राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य सर्वेक्षण, २०७७ अनुसार नेपालमा १३ देखि १७ वर्ष उमेर समूहका पाँच दशमलब २ प्रतिशत र १८ वर्ष उमेरमाथिका १० प्रतिशतमा मानसिक स्वास्थ्य समस्या छ। कोरोना महामारीको त्रासले यो प्रतिशत बढेको अनुमान गरिएको छ।
अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले सोमबार बन्दसत्रमा प्रस्तुत गरेको राजनीतिक प्रतिवेदनमाथि छलफलपछि बुधबार ११ समूहले एमसिसी खारेज गर्न सुझाव दिएका छन्। बाँकी १४ समूहले पनि एमसिसी खारेज गर्नुपर्ने सुझाव तयार पारेका छन्।
कतिपय मुलुकले यसलाई राजनीतिक रङसमेत दिने गरेका छन्। जलवायु परिवर्तनबाट उत्पन्न संकटबारे चिन्तित अमेरिकासमेत डोनाल्ड ट्रम्पले मुलुकको नेतृत्व सम्हालेलगत्तै पेरिस सहमतिबाट बाहिरिएको थियो।
एमसिसीकी उपाध्यक्ष फतिमा सुमारको नेपाल भ्रमणको मिति नजिकिँदै गर्दा अर्थ मन्त्रालयले शुक्रबार नेपालस्थित अमेरिकी दूतावासमार्फत एमसिसीलाई पत्र लेख्दै नेपालमा जनस्तर तथा राजनीतिक तहमा उठेका प्रश्नबारे स्पष्ट पार्न आग्रह गरेको छ।
चीनले कोभिडको उत्पत्तिका विषयमा विज्ञानमा आधारित प्रयासलाई निरन्तर समर्थन गर्ने जनाएको छ। उसले यो विषयलाई राजनीतीकरण गर्न खोजिएको भन्दै आपत्ति प्रकट गरेको छ। चीनले यस विषयमा नेपालसँग मिलेर काम गर्न चाहेको पनि विज्ञप्तिमा उल्लेख छ।
आफ्ना नागरिकलाई सुरक्षित स्वदेश फर्काउनुपर्ने दायित्वसँगै सार्कको अध्यक्ष मुलुकका हिसाबले पनि अफगानिस्तान संकटका बारेमा नेपालले रचनात्मक भूमिका खेल्नुपर्ने हुन्छ। तरसरोकारवाला मन्त्रालय नै नेतृत्वविहीन भएका कारण नेपालको भूमिका प्रभावकारी हुन सकेको छैन।
सुरुमा ओली नेतृत्वको सरकारले कूटनीतिक क्षेत्रमा सुधारको संकेत गरेको थियो तर समय बित्दै जाँदा आन्तरिक राजनीतिक खिचातानीको असर अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा पनि पर्न थाल्यो। कूटनीतिक मामिलाका जानकार ओलीको दोधारे चरित्र र उनले आन्तरिक राजनीतिको जोडघटाउमा पनि कूटनीतिलाई जोड्न खोजेका कारण छिमेकी मुलुक तथा अन्य मित्र राष्ट्रसँगको सम्बन्धमा उतारचढाब र अविश्वासको अवस्था आएको बताउँछन्।
कोरोना महामारीबीच पनि आर्थिक वृद्धिदर धनात्मक बनाउन सफल चीनले बाँकी विश्वसँगको व्यवहारमा पनि परिवर्तन गर्दैछ। जसले गर्दा उक्त मुलुक अहिले नै विश्व शक्तिका रूपमा सक्रिय हुन थालेको हो कि भनेर अनुमान गर्न थालिएको छ।
यदी हामीले परीक्षणका लागि अनुमति दियौँ भने त्यो खोपले कहिले मान्यता पाउने र कोभ्यास कार्यक्रमले पनि तिमिहरूले परिक्षण त्यही खोप गर्यौ। पर्खिएर त्यही खोप लगाउ भन्न सक्छ। त्यसबाट म त्रसित थिएँ। त्यसैले मैले त्यसलाई अघि बढ्न दिइन। तर पछि म सकारबाट हटेपछि त्यसको केही कार्यविधिहरू मन्त्रिपरिषद्ले पास गरेको बुझिएको छ।
पुँजीवादी मुलुकहरूले कम्युनिस्ट व्यवस्थाको उपादेयीता सकिएको दाबी गरिरहेका बेला बिहीबार आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै चिनियाँ राष्ट्रपति एवं कम्युनिस्ट पार्टीका महासचिव सी जिङ फिङले चीनले प्राप्त गरेको सफलता र उपलब्धिका पछाडि चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको हात रहेको सगर्व बताइरहेका थिए।
राष्ट्रपति भण्डारीले खोप उत्पादक मुलुकहरूलाई सम्बोधन गर्दै खोप उपलब्ध गराउन आग्रह गरेको लामो समय बितिसक्दा पनि सम्बन्धित मुलुकहरूले भने तत्कालै खोप उपलब्ध गराउने कुनै संकेत गरेका छैनन्।
राष्ट्रपतिको सक्रियतालाई लिएर कतिपयले संविधानले दिएको अधिकारभन्दा बाहिर गएको भन्दै प्रश्न उठाएका छन्। अर्कोतिर संकटका बेला प्राविधिक विषयमा अल्झिन उपयुक्त नहुने धारणा राख्नेको पनि कमी छैन।
नेपाली सेनाका एक उच्च अधिकारीले भने। स्वास्थ्य संकटकालको घोषणा हुँदा सरकारको महत्वपूर्ण सुरक्षा निकायका रूपमा सेनाको भूमिका पनि बढ्ने गर्छ। त्यसमाथि अध्यादेशले सेना परिचालनको व्यवस्थासमेत गरेको छ। सेनाले कोभिड १९ संकट व्यवस्थापन अध्यादेश आएपछि कोरोना नियन्त्रणका लागि आफूले खेल्नुपर्ने भूमिका प्रस्ट भएको जनाएको छ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवालीले नेपाल पछिल्लो समय अन्तर्राष्ट्रिय तहमा सुनिन र देखिन थालेको दाबी गर्दै आएका छन्।
प्यालेस्टाइनको गाजा क्षेत्रबाट हमासले इजरायललाई लक्षित गर्दै ठूलो संख्यामा रकेट प्रहार गरेपछि त्यसको जवाफमा इजरायलले निरन्तर हवाई तथा स्थल आक्रमण गरिरहेको छ। गत सोमबारयता दुईतर्फी आक्रमणमा परी एक सय ८४ जनाको ज्यान गइसकेको छ।
