई थप बढाएको छ र वस्तु आयातलाई थप दबाब दिएको छ। वस्तुको आयात बढ्नुको मुख्य कारण पनि यही नै हो।

विकास गिज्याउने खाल्डाहरू

कुनै पनि सडकमा समस्या देखिनासाथ सम्बन्धित निकायले समयमै खबर गर्ने र त्यसमा आवश्यक काम गर्ने व्यवस्था हुनुपर्छ। एकातिर, यहाँ सडकमा हुने विकास निर्माणका काममा एकरूपता छैन। अर्कोतिर, यस्ता सडकमा धेरैवटा निकाय सक्रिय छन्। यिनका कारण सडकको दूरवस्था भइरहेको छ।

इन्द्राख्यानको आयाम

५१ जना विद्वान् सहृदयीले लेखेका संस्मरणमा उनीप्रतिको यस्तै सम्मोहन छ, उनको सामीप्यको अतृप्तिसँगै उनी रहनुका बीच नरहनुले नेपाली साहित्य र साहित्य चिन्तनमा अनुभूत भएको शून्यताको अभिव्यक्ति यी संस्मरणमा छन्। यी सब खालीपनले उनको स्थान र स्थिति निर्धारण गरेको छ। नेपाली भाषा साहित्यको सघनतामा राईको मौलिक आयाम यस ग्रन्थमा प्रतिविम्बित भएको छ।

औषधिको बदलिँदो आयाम

जिनका कैफियत सुधार्न सके रोग स्वतः निको पार्न सकिने भएकाले धेरै फर्मास्युटिकल कम्पनीको प्राथमिकता परम्परागत ओखती बनाउने भन्दा जिन थेरापीमा परेको छ। आवधिक तथ्यांकले ४०० भन्दा अधिक जिन थेरापी विधिहरू क्लिनिकल ट्रायलका विभिन्न चरणमा पुगेको छ।

बहुआयामिक आकार लिँदै कृषि खेती

हेलम्बु गाउँपालिका–४, महांकाल सेरागाउँका ४१ वर्षीय बिनोद लामिछानेको हातमा अधिवक्ताको लाइसेन्स छ। कानुन व्यवसाय गरेर मानसम्मान र छाँटका साथ जीवनयापन गर्न सक्छन् उनी। यो पेसामा राम्रो कमाइ हुने उनले पनि बुझेकै छन्।

बहुआयामिक आकार लिँदै कृषि खेती

हेलम्बु गाउँपालिका–४, महांकाल सेरागाउँका ४१ वर्षीय बिनोद लामिछानेको हातमा अधिवक्ताको लाइसेन्स छ। कानुन व्यवसाय गरेर मानसम्मान र छाँटकासाथ जीवनयापन गर्न सक्छन् उनी। यो पेशामा राम्रो कमाइ हुने उनले पनि बुझेकै छन्। तर जिल्लामै कृषि उत्पादनका लागि अब्बल सेराफाँट छोडेर उनी कानुन व्यवसायमा रम्न सकेनन्। दुःखले आर्जेको अधिवक्ताले लाइसेन्स शिरानीमूनि घुसार्दै सेराफाँटमा कृषि व्यवसायमा जम्दै र रम्दै छन् बिनोद।

बिआरआईका अन्तर्राष्ट्रिय आयाम

गत अप्रिल २५ र २६ मा चीनको बेइजिङमा सम्पन्न बिआरआई दोस्रो मञ्चले विश्वको ध्यान तानेको छ। २०१७ मेमा पहिलोपटक यो सम्मेलन हुँदा २९ राष्ट्रका प्रतिनिधि तथा प्रमुखको सहभागिता थियो भने यसपटक ३७ राष्ट्रका प्रमुख, १ सय ५० देश तथा ९० अन्तर्राष्ट्रिय संगठनका प्रतिनिधि सहभागी भए। पहिलो मञ्च (सम्मेलन)मार्फत हामी यो गर्न चाहन्छौँ भनेको चीनले यो दोस्रो सम्मेलनमा यस परियोजनाअन्तर्गत यी उपलब्धी भए भनेर विश्व समुदायसमक्ष आफूलाई विश्वासिलो र भरोसायोग्य शक्तिका रूपमा उभ्यायो। सन् २०१३ मा पहिलोपल्ट यो महŒवाकांक्षी परियोजना घोषणा गर्दा आलोचना गर्नेहरूलाई २ वर्षको अवधिमा चीनले गतिलो जवाफ दिएको छ। यो परियोजनामा जति धेरै देश जोड्न चीन सफल हुन्छ त्यति नै महाशक्ति राष्ट्र बन्ने उसको अभिलाषा यथार्थमा परिणत हुने सम्भावना बढेर जान्छ।

तपाईंको पहाड कहाँ हो ?

भीष्म उप्रेती बहुआयामिक व्यक्तित्व हुन्। उनका कविता, निबन्ध र नियात्राका डेढ दर्जन कृति प्रकाशित छन्। विदेशमा समेत चर्चित छन् उनी। उनका रचना अंग्रेजी, हिन्दी, तमिल, जापानी, कोरियाली, सर्बियाली, स्लोभेनियाली, सिंहली र संस्कृत भाषामा अनुवादित छन्। अनि केही पुस्तक जापानी, हिन्दी, अंग्रेजी र सर्बियाली भाषामा प्रकाशित छन्।

भारतीय चुनावका पृथक आयाम

बिहारको बेगुसारियाबाट कन्हैया कुमारलाई चुनाव लडाउन संयुक्त विपक्ष मोर्चाले अस्वीकार गरेको समाचार आउनु कुनै आश्चर्यको विषय होइन। आफ्नो अनुकूल समयमा यस्तो निर्णयले भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी(भाकपा)लाई पक्कै पनि आक्रोशित बनाएको हुनुपर्छ।

प्रदेश २ को विकासका आयाम

नेपालको कुल क्षेत्रफलका हिसाबले सातवटा प्रदेशमध्ये प्रदेश नं. २ सबैभन्दा सानो प्रदेश हो। यसको क्षेत्रफल ९,६६,१०० हेक्टर छ, जुन नेपालको कुल भूभागको ६.५६ प्रतिशत हो। २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशको जनसंख्या करिब ५४,०४,१४५ रहेको छ जुन देशको कुल जनसंख्याको २०.२३ प्रतिशत हुन आउँछ भने जनघनत्वका हिसाबले प्रदेश नं. ३ पछिको यो दोस्रो स्थानमा रहेको छ। मानव विकास सूचकांकका हिसाबले यो प्रदेश अन्य प्रदेशहरूको तुलनामा कमजोर अवस्थामा पर्छ। करिब ५० प्रतिशत मात्र साक्षरता भएको यस प्रदेशमा उपलब्ध प्राकृतिक स्रोतहरू सही उपयोग गर्न सकिएको छैन।

शीर्षक, लेखका वा ट्यागमा खोज्नुहोस्