उद्घोषिकाले मञ्चमा आमन्त्रित गर्दै भनिन्, ‘यो वर्षको उत्कृष्ट पुरस्कार मानव जातिको हितका लागि सहयोग पुर्याउने व्यक्तित्व पासाङ लामालाई जान्छ।’ हत्तपत्त पासाङ लामाले माइक समात्यो। केही बेर मञ्चको अघिल्तिर ठिङ्ग उभियो। आँखाभरि आँसु चुहाउँदै भन्यो, ‘उहाँले दण्ड नदिएको भए म उदण्ड हुन्थें। अपराध गर्थें। यो लगानी तथा गौरव रामवरण सरको हो।’
परिस्थिति हेरेर बोली फेर्न सिक्दा रहेछन्, यस्ता मान्छे रङ बदल्दै जहाँ नि टिक्दा रहेछन्। पत्याउनु पनि गलत थियो तिनीहरूलाई, पद पाएपछि क्रान्तिकारी नि बिक्दा रहेछन्।
सुबेदार बलविरले आफ्नो जीवनको सबैभन्दा सुखद् र खुसीको क्षण त्यसै दिनलाई माने जुन दिन उनका लागि चिहानघर तयार भएको थियो। त्यस दिनदेखि उनी नयाँ घरमा सर्ने साइत पर्खदै भगवानलाई पुकारिरहेछन्,‘हे भगवान्, मलाई छिट्टै लिन आऊ...!’
उसको श्रमको आडमा नै आफ्नो पेट भर्छौ, जीवनयापन गर्न उसकै सीपको भर पर्छौ। तैपनि भिडाई उसलाई अछुतको बिल्ला, पानीबाट बाहेक पार्ने नीच काम गर्छौ।
पाँच दिनपछि पप्पी खुसी र बोका दुखी देखिए। उसले पशु अधिकारकर्मीहरूलाई सम्झ्यो तर केही उपाय थिएन। रुँदैरुँदै मुखिया बाकोपछि लाग्यो। केही समयको हिंडाइपछि मान्छे नै मान्छे भएको ठाउँ आयो। एक भुसतिघ्रे भन्दै थियो, ‘यसको मार मै हान्ने हो, मुखिया बा।’ बोकाले यसो मुन्टो उठाएर के हेरेको थियो। हातमा खुकुरी समातेर मार हान्न खुराफात गर्ने उही पशुअधिकार कर्मी थियो।
अमेरिकी केटीसित कागजी विवाह गर्दा पनि तिनले माग्ने मोटो रकम लिएर ती सम्पर्कविहीन भइदिने स्थिति समस्या उपन्यासमा आएका छन्। यी कथ्यबाट अमेरिकामा स्थायी बसोवास गर्न नेपालीले भोग्नुपरेका समस्याका विभिन्न पाटालाई देखाउन खोजिएको छ।
घाम उहीं छ पानी उहीं छ बदलिएन परिवेश, बद्लियो जो थियो केवल पात्र मात्र भाखाभेष। सकिएन बुझेर बुझी खेल समय बदलिए पनि,जो मीठो सपना तर्केर गयो नमीठो भो जिन्दगानी।
केही छटपटी अधुरो रह्यो, केही पीडा अधुरो रह्यो।प्रियतमा तिम्रो प्रीतबिना, मेरो प्रेम सधैं अधुरो रह्यो।
हो साँच्चै नै तिमीमा केही छ र त सबै मान्छे झुमिराछ्न्,तिम्रो साथ नपाउनेहरू पनि तिम्रै फोटो हेरी चुमिराछ्न्। तिम्लाई यसको असर र भान नै कहाँ पर्या छ र सानी,तिमी आकाशमा उडिराछ यहाँ मान्छे भने घर घुमिराछ्न्।
नराम्रो कुरामा चित्त लगाइँदैन, अर्काको काँध चढेर रमाइँदैन।हिरामोती जडेकै भए तापनि, पाउजुलाई शिरमा सजाइँदैन।
जति छन् सामाजिक कुप्रथा, बिस्तारैबिस्तारै घटाउनुपर्छ, यो समाज चेतनशील पार्न, शिक्षित वर्ग खटाउनुपर्छ। दाइजो प्रथा अनि छाउपडीले, धेरै महिलाको ज्यान गयो, यस्ता प्रथा झन् हामीले, जरैदेखि हटाउनुपर्छ।
