दिल्लीको वायु प्रदूषणले पार गर्यो खतराको स्तर
भारतको सिस्टम अफ एयर क्वालिटी फोरकास्टिङ एण्ड रिसर्च (सफर–इन्डिया) का अनुसार दिल्लीको गुणस्तर पछिल्लो ४८ घन्टामा ४९९ एक्यूआई मापन गरिएको छ।
भारतको सिस्टम अफ एयर क्वालिटी फोरकास्टिङ एण्ड रिसर्च (सफर–इन्डिया) का अनुसार दिल्लीको गुणस्तर पछिल्लो ४८ घन्टामा ४९९ एक्यूआई मापन गरिएको छ।
केही दिनयता भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीमा वायु प्रदूषण भयावह बनेको छ। प्रदूषणका कारण दिल्लीका प्राथमिक विद्यालयहरू तिहारसम्म बन्द गरिएका छन् भने ६ देखि १२ कक्षाका विद्यार्थीलाई सकेसम्म अनलाइन कक्षा सञ्चालन गर्न भनिएको छ।
नेपालमा वायु प्रदूषणले हुने रोगको कारण प्रतिवर्ष ४२ हजार एक सयको मृत्यु हुने गरेको हेल्थ इफेक्ट इन्स्टिट्युसन स्टेटस अफ ग्लोबल एयर २०२२ ले जनाएको छ।
वायु प्रदूषण मानव जीवनको सरदर आयु निर्धारण गर्ने सबै भन्दा ठूलो कारक बनेको छ। बुधबार सार्वजनिक ‘एयर क्वालिटी लाइफ इन्डेक्स-२०२३’ नामक अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिवेदनअनुसार विश्व स्वास्थ्य संगठनको वायु प्रदूषणको मापदण्ड परिपालन भएमा विश्वको जनसंख्याको सरदर आयु २.३ वर्ष बढ्ने र समग्रमा हिसाब गर्दा कुल १७ अर्ब ८० करोड मानव आयु बचत हुने देखिएको छ।
वर्षाको समय छ। वर्षाका कारण वायु प्रदूषण घटेकाले खासै चर्चा छैन तापनि सार्वजनिक भएको एक अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिवेदनले नेपालमा वायु प्रदूषणले जनस्वास्थ्यमा गम्भीर प्रभाव पारेको र नेपालीको सरदर आयु घटेको देखाएको छ।
रे। हैजा आतंकका कारण लाखौँ मानिस मारिने तत्कालीन समयमा आवाज प्रदूषणले महामारीको रूप लिन्छ भन्ने डा. कोचको भनाइलाई गहकिलो सन्देश ठानिएन बरू महावैज्ञानिक सन्किए भन्नेसम्मको आरोप लाग्यो।
चीनमा धेरै जनसंख्याका कारण तथा सहरी क्षेत्रबाट संकलन हुने ठोस फोहोरका कारण वातावरणीय प्रदूषण र यसको रोकथाम चिन्ताको प्राथमिकतामा परेको छ।
वातावरण तथा ऊर्जा क्षेत्रमा कार्यरत ९ संस्थाले सरकारले हालै सार्वजनिक गरेको बजेटमा वातावरणको विषयलाई प्राथमिकताको रूपमा चर्चा गरे पनि स्वच्छ हावा प्रवद्र्धन तथा वायु प्रदूषण रोकथाम र न्यूनीकरणका लागि बजेट अपुग रहेको प्रतिक्रिया दिएका छन्।
पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्लास्टिकजन्य प्रदूषणबाट उत्पन्न समस्याको दिगो समाधानका लागि दृढ संकल्प गर्ने समय आएको बताएका छन्।
पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्लास्टिकजन्य प्रदूषणबाट उत्पन्न समस्याको दिगो समाधानका लागि दृढ संकल्प गर्ने समय आएको बताएका छन्।
एक्यूआइ शून्यदेखि ५० सम्मको मानकलाई सामान्य अवस्था मानिन्छ। एक्यूआइ एक सय ५० भन्दामाथि जानुलाई हानिकारक मानिने गरिएको छ। पाटन, कीर्तिपुर, रत्नपार्क, नारायणी र धनकुटाको एक्यूआइ एक सय ५० भन्दामाथि छ।
प्रतिनिधिसभाका सांसदहरूले राजधानी काठमाडौँ उपत्यकामा बढेको वायु प्रदूषणलगायत फोहरको समस्या समाधान गर्न माग गरेका छन्। प्रतिनिधिसभाको आजको प्रतिनिधि सभाको बैठकमा सांसद उदयशमशेर जबराले काठमाडौँ उपत्यकामा वायु प्रदूषण नियन्त्रणका लागि छोटो र दीर्घकालीन समाधानको बाटो खोजिनुपर्ने बताए।
युनिसेफ र विश्व स्वास्थ्य संगठनको प्रतिवेदनअनुसार चारमध्ये एक जना आफ्नो घरमा सुरक्षित रूपमा व्यवस्थित पिउने पानीको अभावमा छन् र विश्वको लगभग आधा जनसंख्या उचित रूपमा व्यवस्थित सरसफाइ नभएका ठाउँमा बस्छन्।
वायु प्रदूषण कम गर्ने उद्देश्यले काठमाडौँ महानगरपालिकाले १० वटा वडालाई समेटेर वायु प्रदूषण व्यवस्थापन नागरिक समाज सञ्जाल गठन गरेको छ।
तुवाँलोले पोखरा सहर ढाकेको छ। तुवाँलोले गर्दा हवाइसेवा पनि प्रभावित भएको छ। तुँवालोका कारण मानव स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर देखिन थालेको चिकित्सकले औंल्याएका छन्।
