इन्द्रजात्राको अवसरमा बसन्तपुरमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी बसन्तपुरमा आउँदा विरोध प्रदर्शन हुने आशंकामा प्रहरीले पूर्व डिआइजी र एकजना नेपाली सेनाका अधिकृतसहित दर्जन बढीलाई पक्राउ गरेको छ। पक्राउ पर्नेमा पूर्वडीआईजी विजयराज भट्ट पनि छन् ।
पाँच करोडको ‘इन्द्रजात्रा पर्व अक्षय कोष’को स्थापना भएको छ। संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्यन मन्त्री योगेश भट्टराईले बिहीबार राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रमका बीच कोषको घोषणा गरेका हुन्।
उपत्यकाको ऐतिहासिक सम्पदाहरुको अवलोकन गराउने छौं।’ उनका अनुसार पाहुनाहरु बिहीबारसम्ममा नेपालमा आइपुग्ने छन्।
काठमाडौं उपत्यकामा मनाइने राष्ट्रिय पर्व इन्द्रजात्रामा पहिलोपटक विदेशी पाहुना आउने भएका छन्। पाहुनाहरु बुधबार साँझ तथा बिहीबार विहानसम्म काठमाडौं आइपुग्ने छन्।
यँया पुन्हीका अवसरमा काठमाडौँको हनुमानढोकाको कालभैरव अगाडि परम्परा अनुसार विधिपूर्वक लिङ्गो ठड्याइएको छ। नेपाल भाषामा यसलाई योसिँ स्वाय्गु भनिन्छ।
वसन्तपुर र आसपास क्षेत्रका कुमारी, गणेश, भैरव, लाखे आजु, हलचोक, आकाश भैरव, पुलुकिसी आजु, लाखेनाच, श्वेत भैरव, स्वच्छन्द भैरव, अशोक विनायक, दागी, किसिचा, कुमारी देवी, महाकालीलगायत गुठीले जात्राको तयारी र व्यवस्थापन गरेका छन्।
साँझ पर्नै लाग्दा मानिसको भीडभाड बढ्दै जान्छ। पुराना इँटा र काष्ठकलाले सजिएको डबली खचाखच हुन्छ। साइट–साइटमा टागिँएका लाइटले मधुरो उज्यालो फ्याकिरहेको छ। सहजै त्यहाँ उपस्थित मानिसको अनुहार छुट्याउन मुस्किलै पर्छ। हनुमानढोकास्थित ननिको डबलीमा देवी, देवता र दानवको भेषमा कोही देखा पर्छन्। मानव कंकालरूपी मुखुन्डो भिरेको त्यो दृश्यले भीडको ध्यान खिँचिदिन्छ। अनि सुरु हुन्छ– दीप्याखं अर्थात् देवीनाच।
भन्नै नपर्ला, ‘उपत्यकाका जात्रा पर्व गुठीकै भरमा चलेका छन्।’ गुठी र तीनका गुणयार सदस्यले गर्दा नेवार समुदायको मौलिक पर्व मलीन बन्ने अवस्थामा छैनन्। टोलटोल मिलेर नै सयौं वर्ष पुराना नाच र जात्रापर्व जोगाइरहेका छन्। वर्षैभर चाडपर्व धान्न सक्रिय रहने गुठी र गुठीयार हिजोआज इन्द्रजात्राको तयारीमा छन्। बसन्तपुर क्षेत्रका २९ वटा गुठीले इन्द्रजात्रामा सहकार्य गर्दै आएका छन्। अरुबेला भिन्नभिन्न भूमिका निभाउँदै आएका गुठिहरु एकत्रित भएर इन्द्रजात्रालाई सफल पार्ने धुनमा लागेका हुन्।
काठमाडौं महानगरपालिकाको पहलमा केन्द्रीय सरकारले इन्द्रजात्रा व्यवस्थापनका लागि १४ लाख आर्थिक सहयोग गरेको छ।
काठमाडौं महानगरपालिकाले इन्द्रजात्राका लागि १० लाख अनुदान सहायता उपलब्ध गराएको छ।
काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर विद्यासुन्दर शाक्यले राष्ट्रिय पर्व इन्द्र जात्रालाई अब अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा नेपाल चिनाउने चाडका रुपमा मनाउने बताएका छन्।
मुलुकका विभिन्न भुभागमा अत्याधिक बर्षापछिको बाढी पहिरो र डुबानमा परेर ठूलो संख्यामा धनजनको क्षति भएका बेला तनहुँको शेराबेसीमा भने पानी माग्दै भगवान इन्द्रको पूजा गरिएको छ।
लेखक बसन्ती शाहीद्वारा लिखित ‘कर्णालीकी बुहारी’ निबन्धसंग्रह शनिबार विमोचन गरिएको छ। कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि शताब्दीपुरुष सत्यमोहन जोशी, सञ्चारकर्मी भैरव रिसाल तथा मोहन मैनाली र कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य पुष्पा भुसालले कृतिको विमोचन गरेका हुन्। विमोचित पुस्तकमा कर्णाली प्रदेशका महिलाले भोग्नुपरेका दुःख, पीडालाई यथार्थ रूपमा चित्रण गरिएको समीक्षकहरूले बताए।
पूर्व–पश्चिम राजमार्गको निर्माण क्रममा भारतको पटनाबाट प्राविधिक इन्जिनियरको रुपमा अशोक सिंह नेपाल आएका थिए। ०२६ सालमा नेपाल आएका सिंह लहान हुँदै धनगढीमाई नगरपालिकाको मुसहरनीया गाउँमा सेल्टर बनाएर बसेका थिए।
इन्द्रसरोबर गाउँपालिका–३, कोगटेमा करेन्ट लागेर दुईको मृत्यु भएको छ भने दुई घाइते भएका छन्।
