धन्यवाद प्रोफेसर चो !
एउटा विद्यार्थीको पढ्ने सुन्दर सपनालाई गरीबीले कसरी सताउँछ त्यसको उदाहरण पस्किए उनले। गरीबीमा पनि बुबाले संघर्ष गरेकाले नै आफूले संसार हेर्न पाएको कुरा उनले सुनाउँदा हाम्रा आँखा भरिए।
एउटा विद्यार्थीको पढ्ने सुन्दर सपनालाई गरीबीले कसरी सताउँछ त्यसको उदाहरण पस्किए उनले। गरीबीमा पनि बुबाले संघर्ष गरेकाले नै आफूले संसार हेर्न पाएको कुरा उनले सुनाउँदा हाम्रा आँखा भरिए।
साथी ओमबहादुर गुरुङ र म हाम्रो धनसारमा गृहकार्य गरेर अबेरसम्म बस्यौं। रातको एक बजेतिर मट्टितेलको पानस लडेछ। मेरो ढाडमा आगोले पोलेकोे खत अझै छ। धन्न ओमबहादुर बेलैमा बिउँझिएकाले घरमा आगलागी हुन पाएन।
त्यहाँ राष्ट्रिय गीत गाउँदा सबै जना भावुक भए। कार्यक्रममा वक्ताहरूले चारपाँच मिनेट मात्र बोले। उनीहरूलाई सुनिरहँदा मैले हाम्रा नेताहरूको मुहार सम्झें। कसैले सुनोस् या नसुनोस् हाम्रा नेता घण्टौंसम्म सुर न तालका भाषण छाँट्छन्।
हाम्रो कोर्स चार सेमेस्टर थियो। हामीलाई विश्वविद्यालयबाट हरेक हप्ता कोरियाका कृषि केन्द्र, औद्योगिक केन्द्र, पर्यटन केन्द्र, व्यापारिक केन्द्र, ठूलो कम्पनी, मुद्रा छाप्ने ठाउँ, ऐतिहासिक ठाउँ लगायत महत्वपूर्णस्थलमा घुमाइन्थ्यो।
एक दिन उनले मलाई ‘म तिमीलाई माया गर्छु’ भनेर गुलावको फूल दिइन्। म लाजले भुतुक्कै भएँ। केही उत्तर दिन सकिनँ। अर्को दिन हामी दुवैका आँखा जुधे। लुसीको माया लागेर आयो। भनिदिएँ, ‘म पनि तिमीलाई माया गर्छु।’
खोल्सामा टिनले बारेको खुला चर्पी प्रयोग गर्दै आएको गाउँमा व्यवस्थित आधुनिक चर्पी बनाउनु सामान्य कुरा थिएन। चर्पी अभियान सफल बनाउन ठूलै पापड बेल्नुप-यो। ठूलै लडाईं जित्नु प-यो।
ताङतिङको वेस क्याम्प सोंधाको दूधपोखरी माविमा पढ्दाको दुःख सम्झँदा आफैंलाई कथा जस्तो लाग्छ ।
‘ताङतिङ मेरो गाउँ’ भन्दा मलाई गर्व लाग्छ । त्यसैले हामीले सकेसम्म आफ्नै मातृभूमिमा पसिना चुहाउनुपर्छ । नसके संसारको जुनसुकै कुनामा बसे पनि मुटुमा नेपाल धड्कनुपर्छ र मातृभूमिको विकासमा सकेको योगदान पुर्याउनुपर्छ ।
हामी तमुहरू क्होंलसोंथरबाट गण्डकी प्रदेश लगायत मुलुकका विभिन्न भूभागमा छरिएका हौं । त्यहाँबाट हामी १२ सय वर्षअघि बसाइँ सरेको इतिहास छ । हाम्रो त्यो पितृथलोमा भग्नावशेष छँदैछन् । आउनुहोस् क्होंलसोंथरलाई पर्यकीय गन्तव्य बनाऔं ।
कोरोना भाइरसको उकुसमुकुस सकिएपछि हाम्रो ताङतिङ जस्ता गाउँमा आन्तरिक पर्यटकको चहलपहल बढ्नेमा हामी आशावादी छौं । त्यसैले तपाइँ पनि हाम्रो गाउँमा घुम्ने योजना बनाउँदै गर्नुस् है !
बेलायतका शिक्षाविद् एवं गायक जोन रेलीले हाम्रो शैक्षिक विकासमा उल्लेखनीय योगदान पुर्याएका छन् । उनी हाम्रो ताङतिङ गाउँमा १६ पटक आइसकेका छन् ।
कक्षा १० सम्म पढेकी उनले व्यावहारिक अध्ययनमा पिएचडी गरेकी छिन् । जीवनोपयोगी ज्ञान र सीपमा निपुण छिन् । परिवार व्यवस्थापनमा कुशल नेत्रकुमारी हाम्रो परिवारकी देवी हुन् ।
त्यो मिश्रित समाज आफैंमा एउटा पाठशाला बनेको थियो । त्यहाँबाट हामीले समूहमा काम, कडा परिश्रम, बहस र आफ्नो काम आफैं गर्ने जस्ता उपयोगी सीप सिकेका थियौं ।
दुःखको कुरा, म झरनाको तलाउबाट तल ढुंगाको पहरामा खस्दै आएर ठूलो तलाउको छेउमा खसें । त्यो बिहान मुस्किलले बाँचेँ । घर फर्कने बेला डरले थरथर कामिरहें ।