केटाकेटीलाई भगवान्को रूप मानिन्छ। उनीहरूको भोलापन, निस्कपटा र सरलताका कारण सायद उनीहरूलाई भगवान्सँग तुलना गरिएको होला। त्यसैले होला अहिले भक्तपुरका चोक र गलीहरुमा भगवान् र केटाकेटीहरूको रमाइलो खेल हेर्न पाइन्छ।
माघेसंक्रान्तिदेखि सूर्यमढीबाट सुरु भएको मल्लकालीन नवदुर्गा नाच अर्थात् माछा मार्ने जात्रामा केटाकेटीले भगवान्लाई जिस्काउँदै गरेको दृश्यले सिङ्गो सहर रमाएको छ।
श्वेत भैरवको रूपमा देखिने भगवान्ले बच्चाहरुलाई लखेट्दै गरेको दृश्यले होस या बच्चासँग रमाउँदै नाच्दै गरेको दृश्य दुवैले सबैको मन फुरुगं बनाउँछ।
यो जात्रामा केटाकेटीले सिट्ठी बजाएर ‘आ आ आ’ गरेर जिस्क्याउने र देवगणले उनीहरूलाई लखेट्ने गर्छ। लखेट्दा देवगणले समाउन सके भेटी दिनुपर्ने परम्परा छ।
देवगणले केटाकेटीलाई माछा मान्ने गरेका छन्। बच्चासँग रमाउँदै गरेका भगवान्ले बच्चालाई समाएपछि कानमा हल्का समाएर सजाय दिने चलन छ। हाँस्दै गरेका बच्चालाई देखेर सायद भगवान् पनि खुसी हुन्छन्। किनकि भनिन्छ बच्चाको मुस्कानमा पनि भगवान्को बास हुन्छ।
छ महिनासम्म चल्ने यो अनौठो अनि रमाइलो खेल भक्तपुर नगरपालिका क्षेत्रमा मात्र २१ ठाउँमा प्रदर्शन गरिने छ।
माघेसंक्रान्तीबाट भक्तपुरमा सुरु भएको यो जात्रा आगामी साउन महिनाको भलभल अष्टमीसम्म चल्नेछ। जात्रा हेर्नका लागि अहिले हरेक दिन साँझपख भक्तपुरका भिड लाग्ने गरेको छ।
मकुन्डो लगाएर १९ जना देवगण रहने यो नाचमा १३ मकुन्डो रहने र मकुन्डो लगाएर १२ जनाले नाच्ने प्रचलन छ।
नवदुर्गा अर्थात् माछा मार्ने जात्रामा भैरव, महाकाली, बाराही, गणेश, ब्रह्माण्डीय, कुमारी, महेश्वरी, भद्रकाली, इन्द्रायणी, दुम्भसिंह, महादेव र श्वेतभैरवका रूपमा देवगणले नाच्ने गर्छन्।
केटाकेटी र भगवान्को यो अनौठो खेलमा कसैले हार्देनन। बरु प्राचीन सांस्कृतिक नगरी भक्तपुरको सभ्यताले सदैव जित्ने गर्छ।
हेर्नुहोस् भिडियो:
प्रकाशित: १२ फाल्गुन २०८१ १८:२९ सोमबार
