गर्भावस्था र सुत्केरी अवस्थालाई ठूलै समस्या निम्ते जसरी प्रचारप्रसार गरिँदै आएको छ हाम्रो देशमा। मानौँ, यो कुनै ठूलै रोग हो। खासमा सृष्टिलाई निरन्तरता दिन यो प्रक्रिया जरुरी छ। त्यसैले यस्तो अवस्था कुनै पनि हालतमा नकारात्मक हुँदै होइन।
सन्तान जन्मिएका बेला आमाहरूमा सुरु हुने अवशादलाई ‘पोस्टपार्टम डिप्रेसन’ भनिन्छ।
कालीकोटबाट एक सुत्केरी महिलाको उद्धार गरिएको छ। जिल्लाको सान्नीत्रिवेणी गाउँपालिका ४ की २० वर्षीया लक्ष्मी शाहीलाई हेलिकप्टरबाट उद्धार गरी प्रदेश अस्पताल सुर्खेत लगिएको हो।
हेर्दाहेर्दै जिउँदो भूतले सारा सपना खरानी बनायो। आँखाअगाडि सर्वस्व जलिरहँदा बिलौना र गुहार गरिरहनुबाहेक कुनै विकल्प थिएन। सर्लाहीको विष्णु गाउँपालिका १ बाराउधोरण गाउँ हेर्दाहेर्दै जलिरह्यो।
सरकारले अब गर्भवती र सुत्केरीलाई बहुसूक्ष्म पोषण तत्त्व (मल्टिपल माइक्रोन्युट्रियन्ट सप्लिमेन्टेसन–एमएमएस) उपलब्ध गराउने भएको छ।
हुम्लाको मध्य भेगमा रहेको सर्केगाड गाउँपालिका– ७ रोडिकोटमा शिशु जन्माएको केही समयपछि सुत्केरीको मृत्यु भएको छ।
सरकारले हालसम्म ६ सय ७८ जना दुर्गम क्षेत्रका ज्यान जोखिममा परेका गर्भवती तथा सुत्केरी महिलाहरुको निःशुल्क हवाई उद्धार गरेको छ।
भेरी अस्पतालको प्रसूति गृहमा दैनिक १० देखि १२ जना जटिल खालका गर्भवती आउँछन्।
कैलालीको टीकापुर अस्पतालमा चार वर्षमा दुई हजार बढी महिलाले शल्यक्रिया सेवा लिएका छन्।
नगरपालिकाले विकट गाउँसम्म स्वास्थ्य सेवाको पहुँचसँगै जनचेतना अभिवृद्धिका कार्यक्रम सञ्चालन गरेपछि अहिले सो सफलता प्राप्त भएको हो।
गाउँमा सुविधायुक्त स्वास्थ्य संस्था नहुँदा केही वर्षअघिसम्म सुत्केरी व्यथा लागेपछि उपचार नपाएर बाटैमा मृत्युवरण गर्नुपर्ने स्थिति थियो।
कालिकोटको पलाँता गाउँपालिका ६ की रिउली रोकायालाई स्वास्थ्य चौकी नेटाबाट हेलिकप्टरमार्फत उद्धार गरी सुर्खेत पठाइएको हो।
‘एउटै डाक्टरले सबै काम गरेको पाइयो’, उनले भने, ‘महिला, बच्चा, अप्रेशन सबै एउटै डाक्टर दिलिपले गरेको पाइयो। न रगतको व्यवस्था छ न बाल केयर युनिट छ उनले भने, ‘शल्यक्रिया त गर्नै पाउँदैन।’
जिल्ला प्रशासन कार्यालयका प्रशासकीय अधिकृत विमल पौडेलका अनुसार राष्ट्रपति महिला उत्थान कार्यक्रममार्फत दुवैजनाको उद्धार गरिएको हो।
कर्णालीका दुर्गम जिल्लाको लागि गर्भवती तथा सुत्केरीको ज्यान जोगाउन सरकारले निःशुल्क हवाई उद्धारको सुविधादेखि गाउँगाउँमा बर्थिङ सेन्टर र यातायात खर्चको व्यवस्था गरेको छ।
