यस्तो हुनुपर्छ भ्रष्टाचार छानबिन गर्ने आयोगको खाका
अख्तियार कार्यपालीकाको मातहतको निकाय नभई छुटै स्वतन्त्र संवैधानिक निकाय हो। अर्थात अख्तियार सरकार बाट स्वतन्त्र, आफैले अनुसन्धान गर्न सक्ने तथा आफैले मुद्दा दायर गर्न सक्ने अतिशक्तिशाली निकाय हो।

अख्तियार कार्यपालीकाको मातहतको निकाय नभई छुटै स्वतन्त्र संवैधानिक निकाय हो। अर्थात अख्तियार सरकार बाट स्वतन्त्र, आफैले अनुसन्धान गर्न सक्ने तथा आफैले मुद्दा दायर गर्न सक्ने अतिशक्तिशाली निकाय हो।
त्रिभुवन विश्व विद्यालय तमाम नेपालीको भरोसा केन्द्र हो। यो संस्था ऊर्जाशील विद्यार्थीको सुनौलो भविष्य, अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिष्ठा प्राप्त मन्दिर र नेपालको ऐतिहासिक आधारशीला पनि हो।
परिवारजन र सन्ततिका खुसी र प्रगतिले ऊर्वर हुनुपर्ने २० वर्ष पीडित बनेर केही शोक, केही समाजसेवा र धेरै सत्यको खोजी तथा न्यायको लडाइँमै बिते। तर अफसोस, बीसौँ वर्षसम्ममा पनि न सत्य न त न्यायको कुनै संकेत देखिन्छ। तत्कालीन द्वन्द्वरत विद्रोही र सरकार पक्षले न पीडित नागरिकप्रति आफ्नो दायित्व बहन गरे न पीडितका आवाज नै सुने।
हाम्रा विश्वविद्यालय तथा अनुसन्धान केन्द्रहरूले अझैसम्म पनि पिएचडी डिग्रीका स्तरीय परिणामहरूलाई पदोन्नतिका आधार बनाएनन्, बरु उल्टै यसको प्रमाणपत्रलाई थप अंक प्रदान गर्दै आए।
मुलुकको शैक्षिक इतिहासको धरोहर ६० वर्षभन्दा लामो ऊर्जाशील कालखण्ड बिताएको ज्ञानको केन्द्रत्रिभुवन विश्वविद्यालयको वर्तमान अवस्था र यससँगसँगै एकाकार भएर दिनदिनै सुनिँदै आइरहेका तीता यथार्थ अनि यसको बढ्दो शिथिलता र घट्दो साख विश्वविद्यालयका वास्तविक प्रेमीहरूका लागि निकै पीडादायक छन्। त्रिविको सवल पक्ष यस संंस्थाभित्र भित्रिएका केही सीमित गलत पात्र, प्रवृत्ति र तिनीहरूका अप्राकृतिक तथा अप्राज्ञिक क्रियाकलाप सुन्न, देख्न तथा अनुभूत गर्न कदापि तयार छैन। यस्तो दूरावस्थाको निरन्तरता कहीँ कसैबाट किमार्थ स्वीकार्न सकिन्न। आफ्नै घर कसरी क्रमशः खण्डहरमा रूपान्तरित हुँदैछ, यसको विगत तथा वर्तमानको क्रूर समीक्षा गर्नुपर्ने बेला आएको छ। यससँग जोडिएर आएका भ्रम, भय तथा यथार्थलाई आत्मसाथ गर्दै सोको कारण र उचित समाधानका उपायहरूको जडसम्म पुगेर चिरफार गर्ने प्रयास गर्नु आजको आवश्यकता र आफ्नो कर्तव्य नै ठान्छ यो पंक्तिकार।
छ दशकदेखि उच्च शिक्षाको गौरवमय इतिहास बोकेको, गुणवत्ता र विस्तारका आधारमा नेपालको सबैभन्दा पुरानो र ठूलो त्रिभुवन विश्वविद्यालय स्थापनाकालदेखि वर्तमानसम्मको यात्राका थुप्रै कठिनतामा सफल र सार्थक बनेको छ ।
अहिले सामाजिक सञ्जाल आफ्नो भनाई पोख्ने स्थान मात्र नभएर आफ्नो दैनिकी घटना, जीवनशैली बाँड्ने रमाइलो थलो बनेको छ। भर्खरै दसैँ र तिहार सकिएको छ।
निर्मला पन्त बलात्कार र हत्याकाण्डको सय दिन भइसक्दा पनि सरकारले हत्यारा पत्ता लगाउन सकेको छैन । सय दिनसम्म पनि हत्यारा पत्ता नलगाएर आफ्नो निरिहपन देखाएको भन्दै सामाजिक सञ्जालमा सरकार र प्रहरीको चर्को आलोचना भइरहेको छ।
नक्कली प्रमाणपत्र, उमेर बढाएको लगायतका आरोप लागेर बर्खास्त भएका पूर्व प्रधानन्यायाधीश गोपाल पराजुलीले दसैँको अवसरमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीबाट टीका लगाएको तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा सातादेखि भाइरल छ ।
इन्टरनेट, स्मार्टफोन र ट्याब्लेटहरूको बढ्दो प्रयोगले जीवन सहज बनाएको त छ । तर, केही जटिलता पनि थपिरहेको छ । यसले प्रयोगकर्तालाई डिप्रेसन, अपराध र आत्महत्या बढाउन पनि उत्तिकै बाध्य बनाएको छ।
सुदूरपश्चिमको कञ्चनपुरमा एक महिनाअघि एक किशोरीको बलात्कारपछि हत्या भयो । स्थानीय विद्यालयमा १० कक्षामा अध्ययनरत निर्मला नामकी ती किशोरी साथीको घरमा पढ्न गएकी थिइन् । राति अवेरसम्म घर नफर्केपछि परिवारले सोधखोज गर्दै जाँदा उनको शव उखुबारीमा भेटिएको थियो ।
‘एउटा फोटोले हजार शब्द बोल्छ’ यो वाक्य फोटोग्राफी बुझ्ने र फोटोमा रुची भएकाहरु कसैको लागि पनि नौलो होइन।
वर्षायाममा झरी पर्दा रमाउनेहरू धेरै छन् । पानी परेको आवाजमा लठ्ठ पर्दै मस्त निदाउनेहरूको पनि कमी छैन। तर, पानी परेपछि निद्रा हराम हुनेहरू पनि कम छैनन् । उनीहरूलाई असार–साउन नै नआइदिए हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ।
अगस्त १२ अर्थात् आइतबार संसारभर अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवस मनाइयो । संयुक्त राष्ट्र संघको आह्वानमा हरेक वर्षको अगस्त १२ का दिन मनाइने यो दिवस यो वर्ष ‘युवाहरूका लागि सुरक्षित स्थान’ भन्ने नाराका साथ मनाइयो।
साउनको महिना, आउँदै गरेको तीज काठमाडौंको इन्द्रचोकको पोते बजार निकै व्यस्त छ। सतुंगलबाट आएकी दुर्गा ज्ञवाली पोते बजारमा नौगेडी बनाउँदै गरेकी भेटिइन्। साउन महिनादेखि तीज र दसैँसम्म लगाउनका लागि नौगेडी किन्न लागेको उनी बताउँछिन्।
