समयमै अस्पताल नपुर्याउँदा ज्यान गुमाउँदै सर्पदंशका बिरामी
यो वर्षको वैशाखदेखि भदौसम्म पाँच महिनामा भेरी अस्पतालमा उपचारका लागि पुर्याएकामध्ये बाटोमै छ जनाको मृत्यु भएको छ।
यो वर्षको वैशाखदेखि भदौसम्म पाँच महिनामा भेरी अस्पतालमा उपचारका लागि पुर्याएकामध्ये बाटोमै छ जनाको मृत्यु भएको छ।
दाङमा गत साउन र भदौ महिनामा सर्पदंशबाट ६ जनाको मृत्यु भएको छ। सर्पदंशबाट एक महिला, तीन पुरुष र दुई बालबालिकाको मृत्यु भएको हो।
सर्पको डसाइको समयमा उपचार नपाउँदा कतिपयले अकालमा ज्यान गुमाउने गरेका छन्। कतिपयको अङ्गभङ्गसमेत हुने गरेको अवस्था छ।
कृषकहरू खेतवारी तथा गाईवस्तुको काम गर्ने क्रममा सर्पले टोक्ने गरेको र बालबालिका खेल्ने क्रममा, राति सुतेको बेलामा टोकाइमा पर्ने गरेको पाइएको छ।
संसारभर ३ हजार ९ सय ७१ प्रजातिका सर्प पाइन्छन्। तीमध्ये १७ प्रजाति मात्र विषालु र घातक मानिन्छन्। तिनै १७ प्रजातिले टोकेर संसारभर कम्तीमा ८१ हजारदेखि १ लाख ३८ हजार सर्वसाधारणको मृत्यु हुने गरेको छ। नेपालमा पनि सर्पदंश सर्वसाधारणको मृत्युको घातक कारणका रूपमा रहिआएको छ।
महाशाखाका अनुसार वैशाखयता सुरु भएको सर्पदंशका कारण नौ जनाको मृत्यु भइसकेको छ। सर्पदंशकै कारण नेपालमा हरेक वर्ष औसत १५ देखि २० जनाको मृत्यु हुने गरेको तथ्यांकले देखाएको छ।
कोशी प्रदेश स्वास्थ्य तथा खानेपानी मन्त्रालयले उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका-३ भुल्केस्थित सर्पदंश उपचार केन्द्रलाई विभिन्न उपकरण सहयोग गरेको छ।
पूर्व प्रधानमन्त्री एवं नेकपा एसका सम्मानित नेता झलनाथ खनालले भ्रष्टाचारको अनुसन्धान आफैंबाट गर्न माग गरेका छन्।
भेरी अस्पताल नेपालगन्जका अप्रेसन विभाग प्रमुख डा. पारस पाण्डेका अनुसार २०७९ वैशाखदेखि भदौ १ गतेसम्म सर्पदंशका कारण ६ जनाको ज्यान गएको छ।
सर्पदंशका बिरामी एक ३२ वर्षीय युवाको समयमै भ्यान्टिलेटरको सघन उपचार नपाउँदा मृत्यु भएको छ।
सर्पले टोकेमा तत्काल उपचार गराउनु पर्छ। यहाँ स्वास्थ्यचौकी पुग्नलाई घण्टौँ हिँड्नुपर्ने अवस्था छ। ग्रामीण भेगका अधिकांश सडक बन्द भएकाले एम्बुलेन्स तथा यातायात सेवा पूर्णरुपमा बन्द छ। स्टेचर तथा डोकामा बोकेर बिरामीलाई अस्पतालसम्म पुर्याउनुपर्ने बाध्यता हुँदा समयमा उपचार नपाएर ज्यान जाने पनि गरेको पाइन्छ।
जाल्पा एकीकृत विकास समाज (जीड्स) उदयपुरले त्रियुगा नगरपालिका ३ भुल्केमा रहेको ‘सामुदायिक सर्पदंश उपचार केन्द्र’लाई कोभिड रोकथाम गर्ने स्वास्थ्य सामग्री प्रदान गरेको छ ।
कैलाली घोडाघोडी नगरपालिका–४ का १३ वर्षीया करिष्मा रतौकेलाई गत बुधबार कोब्रा सर्पले टोक्यो। उनलाई नेपाली सेनाको काली रक्षा गण (ई) ले सञ्चालन गरेको सर्पदंश उपचार केन्द्रमा ल्याइयो। बिषालु सर्पको टोकाइले ज्यानमै केही हुन्छ भनेर परिवारका सबैजना आत्तिएका थिए तर २ दिनमै उपचारपछि निको भएर उनी घर फर्किन्।‘सर्पले टोकेपछि के हुन्छ भनेर निकै डर लागेको थियो, २ दिनमै निको भएर घर फर्के,’उनले भनिन्।
नेपालमा सधैं अभाव हुने सर्पदंशको औषधि (एन्टी स्नेक भेनम) उत्पादनको तयारी थालिएको छ। सुनसरी बराहक्षेत्र–७ मा उद्योग स्थापना गरी अबको दुई वर्षभित्र औषधि उत्पादन गर्ने बताइएको छ। एन्टी स्नेक भेनम सेरम रिसर्च एन्ड म्यानुफ्याक्चरिङ् प्रालि नामक सो कम्पनीको भौतिक पूर्वाधार निर्माण थालिसकिएको छ। सर्पदशंको औषधि उत्पादनका लागि भौतिक पूर्वाधारसँगै घोडा र सर्प पाल्नुपर्ने हुन्छ।
गर्मी र वर्षाको मौसम शुरु भएसँगै तराईमा सर्पदंशका बिरामी बढ्न थालेका छन्।