मधेसमा झन्झन् बढ्दो महिला हिंसा
कुनै पनि लैंगिक हिंसा पुरुषमा भन्दा महिलामा त बढी पाइएको छ नै, त्यसमा पनि मधेसी समुदायका महिला बढी नै हिंसामा परेको पछिल्लो राष्ट्रिय जनसांख्यिक सर्वेक्षण २०२२ ले औंल्याएको छ।
कुनै पनि लैंगिक हिंसा पुरुषमा भन्दा महिलामा त बढी पाइएको छ नै, त्यसमा पनि मधेसी समुदायका महिला बढी नै हिंसामा परेको पछिल्लो राष्ट्रिय जनसांख्यिक सर्वेक्षण २०२२ ले औंल्याएको छ।
रोल्पामा महिला हिंसाका घटना निरन्तर रहेको एक तथ्यांकले देखाएको छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालयको तथ्यांकअनुसार पछिल्लो ३ वर्षमा ३ सय ७७ घरेलु हिंसाका उजुरी दर्ता भएको छ।
सकभर महिलाको उजुरीहरु दर्तै नगर्ने, गरेपनि त्यसलाई प्रभावकारी रुपमा अघि नबढाउने, मुद्दा र अपराध अनुसन्धानको वाचा गर्ने, सहमती र सम्झौता गर्ने तर ती पुरा नगर्ने प्रवृत्ति सरकारी निकायहरुमा व्याप्त भएको विगतका घटनाक्रमहरुबाट पुष्टि हुन्छ।
महिला हिंसा विरुद्ध १६ दिने अभियान चलीरहेकै बेला कपिलवस्तुमा प्रहरी बरिष्ठ हवल्दार नवराज भुसालको शारिरीक र मानसिक यातना सहन नसके पछि उनकी श्रीमती श्यामकलाले आत्महत्या गरेकी छिन्।
आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ देखि अहिलेसम्म प्रहरी कार्यालय जुम्लामा दर्ता भएका महिला हिंसाका उजुुरीहरु ह्वात्तै बढेको पाइन्छ।
गत वर्ष साउनमा रोल्पा नगरपालिकाको बजार क्षेत्रमै एक महिलालाई बोक्सी आरोपमा दुव्यवहार गरियो।
नेकपा एमालेका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका स्थापितलाई काठमाडौंको धुम्बाराहीस्थित नेसनल कलेजमा बिहीबार आयोजित एक कार्यक्रममा सहभागीले मिटुबारे प्रश्न सोधेपछि उनी जंगिए। त्यसक्रममा उनले दिएको अभिव्यक्तिलाई लिएर आम नागरिकले सामाजिक सञ्जालमा आपत्ति जनाइरहेका छन्।
लैङ्गिकताका आधारमा कुनै किसिमको भेदभाव गरिनु हुँदैन भन्ने संविधानमा उल्लेख गरिएको भए पनि त्यसको व्याख्यात्मक कुराहरू ग्रामीण क्षेत्रका महिलासम्म पुग्न नसक्नुले सुदूरपश्चिममा महिला हिंसाका घटनामा कमी आउन नसकेको महिला अधिकारकर्मीहरू बताउँछन्।
दैलेखको दुल्लु नगरपालिका–६ पुसाकोटकी बसन्ती विक महिनावारी हुँदा चार दिनदेखि छाउगोठमा बस्दै आएकी थिइन्। २०७७ साल असार ८ गते पानी परिरहेको थियो। घरदेखि टाढा जंगल छेउको छाउगोठभित्र किराहरू पस्न थाले। बसन्तीले जेठो छोरा रूपेन्द्रलाई घरबाट आगो ल्याउन लगाइन्। छाउगोठको भित्रि कुनामा आगो बालिन्। बेलुका ८ बजेतिर खाना खाँदै गर्दा बसन्तीको शरीरमा आगो सल्कियो।
नेपालमा महिला हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभिायन चलिरहेका बेला दलित महिला संघले नेपालमा दलित महिलामाथि सबैभन्दा बढी हिंसा भएको अध्ययन प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छ।
महिला व्यवसायीको गुनासोः महिलाको समस्या बाहिर आउन कि त ठुलै घटना हुनुपर्छ, कि मारिनुपर्छ वा ठुलै चोटपटक लाग्नुपर्छ। नत्र सकेसम्म महिलाका हिंसाका घटना बाहिर आउँदैनन्। यहाँ चियाको होईन, सौन्दर्यको तारिफ हुन्छ।
महिलाले शिक्षा र अवसर पाउने हो भने निर्णय क्षमता, दक्षता, व्यवस्थापन, स्वतन्त्र एवं प्रेमपूर्ण समाज निर्माणमा ठूलो योगदान रहन सक्छ।
नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्च (एनएसजेएफ) र अस्ट्रेलिया नेपाल अल्मुनाई संघले मैत्रीपूर्ण फुटबल खेल्दै शनिबार महिला हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियानको सुरुआत गरेका छन्।
कुमारी बैंकले आफ्नो २०औं वार्षिकोत्सव अवसरमा महिला हिंसा न्यूनीकरण तथा प्रतिकार गर्न महिलालाई आत्मरक्षा प्रशिक्षण दिएको छ।
बैतडीमा एक वर्षको अवधिमा १ सय ६० वटा हिंसाका घटना भएका छन्। गत आर्थिक वर्षमा महिला हिंसासँग सम्बन्धित १ सय ६० उजुरी दर्ता भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बैतडी प्रहरीका प्रवक्ता बोधराज ओझाले जानकारी दिए।