चीन–अमेरिका सहकार्य अपरिहार्य
तत्कालै गर्नुपर्ने काम भनेको २१औं शताब्दीका लागि सुहाउँदो प्रजातान्त्रिक नियम र संस्थालाई अद्यावधिक गरिनुपर्छ। नयाँ ढंगको सहभागिताबाट नागरिकताको पुनव्र्याख्या गरिनुपर्छ।
१० असार २०८२ मंगलबार
- अहिले चर्चामा
राजु नेपाल
राजु नेपालका लेखहरु :
राजनीतिमा धर्मको बहस
शास्त्रीय भाषामा धर्मको अर्थ मानव तथा जीवको स्वाभाविक गुण हुन्छ। धर्मका दुईवटा पक्ष र आठवटा मार्ग हुन्छन्। धर्मका दुईवटा पक्ष कर्तव्यपालन र परोपकार हुन् भने आठमार्ग कर्म, अध्ययन, ज्ञान, तप, सत्य, क्षमा, दया र लोभको त्याग हुन्। धर्मको रक्षा सत्यबाट मात्रै हुन्छ। धर्म भनेको हिन्दू, मुस्लिम, इसाई वा अरु केही हैनन्। ती सबै त आस्था हुन्।
कोमाको यात्रामा ब्याज अर्थतन्त्र
अलिअलि मात्रै पनि अर्थशास्त्र बुझेकाले एकछिन सोचौँ त, जब कुनै देशका सबै वाणिज्य बैंकहरूले निक्षेपकर्तालाई दिने एक वर्षे मुद्दती निक्षेपको ब्याजदर एकै दिनमा वार्षिक १३.५ प्रतिशतबाट झारेर वार्षिक ९.५ प्रतिशत बनाउँछन्भने त्यो देशमा के हुन्छ ?उत्तर सजिलो छ–त्यो देशको अर्थतन्त्र तुरुन्तै कोमामा जान्छ वा कोमातर्फको यात्राको टिकट काटेर बस चढ्छ।
कांग्रेसको आर्थिक प्रस्ताव : सरकारलाई शिक्षा
नेपाली कांग्रेसको महासमितिको बैठक मंसिर २८ गतेबाट काठमाडाँैमा हुँदै छ। आम निर्वाचनको परिणामले स्थानीय सरकारबाहेक प्रदेश र केन्द्रको निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेसको पराजयपछि र विगत २५ वर्षको अवधिमा लामो समयसम्म प्रतिपक्षमा बस्नुपर्ने बाध्यात्मक स्थितिमा यो महासमितिको बैठक र यसमा प्रस्तुत हुने आर्थिक र राजनीतिक प्रस्तावले नेपाली कांग्रेस र देशको राजनीतिमा दूरगामी असर पार्नेछ।
क्रान्ति या पतन?
चिनियाँ क्रान्तिको करिब १६/१७ वर्षपछि त्यहाँका प्रमुख नेता माओले एक आश्चर्यजनक कुरा गरे, क्रान्तिले जित्छ वा हार्छ, अझै निश्चित भइसकेको छैन । उनलाई लाग्यो कि कम्युनिस्ट नेतृत्वमा हाबी भइरहेको ‘प्रतिक्रियावादी’ चरित्रले क्रान्तिलाई सिध्याउँदै छ ।
कम्युनिस्ट कर सामन्ती रहर
विगत केही समयदेखि देशका विभिन्न स्थानीय निकाय र प्रदेश सरकारले जनतालाई प्रत्यक्ष असर पर्नेगरी कर लगाउने निर्णय गरिरहेका छन् ।
अर्थमन्त्रीको श्वेतपत्र
सरकार गठनको डेढ महिनापछि र प्रधानमन्त्रीको भारत भ्रमणको मिति घोषणाको दिनपारेर अर्थमन्त्रीले श्वेतपत्रजारी गरेकाछन्। संवैधानिक र कानुनीकारणले सरकार गठन हुन केही समय लागेपनि वाम गठबन्धनले चुनावजितिसकेको र आफ्नो सरकार बन्ने निश्चित भइसकेको स्थितिमा सरकार बनेको हप्तादिनभित्रै श्वेतपत्रआउनुपर्ने हो।
मौद्रिक नीतिको गन्तव्य
