मुलुकको जिडिपी ४० खर्ब नजिक
विश्वभरि महामारीका रूपमा फैलिएको कोभिड–१९ का कारण गत आर्थिक वर्ष मुलुकको आर्थिक वृद्धिदर करिब २ प्रतिशतले ऋणात्मक भएको छ।
२१ फाल्गुन २०७७ शुक्रबार
दिलीप पौडेलका लेखहरु :
राजस्व अनुसन्धान विभाग: ३३ महिनामा ७८० विरुद्ध मुद्दा
विभागले यो अवधिमा आधा खर्ब रूपैयाँभन्दा बढी राजस्व तथा विदेशी विनिमय अपचलनसम्बन्धी कसुरमा अनुसन्धान गरेको छ। ३३ महिनामा दुई सय २० मुद्दामा सात सय ८० जना विरुद्ध राजस्व अपचलनतर्फ ३६ अर्ब ३१ करोड रूपैयाँ बराबरको बिगो दाबी गर्दै मुद्दा दायर गरेको मैनालीले बताए।
केबलकार निर्माणमा तीव्रताः आइएमई चन्द्रागिरिपछि लुम्बिनीमा
कुनै पनि नयाँ व्यवसाय सुरु गर्नु आफैंमा चुनौती हो। अझै त्यसबाट सफलता हासिल गर्ने बाटो झनै कठिन छ। यही चुनौतीलाई हेरेर होला, नेपालमा सफलता मिलेको व्यवसायमा हात हाल्ने प्रचलन बढी छ। एउटा व्यापारिक घराना चुनौती मोलेर व्यवसायमा सफल भएपछि त्यही प्रकृतिको व्यवसायमा लगानी गर्ने धेरै देखिन्छन्।
दुई सातादेखि बन्द केरुङ नाका खोल्न आग्रह
नेपालसँगको व्यापारमा चीन असहयोगी बनेको भन्दै कूटनीति संवादबाट समाधान गर्न व्यापारीले आग्रह गर्दै आएका छन्। चीनले नेपालसँग उच्च राजनीतिक सम्बन्ध र लगानी बढाउँदै आए पनि सामान आयात–निर्यातमा भने सीमा नाका बन्द गरेर असहयोग गर्दै आएको छ।
बंगलादेशबाट मल ल्याउन सुरु
लामो समयको प्रतीक्षापछि सरकारले बंगलादेशबाट रासायनिक मल ल्याउन सुरु गरेको छ। गत वर्षदेखि मल ल्याउने छलफल हुँदै आए पनि दुई देशका सरकारी कम्पनीबीच सम्झौता भएर साढे २२ हजार मेट्रिक टन मल भारतको कोलकाता आइपुगेको छ।
माटोको उर्वराशक्ति थाहा पाउन नयाँ प्रविधि
माटोको उर्वराशक्ति पत्ता लगाउन प्रयोगशाला धाउनुपर्ने बाध्यताको अन्त्य गर्दै कृषि तथा पशुपक्षी विकास मन्त्रालयले जिपिएस प्रणालीबाट सफ्टवेयरको माध्यमबाट माटोमा भएको तत्व हेर्न सकिने प्रविधि विकास गरेको छ ।
१५ अर्ब लगानीमा सौर्य सिमेन्ट
मुलुकका प्रमुख तीन व्यापारिक घराना मिलेर यो उद्योग खोलेका हुन् । शंकर समूह, अम्बे समूह र गोल्छा ग्रुपले करिब १५ अर्ब लगानीमा सौर्य सिमेन्ट उद्योग निर्माण गरेका हुन् । जगदम्बा, अम्बे सिमेन्ट, डन्डी उत्पादन गर्दै आएका पुराना कम्पनी हुन् ।
धमाधम चुनावलक्षित शिलान्यास
प्रतिनिधिसभा विघटन गरेर निर्वाचन घोषणा गरेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली सोही चुनावलाई लक्ष्य गरेर दैनिक रूपमा विकास आयोजनाको उद्घाटन र शिलान्यास गर्दै हिँडेका छन्। प्रधानमन्त्री ओलीले सोमबार सुदुरपश्चिम प्रदेशको कञ्चनपुर दैजी–छेला औद्योगिक क्षेत्रको शिलान्यास गर्ने कार्यक्रम छ।
