करियरको दोस्रो पटक म्याराथन (४२.१९५ किमी) मा प्रतिस्पर्धा गरेकी नेपालकी धाविका सन्तोषी श्रेष्ठ पेरिस ओलम्पिक २०२४ मा ७९औं स्थान प्राप्त गरेकी छन् ।

उनी पेरिस ओलम्पिकमा ९२ धाविकामध्ये ७९औं भएकी हुन् । जहाँ ११ धाविकाले म्याराथन नै पूरा गर्न सकेनन् । म्याराथन पूरा गरेपछि पत्रकारसँगको कुराकानीमा सन्तोषीले पेरिस ओलम्पिकमा रुट केही कठिन रहेकाले सोचेअनुरूप प्रदर्शन गर्न कठिन भएको बताएकी छन् । ‘नेपालबाट करियरकै उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने लक्ष्य लिएर आएको थिएँ । यहाँ आएपछि रुट कठिन भएको जानकारी पाएँ । मेरो म्यानेजमेन्ट टिमले रुट चुनौतीपूर्ण रहेको र बिना घडी म्याराथन पूरा गर्ने तरिकाले गर्न सुझाव दिनु भयो,’उनले भनिन् । आफ्नो करियरकै चुनौतीपूर्ण कोर्सका रूपमा उनले यो म्याराथनलाई लिइन् ।

त्यसैले १५ किलोमिटरसम्म समय सुधार गर्न भन्दा पनि दूरी पार गर्न तवरबाट दौडिएको उनको भनाइ छ । ‘सुरुको १५ किलोमिटर आफ्नै लयमा खेले । त्यसपछि मात्र समयमा ध्यान दिएर दौडिएको हुँ,’उनले भनेकी छन् । यो म्याराथनमा नेदरल्यान्डकी सिफन हसनले स्वर्ण जितिन् । उनले दुई घण्टा २२ मिनेट ५५ सेकेन्डका साथ ओलम्पिक रेकर्ड राखिन् । इथोपियाकी टिगस्ट एसिफाले रजत र हेलेन ओबिरीले कांस्य पदक जिते । एसिफाले दुई घण्टा २२ मिनेट ५८ सेकेन्ड समय लगाइन् । हेलेनले भने दुई घण्टा २३ मिनेट १० सेकेन्डमा पार गरिन् । सन्तोषीले दुई घण्टा ५५ मिनेट ६ सेकेन्ड समय लगाइन् । 

सन्तोषीपछि दौड पूरा गर्नेमा भुटानकी किन्जाङ ल्हामु रहिन् । किन्जाङलाई दौड पूरा गर्न तीन घण्टा ५२ मिनेट ५९ सेकेन्ड समय लाग्यो । म्याराथन पेरिसको होटल डे भिलेबाट सुरु भएर विभिन्न भागको परिक्रमा गरी पेरिसकै इन्भेलिडेमा आएर टुंगिएको थियो । सन्तोषीले दौड पूरा गर्न लाग्दा सिफान आफ्नो राष्ट्रिय झन्डासहित समर्थकसँग खुसी साट्दै थिइन् । म्याराथन पूरा गरेपछि सन्तोषीले स्वर्ण विजेता सिफान अङ्कमाल गर्दै बधाई पनि दिइन् । ओलम्पिकको महिला म्याराथनमा नेपालले २८ वर्षपछि प्रतिस्पर्धा गरेको हो र सन्तोषी चौथो महिला नेपाली खेलाडी हुन् ।

पछिल्लो पटक विमला राना मगरले सन् १९९६ को एटलान्टा ओलम्पिकको महिला म्याराथनमा भाग लिएकी थिइन् । त्यसअघि सन् १९८८ को सिओल ओलम्पिकमा दुई धाविका राजकुमारी पाण्डे र मेनुका राउतले नेपालको प्रतिनिधित्व गरेका थिए । यस पेरिस ओलम्पिकमा नेपालका सात खेलाडीले प्रतिस्पर्धा गरे । ती कुनै पनि खेलाडीको प्रदर्शन सुखद रहन सकेन । अधिकांश खेलाडीको चुनौती प्रारम्भिक चरणमा नै सीमित हुँदा प्रदर्शन पनि राम्रो बन्न सकेन । सन्तोषीको चुनौती नै पेरिस ओलम्पिकमा नेपालको अन्तिम प्रतिस्पर्धा हो । 

यसअघि सुटिङकी सुस्मिता नेपाल, टेबल टेनिसका स्यान्टु श्रेष्ठ, पौडीका एलेक्जेन्डर शाह र डुवाना लामा, जुडोकी मनिता श्रेष्ठ र ब्याडमिन्टनका प्रिन्स दाहालले चुनौती प्रस्तुत गरेका थिए । सन्तोषीको करियरको यो दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय म्याराथन हो । बङ्गलादेशमा सम्पन्न बंगबन्धु शेख मुजिब ढाका म्याराथन २०२४ मा उनले स्वर्ण जितेकी थिइन् । निर्धारित दूरी दुई घण्टा ४६ मिनेट २२ सेकेन्डमा पार गरेकी थिइन् । यो नै उनले दौडिएको पहिलो र एक मात्रै म्याराथन हो । त्यो समय उनले पेरिसमा सुधार गर्न सकिनन् । गत १९औं एसियाली खेलकुदमा पनि उनले सहभागिता जनाएकी थिइन् ।

सन्तोषीको मुख्य प्रतिस्पर्धा १० हजार मिटर दौड हो । यसै विधामा उनले १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा स्वर्ण पदक पनि जितेकी छन् । नेपाललाई एथलेटिक्सतर्फ सागमा स्वर्ण दिलाउने उनी पहिलो महिला खेलाडी हुन् । ३० वर्षीय सन्तोषीले युनिभर्सालिटी कोटाअन्तर्गत पेरिस ओलम्पिकको म्याराथनमा आफ्नो स्थान सुरक्षित गरेकी हुन् । नेपाल ओलम्पिक कमिटी र नेपाल एथलेटिक्स सङ्घले सन्तोषीको सहभागिताका लागि नाम सिफारिस गरेको थियो । नेपालले सन् १९६४ को टोकियो ओलम्पिकदेखि पहिलो पटक सहभागिता जनाउन थालेको थियो । हालसम्म नेपालका लागि ओलम्पिक यात्रा सहभागितामा मात्रै सीमित भएको छ । 

प्रकाशित: २७ श्रावण २०८१ १९:१७ आइतबार