१० मंसिर २०८१ सोमबार
image/svg+xml

हिउँदमा विकास, बर्खामा विनाश

आफ्नो गाउँमा बाटो पुगेपछि धादिङको उत्तरी क्षेत्रमा पर्ने खनियाबास गाउँपालिका वडा नम्बर २ मा बस्ने प्रिस्किला तामाङ निकै खुसी छिन्। विकट बस्ती, सधैं खच्चडकै भरमा खाद्यान्न तथा निर्माण सामग्री गाउँमा पु-याउनुपर्ने बाध्यता हटेपछि उनी खुसी भएकी हुन्। ‘सधैँ खच्चड र आफैंले बोकेर खाद्यान्न सामग्री ल्याउनुपर्ने हुन्थ्यो,’ तामाङले भनिन्, ‘घरनजिकै मोटर गुड्ने बाटो बनेपछि अहिले सहज भएको छ।’

हिउँको बर्कोमा शैलुङ

रामेछाप र दोलखाको संगममा पर्छ पर्यटकीय क्षेत्र शैलुङ। तामाङ भाषामा लुङ्को अर्थ हुन्छ– थुम्को। त्यहाँ एक सय ८ थुम्का छन्। तर पनि जनबोलीमा त्यस ठाउँलाई शैलुङ भनिन्छ। प्रकृति, अध्यात्म र संस्कृतिको त्रिवेणीधाम मानिन्छ शैलुङ (३,१४८ मिटर)। त्यहाँबाट हिमालको मनोरम दृश्य देखिन्छ। डाँडामा भर्खरै चारतले भ्यू टावर बनाइएको छ। टावरबाट हेर्दा झन् राम्रो देखिन्छ।

हिउँ नपग्लँदा कठिनाइ

भारी हिमपातपछि थुप्रिएको हिउँ नपग्लिँदा हिमाली जिल्लाको कष्टकर दैनिकी कायमै छ। अत्यधिक चिसोका कारण हिउँ कडा चट्टानजस्तै भएर जमेको छ। उत्तरी हावाले पनि त्यहाँका बासिन्दाको जनजीवनमा असर पु-याएको छ। हिउँ पग्लिन कम्तीमा एक साता लाग्ने स्थानीय प्रशासनले जनाएको छ।

कसैलाई रमाइलो, कसैलाई कष्ट

लगातार हिउँदे झरीका कारण काठमाडौं उपत्यकासहित देशभर जनजीवन प्रभावित भएको छ। हिमाली तथा पहाडी क्षेत्रका विभिन्न जिल्लामा भारी हिमपात पनि भएको छ। वर्षा र हिमपातका कारण कतिपय ठाउँमा यातायात तथा सञ्चारसमेत अवरुद्ध भएका छन्। हिमपातपछि बढेको चिसोले कतिपय घरबाट बाहिरसमेत निस्कन सकेका छैनन् भने कतिपय हिउँ खेलेर रमाइरहेका छन्। बिहीबारदेखि निरन्तर तीन दिनको वर्षाले जनजीवन कष्टकर बनाइरहेका बेला किसान भने बालीनाली सप्रने भन्दै खुसी पनि भएका छन्।

हिउँदे वर्षा औसतभन्दा बढी

यस वर्ष हिउँदे वर्षा औसतभन्दा बढी भएको छ। मौसम पूवार्नुमान महाशाखाले पश्चिमी वायुको कारण यस वर्ष हिउँदे वर्षा काठमाडौंलगायत अधिकांश ठाउँमा अघिल्ला केही वर्षभन्दा बढी भएको जनाएको छ।

हिउँ फेरुवा बिछ्याएर गाडी सञ्चालन

माघ ७ गते रातिबाट परेकोे भारी हिमपातका कारण २ सातादेखि अवरुद्ध सडकमा हिउँमा लिउ फेरुवा (हुम्लाकोे घरेलु कार्पेट )बिछ्याएर शनिबारबाट सञ्चालनमा ल्याइएको छ।

मुस्ताङको हिउँमा स्की

हिमाली जिल्ला मुस्ताङको मुक्तिनाथ क्षेत्रमा दोस्रो संस्करणको राष्ट्रियस्तरको स्की प्रतियोगिता गरिएको छ। समुन्द्र सतहदेखि झन्डै ३७ सय मिटर उचाइको मुक्तिनाथ क्षेत्रमा स्की एसोसिएसनले दोस्रो पटक यो प्रतियोगिता आयोजना गरेको हो। राष्ट्रियस्तरको दोस्रो संस्करणमा विभिन्न पाँचवटा विधामा प्रतिस्पर्धा भएको थियो।

