कूटनीतिको पोशाकमा जासुसी
मोहन कोहलीको “स्पाइज इन द हिमालय” पुस्तकमा यसबारे विस्तृत वर्णन गरिएको छ। लेखकले यस्ता गतिविधिबाट भारत निकै शंकित भएको र उसको राष्ट्रिय सुरक्षामा ठूलो खतरा आउन सक्ने विश्लेषण गरेका छन्।
१४ माघ २०७९ शनिबार
युवराज गौतम
युवराज गौतमयुवराज गौतमका लेखहरु :
सरकारको प्रहसन
स्वतन्त्र भारतका प्रथम प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरू कामुक र रसिक थिए भनेर केही लेखकका पुस्तकमा नेहरूका प्यारीहरूका नाम लेखिएको छ। एडविना माउन्टवेटनदेखि अरू केही महिला नेहरूका घनिष्ट थिए भनेर अखबारमै छापियो।
राष्ट्र भत्काउने खेल
डेमोक्रेसीको डमरु बजाउनेहरूमध्ये धेरैजसोको चरित्र सर्वाधिकारवादी देखिन्छ भन्ने केही विश्लेषकले यो प्रवृत्ति निरंकुश नै हो भनेका छन्। उनीहरू भन्छन्–“तसर्थ, शब्दमा भरोसा गर्न सकिने अवस्था छैन।”
सत्य र मिथ्याको द्वन्द्व
मतदाताको कन्चटमा खुकुरी र बन्दूक तेस्र्याएर वा बुथ क्याप्चर गरेर त्यसैलाई “जनादेश” भन्न थालियो। हुलहुज्जत गर्दै हजारौँको हत्या गर्नेहरू “जनवादी” भए ।
मतदाताको मौनता
एक–अर्कामा आश्रित समाजमा मौनव्रत बस्नेहरू पनि पाइन्छन् तर बहुसंख्यक मानिसले आफूमाथि भइरहेको दमन, शोषण, अत्याचार र अन्याय सहेर बसे भने त्यो मानसिक दासत्व ठहरिन्छ, कायरता मानिन्छ।
महावीरशमशेरको हात्ती
श्री ३ भीमका नाति तथा प्रकाशशमशेरका छोरा महावीरलाई आमा टेककुमारीले हुर्काइन्। हाल प्रहरी प्रधान कार्यालय (नक्साल) रहेको ठूलो कम्पाउन्डमा भीमले नाति महावीरलाई दरबार बनाइदिएका थिए।
इतिहासको गवेषणा
ब्रिगेडियर (सहायक रथि) कृष्ण भण्डारीलगायतका व्यक्तिको सक्रियतामा इलाम बजारछेउमा रहेको माइस्थान मन्दिर परिसरमा नेपाली सेनाका तोप पुनः राखिएको छ, यो वर्ष फूलपातीका बेला। जंगी निसान र तोप मात्र छैन यहाँ।
कूटनीतिका भूतप्रेत
कुनै राष्ट्र कब्जा गर्न सेना पठाउनै पर्दैन। त्यहाँका शिक्षा प्रणाली, धर्म संस्कृति, परम्परा, सेना, प्रहरी, निजामती, न्यायपालिका, कार्यपालिका, व्यवस्थापिका लगायत सबैतिर मन्द विष छर्किए पुग्छ।
मिथ्याको बाटो
योग्य व्यक्ति चयन गरेर तद्नुरूप दायित्व दिने मानिस पहिले त आफू योग्य हुनुपर्छ। असल र योग्य छान्न कलेजको ‘नलेज’ नभएपनि हुन्छ भन्ने कुरा राजा महेन्द्रले प्रमाणित गरे।
वीरेन्द्रको प्राण र ज्ञानेन्द्रको गद्दी
हजारौँ मान्छे मारेकै हुँ भन्नेलाई ‘लोकतन्त्र वादी’ मानेर सत्ताका लागि गठबन्धन गर्नेहरूले विदेशका प्रसिद्ध अपराध शास्त्रीहरू बोलाएर छानबिन गरुन् र वीरेन्द्रका हत्यारा हरूलाई दण्डित गरुन्। के त्यसो गर्न सक्छन्? संभव छैन। किनभने त्यो अपराधका रचनाकारहरू उनीहरूकै मालिक हुन सक्छन्।
लखेटिने पालो
राजनीतिक अस्थिरता नहोस् र सयौँ वर्ष पुरानो राजपरम्परा अटुट, अविरल र अहर्निश रहोस् भन्ने मोहन शमशेरको सुझबुझपूर्ण फैसला परिपक्व थियो। श्री ३ चन्द्रका छोरा मोहनले श्री ५ बन्ने रहर गरेको भए भाग्ने र भगाउने खेलको नयाँ सिलसिला सुरु हुन सक्थ्यो।
गणतन्त्रको उलेमा
जुन राष्ट्रमा जनताले जिम्मेवारी दिएका जनप्रतिनिधिदेखि राज्य संयन्त्रका प्रत्येक तह र तप्कामा विदेशी भाइरस छन्, त्यो राष्ट्रको रक्षा कसले गर्छ?
महेन्द्रको कूटनीति
नेपाली, अंग्रेजी, हिन्दी, संस्कृत र नेवारी भाषा जानेका महेन्द्रको सबैभन्दा ठूलो क्षमता विवेक र तर्कशक्ति थियो।
