जापान भ्रमणमा रहेका नेटो प्रमुखले मंगलबारदेखि सुरु भएको आफ्नो कार्यक्रममा चीनको सशस्त्र बलको विस्तारलाई ‘आश्चर्यजनक’ भनेका छन्। यो भ्रमण एसिया–प्रशान्त क्षेत्रमा गठबन्धनको प्रभाव बढाउने उद्देश्यले आयोजना गरिएको छ।
  
‘हामीले चीनप्रति सजिलो तरिकाले व्यवहार गर्नुहुँदैन,’ नेटो महासचिव मार्क रुटले सोमबार जापान टाइम्ससँग भने, ‘उनीहरूको सशस्त्र सेनाको विस्तार र रक्षा उद्योग तथा क्षमतामा गरेको लगानी निकै आश्चर्यजनक छ।’  

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युरोपेली नेटो सदस्यहरूलाई सैन्य खर्च बढाउन दबाब दिइरहेका छन्। साथै, उनले एसिया–प्रशान्तका सहयोगीहरूलाई चीनको सामना गर्न र उत्तर कोरियालाई नियन्त्रण गर्न सैन्य शक्ति बलियो बनाउन प्रेरित गरिरहेका छन्।  

‘अमेरिकाले नाटोलाई धारा ५ को सट्टा शक्ति प्रक्षेपण र आपसी समर्थनको हिसाबले क्षेत्रमा बढी सक्रिय बनाउन चाहन्छ,’ रुटको भनाइ छ। नाटोको धारा ५ मा कुनै एक सदस्यमाथि आक्रमण भए सबैले त्यसलाई आफूमाथिको आक्रमण मानेर कारबाही गर्ने उल्लेख छ।  

रुटले मंगलबार योकोसुका नौसेना आधारको भ्रमण गर्ने र बुधबार जापानी प्रधानमन्त्री सिगेरु इसिबासहितका वरिष्ठ अधिकारीहरूसँग भेट्ने योजना बनाएका छन्।  

पछिल्ला वर्षहरूमा नाटोले जापान, दक्षिण कोरिया, अस्ट्रेलिया र न्युजिल्यान्डसँगको सम्बन्ध बलियो बनाउन कदम चालेको छ। यी चार मुलुकलाई ‘आइपी४’ भनिन्छ र तिनका नेताहरू नेटो शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुँदै आएका छन्।  

रुटले गत हप्ता जापान टाइम्ससँग कुरा गर्दै सूचना साझेदारी र रक्षा–औद्योगिक सहयोग बढाएर यो साझेदारीलाई नयाँ स्तरमा पुर्‍याउन चाहेको बताएका थिए। ‘संयुक्त घोषणामा मात्र सीमित हुनुहुँदैन, यसलाई व्यवहारमा लागू गरौँ,’ गत अक्टोबरमा नेटो प्रमुख बनेका डच नागरिक रुटको तर्क छ।  

जापानले युरोपेली देशहरूसँग सैन्य सहयोग विस्तार गरेको छ। गत नोभेम्बरमा टोकियो र युरोपेली सङ्घ (इयु) ले नयाँ सुरक्षा र रक्षा साझेदारीको घोषणा गरेका थिए। एएफपी