गणतन्त्रको सार्थकता
नेपाली जनताले भर्खरै १८औँ गणतन्त्र दिवस मनाए। यो दिवस मनाउँदा कतै अपार हर्ष रह्यो भने कतै पीडा।
नेपाली जनताले भर्खरै १८औँ गणतन्त्र दिवस मनाए। यो दिवस मनाउँदा कतै अपार हर्ष रह्यो भने कतै पीडा।
सुदूरपश्चिम र कर्णाली प्रदेशको मौलिक र लोकप्रिय विद्या हो देउडा। सञ्चारजगत्मा आउनुपूर्व देउडा गीतलाई वनगीत भनिन्थ्यो।
देशका दुई ठूला राजनीतिक दल नेपाली काङ्ग्रेस र नेकपा एमाले सत्ता सञ्चालन गरिरहेका छन्।
प्रायः हरेक राजनीतिक चिन्तक जटिल समस्यालाई चिर्न नैतिक स्थितिलाई मुख्य मानकका रूपमा लिने गर्छन्। राज्य नैतिक मूल्यको सर्वोत्कृष्ट स्वरूप हो। व्यक्ति र समाजको हित तथा समानतामा हुने टकराव राज्यसँग बढी हुने गर्छ।
नेपाली कांग्रेसका संस्थापकमध्येका एक कृष्णप्रसाद भट्टराईलाई राजनीतिमा एक इमानदार र नेपाली माटोलाई अत्यन्त श्रद्धा गर्ने नेताका रूपमा सबैले सम्मान गर्ने गर्छन्।
राजनीतिक नेतृत्वले सर्वाधिक अर्थ राख्ने हुनाले रातोदिन यसै विषयमा चर्चा–परिचर्चा र तात्तातो बहसको अन्त्यहीन शृंखला जनमानसमा चलिरहनु खासै अतिशयोक्ति लाग्दैन।
सहिदलाई सम्मान गर्ने दृष्टिकोण हाम्रो मुलुकमा धेरै फरक भैसक्यो। कतिपयलाई त सहिद शब्दको अर्थ नै थाहा छैन होला। सहिदप्रतिको सम्मानका लागि शिक्षा नीति नै विशिष्ठ किसिमको हुनुपर्ने हो।
वर्तमानमा काठमाडौंको नागढुंगादेखि बुटवलसम्मको सडकको यात्राको सास्ती सम्झेर सुदूरपश्चिमका अधिकांश यात्रुहरू हवाईमार्गको यात्रा गर्छन्।
उदार प्रजातन्त्रमा ‘एक पुरुष एक महिला’ विवाह मात्रै अस्तित्वमा रहन कठिन हुँदै गएको परिवेश छ तर एक मात्र वैवाहिक दाम्पत्यले विशेष मूल्य मान्यता राख्नुका साथै समाजमा परिवार व्यवस्था मजबुत हुन्छ भन्ने तर्क अनविनको छ।
मानवतावादी राजा जयपृथ्वीबहादुर सिंह जन्मेको जिल्ला बझाङ राजनीतिक रूपमा सुदूरपश्चिमकै अग्रणी भूमिकामा छ।
दमननाथ ढुङ्गानाको नाम लिने बित्तिकै अलि होचो, सदैव हँसिलो, तार्किक र प्रजातन्त्रप्रति सदैव निष्ठा राख्ने व्यक्तित्वको याद आउँछ।
यतिखेर प्रमुख दलहरू आगामी मंसिर १६ गते हुन गैरहेको उपनिर्वाचनमा आआफ्ना उम्मेद्वारको नाम छनोट प्रक्रियामा छन्।
पूर्वप्रशासक तथा साहित्यकार गोपी मैनालीले भर्खरै नेपाली साहित्यमा एउटा कथासङ्ग्रह ‘विशृङ्खलित सपना’ लिएर आएका छन्।
विविध सभ्यता र संस्कृतिले भरिपूर्ण छ सुदूरपश्चिम र कर्णाली प्रदेशको समाज। भाषा, साहित्य, संस्कृति भिन्न प्रकारको भएकाले यहाँको भूगोल झट्ट हेर्दा र सुन्दा अनौठो लाग्छ।
यतिखेर संघ र प्रदेश सरकारको गठन लगभग पूरा भएको छ। प्रदेश प्रमुखहरू पनि सरकारले नियुक्त गरिसकेको छ।