हिउँमा प्रेमिकाको नाम

मौलिक संस्कृतिमा आधारित रहेर पूर्वी पहाडको नामाकरण गरिएको पाइन्छ। यस्तै एउटा नाम हो–वासुम खोला। पाँचथरको उत्तरी याङवरक गाँउपालिकामा पर्ने खोलामा पुगेपछि हाम्रो जिपलाई उकालो चढ्न कठिन भयो। कारण–सडकमा थुप्रिएको हिउँ।

अमेरिकामा अत्यधिक चिसो, तीन राज्यमा आपतकाल घोषणा

ध्रुवीय क्षेत्रबाट आएको हिउँसहितको हावाका कारण अमेरिकाको मध्यपश्चिमी भागमा इतिहासकै चिसो महसुस गरिएको छ। अत्यधिक चिसोका कारण अमेरिकाका तीन राज्यमा आपतकाल घोषणा गरिएको छ। ‘पोलार भर्टेक्स’ नाम दिइएको चिसोका कारण अमेरिकाका विभिन्न राज्यमा कम्तीमा आठ जनाको मृत्यु भएको छ। अत्यधिक चिसो हावाका कारण जनजीवन अस्तव्यस्त भएको छ।

हुम्लामा फेरि हिमपात

माघ ७ गते परेको भारी हिउँ पग्लन नपाउँदै बिहीबार अर्को हिमपात भएको छ। पछि यहाँको जनजीवन कष्टकर भएको छ। यहाँको हवाई सेवा सञ्चालनमा आएको आठ दिनमै अवरुद्ध भएको छ। सदरमुकाम सिमकोटको तापक्रम घटेर माइनस ५ डिग्री सेन्टिग्रेड पुगेको छ। जिल्लाको उत्तरी क्षेत्रमा पर्ने नाम्खा गाउँपालिकाका–६ को लिमीगाउँ हिमपातकै कारण सदरमुकामसँग सम्पर्कविहीन बन्न पुगेको छ।

हिमपातका कारण सामाग्री आयात निर्यात ठप्प

चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतको विभिन्न स्थानमा बाक्लो हिउँ परेपछि सामाग्री आयात तथा निर्यात ठप्प भएको छ।  चीनको केरुङबाट सामाग्री बोकेर नेपाल आउन लागेका तथा केरुङ जान लागेको कन्टेनर बीच बाटोमै  रोकिएका छन्।

मार्तडी–कोल्टी सडक अवरुद्ध

लगातारको हिमपातका कारण बाजुराको मार्तडी–कोल्टी सडक पूर्ण रूपमा अवरुद्ध भएको छ। बडिमालिका र बूढीनन्दा नगरपालिकाको सिमाना पोरखे लेकमा बाक्लो हिउँ परेपछि सडक बन्द भएपछि बाजुरा ‘क’ र ‘ख’ क्षेत्रको सम्बन्ध टुटेको छ। चार÷पाँच फिट हिउँ जमेकाले हिँडडुलमा समस्या भएको स्थानीय छक्क मल्लले बताए। मार्तडीबाट कोल्टीका लागि जाने सवारीसाधन बीचैमा रोकिएको प्रहरी नायब उपरीक्षक उद्धव सिंह भाटले बताएका छन्।

ताप्लेजुङमा हिमपात (फोटो फिचर)

यो वर्षको हिउँदमा ताप्लेजुङमा दोस्रो पटक हिमपात भएको छ। करिब २५ दिनको अन्तरालमा यहाँ दोस्रोपटक हिमपात भएको हो। यति धेरै परिमाणमा हिमपात भएको चाँही करिब ५ वर्षको अन्तरालमा यो पटक हो।

शैलुङमा पाँच फिट हिउँ

रामेछाप र दोलखाको सगंमस्थल शैलुङमा पाँच फिट हिउँ जमेको छ। मंगलबार रातीदेखि लगातार हिउँ परेहेकाले त्यहाँको जनजीवन कष्टकर बनेको हाे। हिमपातले डाँडाकाडा सेताम्य भएका छन्। यो सिजनमा ३ पटक हिउँ परेकाले जनजिवन कष्टकर बन्दै भएको छ।

हिउँदे वर्षा शनिबारसम्म

गत सोमबारदेखि सुरु भएको हिउँदे वर्षाको प्रभाव शनिबारसम्म रहने मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ। बिहीबार एक दिन भने मौसम सामान्यतः सफा रहनेछ। बुधबार हिउँदे वर्षाको प्रभाव काठमाडौंलगायत देशभर परेको छ। बुधबार दिनभर काठमाडौंमा भएको वर्षाका कारण जनजीवन प्रभावित भएको छ। काठमाडौं उपत्यकाको उच्च स्थानमा हिमपात भएको छ भने अन्य क्षेत्रमा तापक्रम घटेको छ।

शीर्षक, लेखका वा ट्यागमा खोज्नुहोस्