 Surya Lakaju ooooo-600x400.jpg)
वसन्तको याम आयो
वसन्तको याम आयो फुल्न थाले फूल, साथीभाइको मन दुखाउने गर्नुहुन्न भुल। वसन्तको फूलजस्तै जीवन फुल्नुपर्छ , निलो – निलो आकाशझैं मन खुल्नुपर्छ।
५ माघ २०८१ शनिबार
- अहिले चर्चामा
- #ग्राहक विशेष
पैसा छाप्ने मेसिन
पल्लो कोठाबाट केही आवाज आएर उसको कानमा ठोक्किन्छ । ऊ भन्दै थियो– आमा मैले हजुरका लागि बुहारीको रूपमा पैसा छाप्ने मेसिन ल्याइदिएको छु।’
एक मुठी तोरी
दुवै एकदमै खुशी भए। खुशी मानेर हिँडे। तर साँझसम्म पनि उनीहरूले न पीडित नभएको घर भेट्टाउन सके न पीडक नभएको नै । हरेकले आआफ्नै पीडाका कथा सुनाउँथे । अनि कसैले पनि आफू कहिल्यै पीडक भएका छैनौं भनेर पनि आत्मविश्वासपूर्वक भन्न सकेनन् । उनीहरूले अन्तबाट त के आआफ्नै घरबाट पनि एक मुठी तोरी पाउन सकेनन् ।
कोही आए मलहम देखाई तर घाउमा नुन छरेर गए
जो–जो आए जिन्दगीमा, नमिठो घात गरेर गए, कोही आए मलहम देखाई,तर घाउमा नुन छरेर गए। जसले जेजे गरे पनि, अटल वृक्ष बनेरै बाँचे, म त भन्छु मलाई छोड्ने, पातजस्तै झरेर गए।
मातृत्व
एकदिन म काम विशेषले घरभन्दा केही टाढा गएकी थिएँ । कस्तो संयोग पर्यो भने एउटा केटाले बाँस घारीमा गुलेलीले चरा मारिरहेको थियो। मैले उसलाई चरा नमार्न धेरै सम्झाए र सय रुपैयाँ दिएर उसको हातमा रहेको मरेको डाङ्ग्रेको बच्चा मागें। ऊ निकै खुशी भएर दियो। मलाई घर आउन हतार भयो। म सरासर आएँ र कसैले नदेख्ने गरी चरो उडाइदिएँ र मरेको डाङ्ग्रे पिँजडामा राखिदिएँ। चरो उडेर उही आँपको बोटमा गएर बस्यो। मैले हेरिरहेँ। बल्ल आफू एक सफल आमा बनेको महसुस भयो।
विनायो वादन खुल्ला प्रतियोगितामा ५५ जना छनौट
विश्वव्यापी अनलाइन कोङकोङमा (विनायो) वादन खुल्ला प्रतियोगिताको दोश्रो राउण्डका लागि ५५ जना छनौट भएका छन् ।
नेपाली पर्फोर्मेन्स आर्टको ऐतिहासिक रूपरेखा
जापानी प्रख्यात पर्फोर्मेन्स कलाकार याको ओनो भन्ने गर्थिन्– सायद कला संज्ञा होइन, यो क्रिया हो। यसैको मूर्तरूप दिन उनले सन् १९६४ मा एउटा कलाको सिर्जना गरिन्, जसको नाम कट पिस थियो। जहाँ भावकलाई कैँची दिएर आफूले लगाइराखेको कपडा टुक्राटुक्रा गरी काट्न उनले आग्रह गरेकी थिइन्। सम्भवतः यसले उत्पन्न गर्ने भावकको मनोभाव र यसबाट प्रतिक्रियास्वरूप गर्ने क्रियाकलाप आदि नै उनको कलाको ध्येय थियो।
सन्दिग्ध पुतलीहरू
ती युवतीले आफ्नो पीडानुभूति पोख्दै भनिन्, ‘मेरा जति सन्तान जन्मिए, सबै छोरी मात्रै जन्मिइन्। मैले छोरी मात्रै जन्माएकी हुँदा मलाई मेरा पतिले हरेक दिन पिट्छन्। मैले एउटा मात्रै छोरा जन्माएँ भने मलाई मेरा पतिले माया गर्छन् र मेरो यस्तो हालत हुने छैन।’
रैबार
त्यस दिन उनीहरूकै अगाडि जयमलले नासो खोले। पोकोभित्र कपडाको टुक्रा, कोइला, नुनको ढिको र रातो खुर्सानी राखिएको थियो। यी सबै चिजको अर्थ थियो। कपडाको टुक्राले लगाउने लुगा छैनन्, भएका पनि च्यातिएका छन् भन्ने जनाउँथ्यो। नुन र कोइलाको अर्थ हुन्थ्यो– नराम्ररी छु, तिम्रो लायक भइनँ र मलाई बिर्सनू। खुर्सानीको अर्थ हुन्थ्यो– म अभागिनी तिम्रा लागि खुर्सानीजस्तै पिरो भएँ, तिमीलाई दुःख दिएँ।
भाइरस
१महिनापछि कोठा फर्किएँ । घर सुनसान थियो । गेटमा भोटे ताल्चा लगाएको थियो। एउटी छिमेकी दिदीले ताल्छा खोलिदिइन् , केही बोलिनन् । म भित्र पसेँ । आराम गरेँ। केही बेरपछि पसल पुगेँ , तरकारी आदि किन्न भनेर । पसलेबाट थाहा पाएँ , घरबेटी आमै त बितिछिन् । छोरा केही दिनलाई अन्तै गएका रे ! नमीठो लाग्यो , मलाई ! केही महिलाहरू वार्तालाप गरेको सुन्दै थिएँ , ‘कुटुनी बुढी मरेर टोल शान्त भयो । सामाजिक भाइरसलाई प्राकृतिक भाइरसले लग्यो। आनन्द भयो।’
त्यो ऊ थियो
पर किनारमा जोडीविहीन एउटी महिला हातमा केही लिएर टुक्रुक्क बसेकी जस्ती थिई । एक्ली देखेर ऊ उतै लस्कियो। चिनेचिने जस्तो गर्यो। उसले चिनिन। एकछिन कुर्यो, कुनै हलचल भएन । छोयो, चिसो लाग्यो। उठाउन खोज्यो, पल्टियो ।हातको वस्तु भुइँमा खस्यो । त्यो ‘ऊ ’ थियो ।
समाजवाद कहिले फल्छ ?
