कहीँ तुवाँलोजस्तो, कतै डढेलो लागेर बाक्लो धुवाँ फैलिएजस्तो–जहीँतहीँ धुलैंधुलो ! एक डाँडाबाट अर्को डाँडा नजर लाउदा राम्ररी नदेखिने ! बम पड्कीएर धुवाँ फैलिएजस्तो ! अघिल्ला केही वर्षयता सुदूरपश्चिम पहाडमा चैत–वैशाख लाग्दा देखिने दृश्य हो यो । प्राकृतिक सम्पदाको चरम दोहन, जथाभावी डढेलो, अनियन्त्रित जमिन खोदन र बढ्दो सवारी चापले यहाँको वातावरण आक्रान्त पार्दै लैजादा त्यसको प्रत्यक्ष असर यसैगरी चैत–वैशाखले दर्शाउथ्यो । खडेरी लम्बिए यो दृश्य जेठ–असारसम्म पुग्थ्यो ।
म भोजपुर जिल्लाको श्यामशिलामा जन्मेको हुँ। स्वच्छ वातावरण, चराको चिरबिर र प्रकृतिको न्यानोपनले भरिएको छ हाम्रो गाउँ।
नेपाल राष्ट्र बैंकका पूर्व गभर्नर दिपेन्द्रबहादुर क्षत्री योजना आयोगका उपाध्यक्ष पनि भइसकेका व्यक्ति हुन् ।
कोरोना भाइरस (कोभिड-१९) को संक्रमणले विश्वव्यापी महामारीको रुप लिइरहेको बेला कारागारमा रहेका कैदीबन्दीलाई जोगाउन मुख्य चुनौती रहेको छ। पूर्वको सबैभन्दा ठूलो कारागार झुम्का सुनसरीमा कैदीको चाप बढेको र विभिन्न बिरामीको संख्या पनि थुप्रै भएकाले कोरोनाको संक्रमणबाट जोगाउनु चुनौती भएको हो।
एक अध्ययनअनुसार काठमाडौं उपत्यकामा इँटा उद्योगले मात्र ९ प्रतिशत प्रदूषण बढाउने गरेका छन्। इँटा उद्योग पुरानो प्रविधिमा आधारित भएकाले धेरै प्रदूषण निस्किने गरेको हो।
वातावरण नियमावली ल्याउन नसक्दा ठूला प्रकृतिका नयाँ उद्योग र क्षमता विस्तार गनुपर्ने उद्योगको काम रोकिएको छ।
कार्ययोजनामा राजधानीको वायु प्रदूषणले जनस्वास्थ्य, अर्थतन्त्र तथा वातावरणमा पार्ने प्रभावको नियमित अध्ययन गरी त्यसको डाटाबेस हरेक वर्ष अध्यावधिक गर्ने उल्लेख छ।
बुटवल उद्योग वाणिज्य संघको आयोजनामा बुटवलको देवीनगरमा सञ्चालन गरिएको औद्योगिक व्यापार मेला मंगलबार सकिएको छ। मेलाको समापन गर्दै नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष शेखर गोल्छाले मुलुकमा लगानीका परिसूचकहरु राम्रो देखिए पनि लगानीको वातावरण बन्न नसकेको बताए। मुलुकको अर्थतन्त्र सुधारका लागि नीजि क्षेत्रको मनोबल बढाएर लगानी आकर्षण गर्न सरकारलाई उनले सुझाव दिए।
स्पेनको म्याडरिड शहरमा गएको डिसेम्बर २ मा संयुक्त राष्ट्र सङ्घको २५ औँ जलवायु परिवर्तन सम्मेलन (कोप २५) सम्पन्न भयो। सम्मेलनको उद्घाटन समारोहमा बोल्दै राष्ट्र सङ्घका महासचिव एन्टोनिओ गुटरेसले गहिरिँदो जलवायु संकटबारे जरुरी सूचना जारी गरे। उनले हाम्रो साझा ग्रह पृथ्वी ‘फर्किनै नसकिने बन्द गल्लीभित्र कैद’ हुने अवस्था नजिकिँदै गरेको संकेत गरे। सबै देशले हरित गृह ग्यास उत्सर्जन घटाउन अरु थप आक्रामक कदम चाल्नुपर्नेमा उनको जोड थियो।
वन तथा वातावरणमन्त्री शक्तिबहादुर बस्नेतले नेपालजस्ता कम विकसित मुलुकहरुका लागि जलवायु परिवर्तनका क्षेत्रमा दिगो लगानीका लागि विकसित देशहरुलाई आह्वान गरेका छन्।
वन तथा वातावरणमन्त्री शक्तिबहादुर बस्नेत जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी राष्ट्रसंघीय सम्मेलन (कोप २५) मा सहभागी हुन नेपाली प्रतिनिधिमण्डलको नेतृत्व गर्दै गएराति स्पेन प्रस्थान गरेका छन्।
हलिउड अभिनेता लियोनार्डो डिक्याप्रियोले आफूमाथि लागेको आरोपप्रति आपत्ति जनाएका छन्। ब्राजिलका राष्ट्रपति जैयर बोलसनोरोले अमेजन जंगल आगलागीमा वातावरण संरक्षणको विषयमा वकालत गर्दै आएका अभिनेता डिक्याप्रियोको हात रहेको आरोप लगाएका थिए।
उद्योगी व्यवसायीहरुले मुलुकमा अझै पनि लगानीको वातावरण बन्न नसकेको बताएका छन्। नेपाल आर्थिक पत्रकार समाज (सेजन)को २२ औं स्थापना दिवसका अवसरमा आइतबार काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उद्योगीहरुले नीतिगत रुपमा लगानीको वातावरण बनेको भएपनि व्यवहारमा बन्न नसकेको गुनासो गरेका हुन्।
ताप्लेजुङलाई सोमबार डाइक्लोफेनेकमुक्त जिल्ला घोषणा गरिएको छ। स्वच्छ वातावरणको संकेत गर्ने पन्छी‘गिद्ध’को संरक्षणका लागि विगतमा पशु उपचारमा प्रयोग हुँदै आएको डाइक्लोफेनेक नामक औषधि प्रयोगमा पूर्ण प्रतिबन्ध लागेको देशको ७२ औं जिल्लाको रुपमा ताप्लेजुङ दर्च भएको छ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले दुई तिहाइको स्थिर सरकार बनाएर प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी ल्याउने प्रयास गरे पनि लामो समयसम्म त्यसले सार्थकता पाउन सकेको थिएन। गत आर्थिक वर्षसम्म यस्तो लगानीको अवस्था अघिल्ला वर्षहरूको भन्दा पनि निराशाजनक थियो। सरकारले लगानी ल्याउन अन्तर्राष्ट्रिय लगानी सम्मेलन पनि ग¥यो।
_20200110075119-480x320-wm.jpg)
