नरसिंह अवतारको पर्खाइ
के आजको स्थिति कतैबाट पनि पार नलाग्ने हो? नरसिंह अवतार नै प्रकट हुनुपर्ने? अरू उपायबाट नहुने?
१० असार २०७८ बिहीबार
आदित्यमान श्रेष्ठ
आदित्यमान श्रेष्ठआदित्यमान श्रेष्ठका लेखहरु :
चाहियो एउटा कुकुर मन्त्रालय
कुकुरको उपयोग हालै थाइल्यान्डमा कुनै मानिसमा कोरोना छ कि छैन भनेर पत्ता लगाउन उपयोग भइरहेको खबर छ। कोरोनाको संक्रमण भएको मानिसअगाडि कुकुर थपक्क बसिदिन्छ भन्ने खबरमा उल्लेख छ। नेपालमा पनि यस्तै कुकुर आवश्यक छ।
सम्झनामा साफल्य
साफल्य अमात्य एक गम्भीर सोधकर्ता र सोचकर्ता थिए। उनी कुनै पनि विषयमा अपर्झट नभइ खोज गरेर तथ्य फेला पारेपछि मात्र आफ्नो अवधारणा राख्ने गर्थे।
त्यो बेला र यो बेला
रामायणमा त्यो बेला अन्योल थियो । रावणद्वारा सीता हरण भइसकेको थियो । राम र लक्ष्मण सुग्रिवसित थिए । सुग्रिवले आफ्ना सबै बाँदर सेनालाई सीताको खोजी गर्न चारै दिशा पठाइसकेका थिए । हनुमान, जाम्बवान र अंगद भएको टोली दक्षिण दिशातिर लागेका थिए । समुद्रको किनार आइपुग्यो । तर सीताको पत्तो लागेन ।
यो संविधान किन चल्दैन ?
यो संविधानको नियति नै नचल्ने हो । पहिलो संकेत पहिलो संविधान सभाले दिएको थियो । यसले संविधान बनाउनै सकेन । दोस्रो संविधान सभाले जुन दिन घोषणा गर्यो उसै दिन यो जलाइयो । त्यसपछि यसले दुई तीन दर्जन नेपालीको ज्यान लियो ।
के त्यस्तो पनि दिन थियो ?
कुनै यस्तो पनि दिन थियो जब नेपाली भारतीय भन्दा धेरै स्वावलम्बी र उच्च सम्मानका थिए । त्यसको मुख्य कारण नेपाल एक स्वतन्त्र देश थियो तर भारत २०० वर्षसम्म अंग्रेजको अधीनमा रह्यो । नेपाल, नेपाली शासक र नेपालीले स्वतन्त्र निर्णय गर्न पाउँथे । तर भारत र भारतीयहरूको बारेमा बेलायत, बेलायती सरकार र भारतमा रहेको बेलायती सरकारले निर्णय गथ्र्याे ।
नेपाली : को र कता?
नेपालका नेपालीले संसारका सबै नेपालीको एकता, सामीप्यता र उन्नतिका लागि ठाउँ बनाउनुपर्छ । नेपालको संविधानले राजनीतिक अधिकार छाडेर अरू सबै अधिकार पाउने गरी प्रवासी नेपालीलाई नेपालको नागरिकता दिने भनेको छ । यस अधिकारअन्तर्गत नेपालीले नेपालमा केही सम्पत्ति, आवागमन र बसोबास गर्न पाउने छन् । यसले विश्वका नेपालीबीच एकता, सामीप्यता र उन्नतिमा सहभागिता बढ्नेछ ।
नयाँ राजनीतिक मोड
केपी शर्मा ओली प्रधानमन्त्री हुँदा धेरै कुरा बुझ्न सकिएको थिएन । तर, नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको झगडा सुरु भएदेखि उनी को हुन् कस्ता हुन् भनेर धेरै सुन्न र बुझ्न पाइयो । उनको हातमा आजको दिनमा जुन सत्ता छ त्यसबाट सबभन्दा धेरै उनकै साथीहरू तर्सिएका रहेछन् । त्यो सत्ताले के के गर्न सक्दोरहेछ भनेर अनेक चेवाचर्चा गरेको उनका पुराना साथीभाइबाट सुनिन्छ ।
अग्रगामी कि प्रतिगामी ?
प्रधानमन्त्री केपी ओलीले जब संसद् भंग गर्ने सिफारिस गरे उनलाई उनका आलोचकहरूले प्रतिगामी भने । यो सुन्दा नेपालमा को अग्रगामी, को प्रतिगामी, के अग्रगामी र के प्रतिगामी हो भनेर बुझ्न गाह्रो पर्यो । जुन प्रधानमन्त्रीलाई झण्डै दुईतिहाइ सांसदको समर्थन थियो त्यस्तो मानिस पनि प्रतिगामी हुन सक्ने रहेछ भनेर कसरी कल्पना गर्नु ?
कम्युनिस्टको म्याद
कम्युनिस्टहरूको ७० वर्षको म्याद सिद्धिएकाले नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीमा झगडा र फुट भएको हो । कम्युनिस्टहरूले आपसी लडाइँबाट नै आफ्नो नाश गर्ने देखिन्छ ।
आजको वैचारिक माग
नेपाल एक हल्लाको देश हो भनेर कवि भूपी शेरचनले भनेका थिए । यसको माने हल्ला हल्ला मात्र नभएर साँचो नै निस्कने भएकाले हो । २००७ सालपछिको इतिहास हेर्दा पनि यो प्रमाणित हुन्छ । जस्तो कि २००७ सालमा राणाशाही जान्छ भनेर ठूलो हल्ला चल्यो । कतिपय राणा र समाजका गण्यमान्य व्यक्तिलाई यो कुरामा विश्वास थिएन । तर कालान्तरमा गयो पनि ।