कुर्सीका लागि मुख बाउनेले म र मेरा मात्र खोजी हिँड्दा सिध्दान्त होइन शक्ति रोज्दा सिकाउनेको बुई चढ्दा ,यो उहिलेको कुरुक्षेत्र जस्तो रणसङ्ग्राम पो भयो मन चस्किएर आयो। यो आँप त अर्को साल फेरि फुल्छ फल्छ तर मेरो सपनाको समाजवाद अब कहिले फुल्ने फल्ने हो ?
पीडा
उनले गहिरो पीडाबोध गर्दै भने– मैले तिमीलाई आफ्नो पीडा नपोखेर अरूलाई बताउने प्रश्नै आउँदैन। हेर हाम्रा छोराहरू आफ्ना परिवार सहित शहरतिर छन्। नातिनातिना पनि यहाँ छैनन्। ती सन्तप्रसादका साना छोराछोरीले आफ्ना प्यारा नातिनातिना बिर्साएर घर रमाइलो पारेका थिए। उनीहरू नदेख्दा गए राति पनि म निदाइन। थाहा छैन कति रात यसरी नदिदाई बिताउनुपर्ने हो।
विश्वास
पुजा भन्दै थिइन् – आमा! विन्दु नै किन विन्दु जस्ता कति होलान् तर तपाईले किन मलाई बिग्रेकाहरूसँग तुलना गरेर हेर्नुहुन्छ? के गर्नुहुन्छ, के हुँदैन त्यो मलाई थाहा छ नि। यति थाहा नभए मान्छे भएर जन्मेको के काम लाग्यो र ? आमा! आफ्ना छोराछोरीलाई विश्वास गर्न नसक्दा पनि हो धेरैका छोराछोरी कुबाटोमा लागेका छन्। विश्वास नै ठुलो कुरो हो। हरेक नाता विश्वासमा नै अडेको छ। जहाँ विश्वास छ। त्यो नाता सुन्दर बन्छ। विश्वासबिनाको कुनै पनि नाता सुकेर जान्छ।
व्यस्त मान्छे
उताबाट उनले आफूले गरेका कामका लामै फेहरिस्त लेखे। म बिट मार्ने कोसिसमै थिएँ उनी लेख्दै गए गाउँदेखि देशसम्मका चर्चा, मनबहादुरदेखि धनबहादुर, धनराजदेखि मनराजसम्मका परिचर्चा लेख्न भ्याए। बडो मुस्किलले बिदाबारी भए उनी।
महामारी छ अहिले भर्चुअल सफरमा छौं
हामी यहाँ सधैं महामारीको डरमा छौं, मस्त निदाएको सरकारको भरमा छौँ। सरकार कर असुल गर्ने कुरा मात्र गर्छ, बेरोजगार हामी चुकुलबन्द घरमा छौं। सपना भए स्विटजरल्यान्ड र सिङ्गापुरहरू खै कहिले पूरा हुने हामी अझै रहरमा छौँ।
विद्रोह
प्रिय कमरेड लिनु त छ, वर्षौअघि खोसिएको मेरो पहिचान मेरो भाषा, संस्कृति, सभ्यता र मुन्धुम तर,कदापि मागेर हैन एकएक खोसेर लिनु छ तिमीहरूको हातबाट तिमीहरूकै आँखा अगाडि अनि मिलाउनु छ अंक गणितको एकएक अंक जोडेर बिग्रेको हिसाब अनि लेख्नु छ सुनौला आक्षरहरूले चौताराहरूमा खोपिएको अक्षरहरूजस्तै नलेखिएको मेरो इतिहास.....
चलचित्र 'प्रेमगञ्ज' को लागि गायक र गायिकाको खोजी
चलचित्र चौतारीको ब्यानरमा निर्माणमा हुन लागेको नयाँ चलचित्र 'प्रेमगञ्ज'को लागि गायक र गायिकाको खोजी हुँदै छ।
अतृप्त इच्छा
‘आज त आधा पेट खाएर भए पनि छोरालाई टन्न खुवाउन पाएँ। भोलि के गर्ने होला ?’ उसले रित्तिएको चामलको भाँडो सम्झी ।अस्पतालमा पैसा खेपेर भ्याएको छैन भनेर जेठाजु गुनासो गर्नुहुन्छ ।मर्ने बाँच्ने ठेगान छैन। यता रासनको भाँडा सबै रित्तिँदै छन् । छरछिमेकसँग सरसापट गर्न नि कोरोना लागेको घरको मान्छे भनेर बोल्नै डराउँछन् ,सरसापटको त कुरै छोडौँ।’ उसको मनमा औडाहा भयो।
मन मेरो रोएको छ हेरी मेलम्ची
फूलजस्तै लाग्थ्यो कतै जूनजस्तै लाग्थ्यो, कस्ले कुरूप बनाएछ केरी मेलम्ची। भूल कतै भ’को भए प्रिय प्रकृति, क्षमा देऊ रक्षा गर मेरी मेलम्ची।