आसन्न प्रतिनिधिसभा तथा प्रदेशसभा निर्वाचनका लागि उम्मेदवारहरु गाउँ केन्द्रीत बनिसकेका छन्। मतदाताको घर दैलोमा पुगेर मतदाता संगको सामिप्यता कसिरहेका उनिहरुले आआफ्ना एजेण्डालाई समेत मतदाता समक्ष प्रस्तुत गरिरहेका छन्।
कर्णाली प्रदेशले अग्र्यानिक प्रदेश बनाउने गरेर अग्र्यानिक, कृषि, तरकारी, फलफूल बनाउने गरी वि.सं. २०७५ सालमा नै यो विधेयक ल्याएको थियो। विधेयक ल्याएपनि विधेयकमा उल्लेखित भाव अनुसार काम हुन भने सकेको देखिएन। सांस्कृतिक रुपमा पनि भिन्न पहिचान दिने प्रयासमा ल्याइएका प्राइभेट बिलहरु भने प्रदेशसभाबाट पास हुन सकेनन्।
विकास भनेको सडक बन्नु मात्रै हो भन्ने मान्छेको सोचाइ रहेछ। सडक बन्यो भने चाहिं महानगरले काम गरिरहेको छ भन्ने देखिँदो रहेछ। तर, अरुतिर धेरै काम गर्दा चाहिं नदेखिँदो रहेछ।
'पछिल्लो ११औँ अधिवेशनको कुरा गर्दा के लाग्छ भने ३० वटा विधेयक पास भए। ती सबै विधेयक नै महत्वपूर्ण छन्। ती विधेयकले थप महत्वपूर्णरुपमा काम गर्नका लागि मार्गप्रशस्त गरेका छन्। मेरा विचारमा ती सबै महत्वपूर्ण नै छन्।'
पाँच वर्षमा खेतीयोग्य जमिन र बसोबास योग्य क्षेत्रलाई छुट्याउँदै व्यवस्थित भु-उपयोग नीति अवलम्बन गरेर दुधौलीलाई स्मार्ट सिटी बनाउने मेरो योजना छ। त्यसमा नदी नियन्त्रण खेल मैदान पार्क लगायतका पूर्वधारका कामहरु हुने नै भए। धार्मिक र पर्यटकिय क्षेत्रलाई संरक्षण गर्दै जानेछौं। पूर्वधारमा विशेष गरी दुधौलीलाई रिङ रोडको अवधारणा ल्याएका छौं। मदनभण्डारी राजमार्ग पनि यही नगरपालिका भएर गएकाले विकासको आधार धेरै देखिन्छ।
संघीयता लागु भएसँगै मुलुकमा रहेका ७ मध्ये ६ वटा प्रदेशको नामकरण भइसके तापनि प्रदेश नं. १ को विधिवत नामकरण हुन अझै बाँकी छ।
सरकारले अब ज्येष्ठ नागरिकको सबै किसिमको जिम्मा आफैँले लिने भएको छ। छोराछोरीले अंश लिने तर बाबुआमालाई घरमै आफूसँग उचित लालनपालन र पालनपोषण नगरी आश्रम लगेर राख्ने वा हेरविचार नगर्ने अवस्था आएको भन्दै स्थानीय सरकारमार्फत जिम्मा लिने तयारी भएको हो।
यसका तीनवटा क्षेत्र छन्– पहिलो श्रमिक, दोस्रो रोजगार प्रवद्र्धन र तेस्रो श्रमिक सुरक्षा अर्थात् सामाजिक सुरक्षा।
चीनका लागि नेपाली राजदूत विष्णुपुकार श्रेष्ठ आफ्नो जिम्मेवारी समाल्न आइतबार त्यसतर्फ प्रस्थान गरिसकेका छन्।
स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिले ५ वर्षको कार्यकाल पूरा गरिसकेका छन् र नयाँ स्थानीय तहको निर्वाचन (गत वैशाख ३० गते भएको) बाट नयाँ जनप्रतिनिधि चुनिएका छन्। अब प्रदेश र संघका जनप्रतिनिधिको पनि आगामी मंसिरबाट ५ वर्षे समयावधि सकिँदैछ। यो ५ वर्ष सकिनै लाग्दा प्रदेश सरकार पनि नयाँ संरचनामा सञ्चालित छ।
सन् २०१५ मा स्थापना भएको दराज समूह, दक्षिण एसियामा उदाउँदै गरेको इकमर्स कम्पनी हो। अहिले बङ्गलादेश, पाकिस्तान, श्रीलंका, म्यानमार र नेपालमा यसका शाखाहरू रहेका छन्। यस कम्पनीको नेतृत्व तहमा पुग्ने पहिलो नेपाली महिला आँचल कुँवर हुन्।
'मैले सबैजसो सार्वजनिक फोरमबाट रेमिट्यान्सलाई वैधानिक च्यानलबाट भित्र्याउन सरकारले विशेष इन्सेन्टिभ प्याकेजहरू ल्याउन जरुरी छ भन्दै आएको छु। वैध माध्यमबाट रेमिट्यान्स पठाउनेलाई आकर्षक प्याकेज दिने र गैरकानुनी रूपमा पठाउनेलाई कडाइ गर्ने हो भने परिणाम देखिन सक्छ। रेमिट्यान्सको वैधानिक कारोबार बढाइँदा यसलाई उत्पादनसँग जोड्न सहयोग पुर्याउँछ।'