पुँजीगत लाभकर छली विवादः स्वामित्व परिवर्तन भएको बोटलर्स नेपालद्वारा स्वीकार
पेय पदार्थ उत्पादन गर्दै आएको बहुराष्ट्रिय कम्पनी बोटलर्स नेपालले सेयर स्वामित्व परिवर्तन भएको स्वीकार गरेको छ। पुँजीगत लाभकर छली गरेको आशंकामा राजस्व अनुसन्धान विभागले अनुसन्धान गर्दा बोटलर्स नेपालले सेयर बिक्री भएर स्वामित्व फेरिएको स्वीकार गरेको हो।
पेट्रोलियम पदार्थमा अचाक्ली करः खरिद मूल्यभन्दा कर धेरै
हरेक वस्तुको खरिद मूल्यमा राज्यले निश्चित प्रतिशत कर लिन्छ। त्यसमा व्यवस्थापन खर्च र केही प्रतिशत नाफा राखेर वस्तुको बिक्री गरिन्छ। तर यहाँ सुन्दा अचम्म लाग्न सक्छ। सरकारले पेट्रोलमा खरिद मूल्यभन्दा धेरै कर लिने गरेको छ। यसले गर्दा उपभोक्ता चर्को मूल्यमा इन्धन किन्न बाध्य छन्।
संघीय सरकार दस ठूला कृषि बजार निर्माण गर्दै
सरकार गरिब किसानलाई हेर्दैन। बजेटमा किसानमुखी कार्यक्रम ल्याइए पनि ती वास्तविक किसानसमक्ष पुग्दैन। उद्योगीलाई उखु बेच्ने किसान भुक्तानीका लागि सडकमा आएको धेरै वर्षौका उदाहरण छन्। सरकारले लागतअनुसारको मूल्य पाउने व्यवस्था गर्न सकेको छैन।
‘पुरानो लयमा फर्कंदै अर्थतन्त्र’
अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले कोभिड–१९ का कारण अर्थतन्त्रमा केही समय समस्या देखिए पनि पछिल्ला दिनमा आएको सुधारले सरकारको आत्मबल बढेको बताएका छन्। विश्वका अन्य मुलुकमा जस्तै नेपाली अर्थतन्त्रमा पनि कोभिडले करिब एक वर्षसम्म समस्या ल्याएको छ।
बासमती धानको उद्गमस्थल नेपाल भएको प्रमाण इयूमा पेस
भारतले बासमती धान र चामलको भौगोलिक ट्रेडमार्कमा आफ्नो एकाधिकार रहेको दाबी गर्दै युरोपियन युनियन (इयू) मा दाबी पेस गरेपछि त्यसको खण्डन गर्दै नेपालले १३ बुँदे दाबी सहित प्रमाण पेस गरेको छ। नेपालमा साढे दुई हजार वर्षदेखि बासमती धान उत्पादन र प्रयोग गर्दै आएको ‘भौगोलिक ट्रेडमार्क’ सहितको दाबी इयूमा पठाइएको हो।
सहलगानीका परियोजना कार्यान्वयन तयारी
स्थानीय तह र प्रदेश सरकारले लगानी गर्न चाहेर पनि स्रोत अभाव भएका परियोजना कार्यान्वयन गर्न सरकारले सहलगानीका परियोजना अघि बढाउने भएको छ।
बर्डफ्लुले कुखुरा मासु खपत घट्यो
बर्डफ्लू भेटिएको हल्लापछि मासु बिक्री कम भएको काठमाडौंको बनस्थलीमा मासु पसल गर्दै आएका राजन श्रेष्ठले बताए। ‘नियमितभन्दा आइतबार करिब २० प्रतिशत कम मासु बिक्री भएको छ,’ श्रेष्ठले भने, ‘बर्डफ्लू भेटिएको हल्लाले उपभोक्ता डराए।’