आलु खेतीमा डढुवाको रोगको प्रकोप फैलिएको छ। यहाँका अधिकांश क्षेत्रमा लगाईएको आलुमा डढुवाको प्रकोप देखिएको हो। डढुवाले किसानको आलु सखाप भएपछि अहिले किसान गहुँ खेती गरि रहेका छन्। भदौ महिनामा लगाईएको आलुमा कात्तिक महिनामै डढुवा लागेर सखाप भएपछि किसानले गहुँ, जौँ खेती गर्न थालेका हुन्।
सुदूरपश्चिम कै पहिलो आलु महोत्सवमा १ हजार क्वीन्टल आलुको पहाड निर्माण गरिएको छ। महोत्सव आयोजकले सिंगो गाउँका आलु संकलन गरेर १ हजार क्वीन्टल आलु थुपारेर एकै ठाउँमा पहाड निर्माण गरेको हो।
आलु खेतीका लागि उर्वर भूमिका रुपमा चिनिएको ढम्कने क्षेत्रमा आलु महोत्सव हुने भएको छ। आलु खेतीका लागि पकेट क्षेत्रका रुपमा विकास गर्न लागिएको बडिमालिका नगरपालिका–७ ढम्कने क्षेत्रमा आलु महोत्सव हुन लागेको हो।
आफ्नो गाउँपालिकाको मुख्य उत्पादन आलुको प्रवद्र्धन गरेर आत्मानिर्भर बनाउन जिल्लाको मेलुङ गाउँपालिकाले शुक्रबारदेखि आलु महोत्सव आयोजना गर्ने भएको छ।
लेकाली क्षेत्रमा बर्खे आलु खन्ने बेला अन्तिम चरणमा पुगेको छ। घट्दो खेती, रोग किराको आक्रमण तथा उत्पादन राम्रो नहुँदा आलुखेती खस्किँदै गएको छ। पर्याप्त सम्भावना भए पनि आलु खेतीको आधुनिकीकरण तथा व्यवसायीकरण हुन सकिरहेको छैन।
लेकाली क्षेत्रमा बर्खे आलु खन्ने बेला अन्तिम चरणमा पुगेको छ। घट्दो खेती, रोग किराको आक्रमण तथा उत्पादन राम्रो नहुँदा आलु खेती खस्कीदै गएको छ। पर्याप्त सम्भावना भएपनि आलु खेतीको आधुनीकरण तथा व्यवसायिकरण हुन सकिरहेको छैन।
भारतबाट आयात गरिएको सेतो आलुमा विषादीको रुकावट दर बढी भेटिएको छ। पोखरामा बिक्रीका लागि आयातित आलुमा विषादीको रुकावट दर बढी भेटिएपछि बिक्रीका लागि राखिएको उक्त आलु नष्ट गरिएको छ।
असारको चौथो सातामा आएको निरन्तर भीषण वर्षाको कारण उदयपुर जिल्लाको मध्य उत्तरी पहाडी क्षेत्रको सडकहरु पहिरो र बाढीको कारण भत्केर यातायात सञ्चालन अवरुद्ध हुँदा अहिले यस क्षेत्रमा उत्पादन भएको करोडौँ मूल्यका आलुहरु कुहिन थालेपछि आलु उत्पादक कृषकहरु मारमा पर्न थालेका छन्।
शिक्षकको दैनिकी कस्तो हुन्छ ? बिहान १० बजे देखि ४ बजेसम्म विद्यालयमै बस्ने, अध्यापन गराउने अन्य समयमा कुनै राजनीतिक दलको चिया पसलमा गुनगान गाउने, राजनीतिक दलका भातृसंगठनका कार्यक्रममा धाउने, नभए ट्युसन कक्षा दिएर साँझ बिहान गरी दिन बिताउने वा घरमा भोलि पढाउने विषयको पूर्व तयारी गर्ने। तर, प्रकाशको भने दैनिकी फरक छ।
‘उ बेलामा वन र वनका जनावरलाई जोगाउनु पर्छ भनेर सरकारी वनलाई सामुदायिक र कवुलियती वनका रुपमा सरकारसँग लिइयो। वन जोगाउँदै जाँदा वनका जनावर पनि बढ्दै गए। यतिखेर तीनै जनावर हामै्र लागि चुनौती बनेका छन्,’ बनेपा–३, काँक्रेका किसान गोकुल बजगाईंले भने।
आयात प्रतिस्थापन गर्दै देशलाई खाद्यान्नमा आत्मनिर्भर बनाउने सरकारी योजना र बजेटको प्रभावकारी कार्यान्वयन नहुँदा खाद्यान्नको परनिर्भता हरेक बर्ष बढ्दो छ। कृषिमा अर्बौ रुपैँया खर्च गरिएपनि खाद्यान्नको परनिर्भता घट्नुको साटो बढ्दै गएको भन्सारको तथ्याङ्कले पुष्टि गर्छ। रुपन्देहीको बेलहिया नाकाबाट मात्रै पछिल्लो ८ महिनामा ११ अर्बको चामल र तरकारी आयात भएको छ।
आमा समूहका झाँकी सडककिनारमा लहरै थिए। झाँकीमा पनि महिलाले आलुको माला लगाए। कोही आलुको माला लगाउँदै किसानी गीतको टुक्का गाउँदै थिए। कोही अर्गानिक कृषिको परिचय दिन उद्यत। किसानले आफैंले फलाएको आलुकै माला लगाए, मुलाको चस्मा अनि केराउ र आलुको मालामा सजिने पनि कम्ती थिएनन्। त्यसले गर्दा थप रौनक बढेको थियो।
जाडो याममा निस्किने ‘लोकल’ आलुको उत्पादन मध्य तराईमा यसपालि राम्रो छ। नगदेबालीको रुपमा भरपर्दो मानिने आलु उत्पादन राम्रो भएपछि किसान हर्षित छन्। वीरगन्जको थोक तरकारी बजारमा अहिले स्थानीय आलुले भारतीय आलुलाई बिस्थापन गरेको छ।
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाअन्तर्गतको सुपर जोन (आलु) एकाइले आलुखेतीमा प्रविधि विस्तार र यान्त्रिकीकरणको मद्दतबाट काभ्रेका किसानलाई धेरै आलु फलाउन सक्ने बनाएको छ। धेरै आलु फलाएबापत किसानलाई प्रोत्साहन अनुदानसमेत दिन थालेको छ। ‘
गायक प्रकाश पौडेलको ‘आलु चिउरा ’ बोलको गीतको म्युजिक भिडियो सार्वजनिक भएको छ । बुढा सुब्बा डिजिटलको युट्युब च्यानलमार्फत सार्वजनिक भएको म्युजिक भिडियोलाई गायक स्वयमले निर्देशन गरेका छन्।