'हामीले अहिले फोहोर पानी प्रशोधन केन्द्र बनाइरहेका छौं। भक्तपुरको इनाचो हनुमानघाट फोहोर पानी प्रशोधन गर्ने उपचार पोखरी बनाउन टेन्डरसमेत भई निर्माणको काम प्रारम्भ भएको छ। उता सल्लाघारीमा पनि उपचार पोखरी निर्माणाधीन छ। यो बनेपछि नदीको पानी उपचार पोखरीमा पठाउने र उपचार गरी सफा भएपछि नदीमा बगाउने योजना हाम्रो हो।'
‘जयतु संस्कृतम्’ शिक्षा सुधारको माग राख्दै काठमाडौँको तीनधारा संस्कृत छात्रावासमा बस्ने प्रधान पाठशालाका विद्यार्थीहरूद्वारा २००४ सालमा गरिएको आन्दोलन हो।
दाङ स्थायी घर भएकी २६ वर्षीया डा. प्रतिभा सुवेदीसँग रोल्पा अस्पतालको दुई वर्षे बसाई सकेर जादै गर्दा रोल्पाको स्वास्थ्य अवस्था र उनको अनुभवका बारेमा गरिएको कुराकानी:
हालै सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा ७५३ मध्ये सबैभन्दा बढी चर्चामा रहेको भरतपुर महानगरपालिकामा अन्ततः गठबन्धनको तर्फबाट प्रमुखको उम्मेदवार बनेकी रेनु दाहाललाई दोस्रो पटक नेतृत्व गर्ने जिम्मेवारी प्राप्त भएको छ।
पोखरा महानगरपालिकाको मेयरमा गठबन्धनका तर्फबाट नेकपा एकीकृत समाजवादीका धनराज आचार्य निर्वाचित भएका छन्। सानो पार्टी, कमजोर संगठन भएको धरातलबाट नेकपा एमालेको लालकिल्ला भत्काउँदै मेयरमा निर्वाचित आचार्यबाट पोखरेलीले धेरै अपेक्षा राखेका छन्।
हामीले दिगो विकासका लक्ष्यलाई टेकेरै सम्पूर्ण काम गरिरहेका छौं। हाम्रो अबको मुख्य लक्ष्यचाहिं सूर्याेदयलाई देशकै नमुना नगरपालिका बनाउने हो।
पहिला पनि म राजनीतिक कार्यकर्ताभन्दा समाजसेवी भन्न बढ्ता रुचाउँथे। नगरको अभावपीडितलाई सक्ने जति सहयोग गर्नमै म रमाएको थिएँ। पहिला नागरिकको हैसियतमा समाजसेवा गर्थें। अब स्थानीय सरकार प्रमुखको हैसियतमा जनताको सेवामा खटिन्छु। पदीय हैसियत बदलिए पनि काम उही हुन्छ, जनसेवा। जुन जनताले ममाथि यति धेरै विश्वासको मत खन्याउनुभएको छ, उहाँहरू ढुक्क भए हुन्छ। म निराश बनाउने छैन।
समान ढंगले सबैलाई हेर्नुपर्ने हुन्छ। हिजो एउटा दलको प्रतिनिधित्व गरिन्थ्यो भने अब सबै दलको भाषा पनि मैले राख्नुपर्ने हुन्छ। सबै दलको साझा धारणा मेरो हुनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ।
काठमाडौँ महानगरपालिकामा युवा अनुहारका रुपमा प्रमुख र उपप्रमुख निर्वाचित हुँदै गर्दा ललितपुरमा भने पाका व्यक्ति नै दोहोरिएका छन्। पहिलो कार्यकालमा महानगरमा भएका विकासका काम र सरल व्यक्तित्वकै कारण उनी पुनः विजयी भएको महानगरवासी बताउँछन्। विगतमा तीन पटकसम्म वडाध्यक्षका रुपमा काम गरेका उनले ज्यापु समाजको अध्यक्ष भएर काम गरे।
तत्कालै सांसदमा उठ्ने मेरो सोच थिएन। तर पार्टीका साथीहरूले मोरङ ५ बाट प्रदेश सभा सदस्यमा उठ्न अनुरोध गरिरहनु भएको थियो। सांसदमा उठ्न साथीहरूबाट प्रस्ताव आए पनि आफू जन्मेहुर्केको विराटनगर नै भएकाले पहिले यसलाई बनाउनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्यो।
अब मेरो भूमिका परिवर्तन भयो। पहिला म कराइ मात्र रहन्थें; अब त्यस्तो हुनेछैन। अब त तपाईंहरूले कराउनु भयो भने पनि म हाँसिरहनेछु।
राजनीति जुन पेसाका रूपमा बनाइएको छ, यसलाई पेसा होइन, सेवा बनाउने हो। पहुँचको आधारमा नभई प्राथमिकता र आवश्यकताका आधारमा विकास र काम गर्ने हो।
-480x320.jpg)
