पाँच वर्षपछि मुसहर बस्तीमा नेता पुग्न थाले
स्थानीय तहको निर्वाचनको समय नजिकिएसँगै महोत्तरी जिल्ला सदरमुकाम जलेश्वर नगरपालिका वडा नं ३ खैरा गाउँमा अवस्थित मुसहर बस्तीमा पाँच वर्षमा कहिल्यै नपुगेका नेता अहिले पुग्न थालेका छन्।
स्थानीय तहको निर्वाचनको समय नजिकिएसँगै महोत्तरी जिल्ला सदरमुकाम जलेश्वर नगरपालिका वडा नं ३ खैरा गाउँमा अवस्थित मुसहर बस्तीमा पाँच वर्षमा कहिल्यै नपुगेका नेता अहिले पुग्न थालेका छन्।
मुसहरी टोलकी ७० वर्षीया मलभोगीया सदायले शरीरलाई न्यानो बनाउन आगो तापेरै रात बिताउने गरेको सुनाइन्। चिसो बढेपछि अति विपन्न र गरिब बस्तीमा परालकै सिरक–डसना र परालै बालेर जीवनयापन गर्नु पर्ने सदाबहार बाध्यता छ।
झडप हुँदा दुवै पक्षका मानिस घाइते भएको वडा सदस्य दुलारीदेवी साहका पति मिश्रीलाल साहले बताए। दुलारीदेवीलाई पनि चोट लागेको उनको भनाइ छ।
छोराछोरी पढाउनुपर्छ, ठूलो मान्छे बनाउनुपर्छ भन्ने त लागेको हो छ, तर सम्पत्ति नहुँदा कापी–कलम किनिदिन पनि सकिएको छैन।
सप्तरीको राजगढ गाउँपालिका–४ स्थित पोखरीको डिलमा टाँगिएको एउटा सानो त्रिपालमुनि स्थानीय विनिता सदा परिवारका आठ जनासहित एक सातायता जसोतसो बसोबास गदै छिन्। पोखरीको डिलमाथि चल्ने तीव्र गतिको पछुवा (पश्चिमी) हावाले टाँगिएका पाल कतिखेर उडाउला भने चिन्ताका बीच चुलो बालेर बालबच्चा तथा आफ्ना लागि खाना पकाउने अवस्थासमेत छैन।
उदयपुरको दलित मुसहर (सदा) बस्तीमा डिभिजन वन कार्यालय गाईघाटले चिसोबाट जोगिन निःशूल्क दाउरा वितरण गरेको छ।
जिल्लास्थित एक निजी विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीले आइतबार मुसहर बालबालिकाका लागि शैक्षिक सामग्री सहयोग गरेका छन्। ईश्वरपुर नगरपालिकाअन्तर्गत बयलबास बजारस्थित लालिगुराँस एकेडेमीका विद्यार्थीले आफ्नो खाजा खर्चबाट उक्त सहयोग गरेका हुन्। चन्द्रनगर गाउँपालिकाअन्तर्गत बबरगंजस्थित मुसहर टोलका ४० बालबालिकालाई कापी, पेन्सीललगायत शैक्षिक सामग्री उनीहरूले सहयोग गरेका हुन्।
राज्य यिनीहरूको अनुहारको खुसी नखोसियोस् भन्ने चाहन्छ भने नानीहरूको अनुहारमा दलिए जति नै सही, माटोमा उनीहरूको स्वामित्व दिलाउनु जरुरी छ।
अत्यन्त विपन्न मुसहर बस्तीमा शनिबार ब्लान्केट तथा न्याना कपडा वितरण गरिएको छ। जाडोमा कष्टकर दैनिकी गुजार्दै आएका जिल्लाको दक्षिणी भेगमा पर्ने चक्रघट्टा गाउँपालिका–७ पटेर्वाको मुसहर बस्तीमा शनिबार तत्कालीन नेकपा एमालेसम्बद्ध विद्यार्थी संगठन अनेरास्ववियुले ब्लांकेट र न्याना कपडा वितरण गरेको हो।
विपन्न मुसहर परिवारलाई ओड्ने ब्लांकेट तथा बालबालिकालाई न्यानो कपडा वितरण गरिएको छ । न्यानो कपडाको अभावले जाडोले कष्टकर दैनिकी गुजार्दै आएका जिल्लाको दक्षिणी क्षेत्र स्थित चक्रघट्टा गाउँपालिका–७ पटेर्वाका मुसहर बस्तीमा शनिवार विद्यार्थी संगठन अखिल नेपाल राष्ट्रिय स्वतन्त्र विधार्थी युनियनले ब्लांकेट र लगाउने न्यानो कपडा वितरण गरेको हो।
महोत्तरी जिल्लाको गौशाला नगरपालिका–७ स्थित मनहर्वा बस्तीका मुसहर दलित हरु ४० वर्षभन्दा बढी बाँच्दैनन्।
नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले वर्तमान सरकारले ल्याएको विद्यालय भर्ना राष्ट्रिय अभियानलाई सफल बनाउन सबैमा अपील गरेका छन्।
धुर्मुस–सुन्तली फाउन्डेसनद्वारा निर्मित सन्तपुर एकीकृत नमुना मुसहर बस्ती मंगलबार हस्तान्तरण गर्न लागिएको छ । कलाकार सीताराम कट्टेल (धुर्मुस) र कुञ्जना घिमिरे (सुन्तली) को पहलमा रौतहटको चन्द्रपुर नगरपालिकाको वडा नं ८ सन्तपुरमा बाढी प्रभावित मुसहर एवं दलितका लागि निर्माण गरिएको भूकम्प प्रतिरोधात्मक सुविधा सम्पन्न ४७ वटा घर सहित ५० वटा संरचनाको निर्माण कार्य सम्पन्न भएको हो ।
तराई मधेसमा मुसहर जातिको सबैभन्दा बढी घनत्व भएको जिल्ला हो सिरहा। सिरहाको गोलबजार नगरपालिकामा बुद्यबार मुसहर जातीहरु गोलबन्द भएर माटो दिवस मनाएका छन्।
कमलु सदाको परिवार अझै पनि त्यो कहालीलाग्दो दिन सम्झेर भक्कानिन्छ । कोइलाडीको सिंगो मुसहरी टोल ९मुसहर बस्ती० ले नै साउन २९ लाई कालो दिनका रुपमा सम्झिन्छ । ‘त्यो दिन बाढीको रुपमा काल नै आएको थियो’, विमली सदा भन्छिन्, ‘त्यही बाढीले मेरो छोरा ९कमलु० लाई खायो । ९ महिना कोखमा राखेर जन्माएको छोराको सदगत गर्नसमेत सकिएन ।’