गत वर्ष सरकारको कुनै विशेष नीतिका कारणले नभई राम्रो वर्षा, बन्द हडतालमा आएको कमी र व्यापारीको उच्च मनोबलले भएको उच्च आर्थिक वृद्धिदरलाई यो वर्ष पनि इन्द्र भगवानकै अनुकम्पामा छाडिएको छ।
खेर जाँदै आर्थिक वर्ष
चालु आर्थिक वर्षको करिब दुई महिना सकिन लागेको छ। जेठमा आएको बजेट र त्यसपछिका राजनैतिक उतार–चढावमा सबैभन्दा चर्को दबाब बजेटमाथि नै पर्यो। आफैं सामेल सरकारले बनाएको बजेट पास गर्न पनि सरकार ढाल्ने निहुँमा माओवादीले सहयोग गरेन भने संसद्मा अब बहुमत छैन, बरु राजिनामा गरेर बजेट बचाऊँ भन्ने एमालेले देशप्रतिको उत्तरदायित्व पूरा गर्न चाहेन।
दुर्घटना र सडक
सरकारी लापरबाहीका कारण सडक दुर्घटना बढ्दो छ र मानिस मरिरहेका छन्। त्यसैले अब यस्ता घटनाविरुद्ध सरकारलाई विपक्षी बनाएर मुद्दा दायर गर्नुपर्ने बेला भइसकेको छ।
चाडबाड, देखासिकी र खर्च
हामीकहाँ मनाइने केही पर्व साना छन् भने केही ठूला। चाडको आकार जत्रो भए पनि खुसीसाथ मनाउनका निम्ति महत्वपूर्ण दुई तत्व भनेका 'परिवार र पैसा' नै हुन्।
बजारले नपत्याएका अर्थ मन्त्री
श्रावण महिनाको दोस्रो हप्ता। नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा दर्ता भएका सबै कम्पनीको गत आर्थिक वर्षको नाफा/नोक्सानको विवरण प्रकाशित हुने प्रमुख समय। स्टक एक्सचेन्जमा दरो उपस्थिति जनाएको बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रले अत्यन्त उत्साहजनक नतिजा प्रकाशित गर्दै गरेको र सेयरधनीहरु यो वर्ष धेरै लाभांश पाउनेमा ढुक्क भइरहको समय।
एमालेको भ्रम खेती
अन्ततः एमाले नेतृत्वको सरकार ढलेको छ। देशका लागि यो सरकार बन्नै नहुने र बने पनि यति लामो समय रहन नहुने पक्का थियो। तर पनि माआवादीले ढिला निर्णय गर्दा देशले करिब नौ महिना बन्दीको जस्तो नियति बेहोर्नुपर्यो।
शिव के हो?
आज साउन महिनाको सोमबार। नेपाललगायत संसारका हरेक स्थानमा बस्ने करोडौं सनातन धर्मावलम्बीहरु महादेवको उपासना गर्दै मन्दिर जाने, पूजा गर्ने र व्रत बस्ने गर्दैछन्। यो क्रम हजारौं वर्षदेखि चल्दै आएको छ र जबसम्म यो पृथ्वी रहन्छ तबसम्म चल्नेछ। वेलपत्रले शिवालयहरु ढाकिएका छन्। शिवको आराधनामा हजारौं भक्तहरु न्ाचगान गर्दैछन्। यो क्रम वर्षभर नै चल्ने भए पनि साउनमा धेरै बढी हुन्छ। किनकि साउन शिवलाई मन पर्ने महिना हो। साउनले मानिसलाई शिवतत्वमा जान प्रेरित गर्छ।
मौद्रिक नीतिः राम्रो तर अपूरो
हरेक वर्षझैँ नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षका लागि मौद्रिक नीति सार्वजनिक गरेको छ। सरकारले बजेटमा राखेका कतिपय लक्ष प्राप्तिका लागि राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिमार्फत् आफूमातहतका विभिन्न क्षेत्रका प्रावधानहरू संसोधन वा थपघट गरी यो नीति सार्वजनिक गर्छ।