अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गाजा पट्टीबारे एक विवादास्पद बयान दिएका छन्। ह्वाइट हाउसमा इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूसँगको भेटघाटपछि आयोजित एक पत्रकार सम्मेलनमा, उनले गाजा पट्टीमा दीर्घकालीन अमेरिकी स्वामित्व (कब्जा) को सम्भावनाको कल्पना गरेका हुन्, जसले मध्यपूर्वमा स्थिरता ल्याउने र रोजगारी सिर्जना गर्ने दाबी गरे। 

ट्रम्पले भने, ‘मलाई लाग्दैन कि मानिसहरू फर्कनु पर्छ। तपाईं अहिले गाजामा बस्न सक्नुहुन्न। हामीलाई अर्को स्थान चाहिन्छ। मलाई लाग्छ कि यो त्यस्तो स्थान हुनुपर्छ जसले मानिसहरूलाई खुशी पार्नेछ।’ उनले यसअघि पनि छिमेकी देशहरूले विस्थापितलाई शरण दिएर गाजा पूर्ण रूपमा खाली गर्नुपर्ने तर्क गरिसकेका थिए।

इजिप्ट, जोर्डन र मध्यपूर्वमा रहेका अन्य अमेरिकी सहयोगीहरूले ट्रम्पलाई गाजाका २० लाखभन्दा बढी प्यालेस्टिनीहरूलाई स्थानान्तरण गर्दा मध्यपूर्वको स्थिरतामा खतरा हुने चेतावनी दिएका छन्। तैपनि, ट्रम्पले प्यालेस्टिनीहरूसँग गाजा (ठूलो भग्नावशेषको थुप्रो) छोड्नु बाहेक कुनै विकल्प नभएकोमा जोड दिएका छन्। 

गत हप्ता, इजिप्ट र जोर्डनले गाजाका मानिसहरूलाई पुनर्वास गर्ने ट्रम्पको आह्वानलाई अस्वीकार गरेका थिए। नेतान्याहूसँगको भेटमा, ट्रम्पले इजिप्ट, जोर्डनसहित अन्य देशहरू प्यालेस्टिनीलाई स्वीकार गर्न सहमत हुने विश्वास व्यक्त गरे। ट्रम्पले गाजा क्षेत्रको स्वामित्व लिने र त्यहाँ रहेका खतरनाक बमहरू नष्ट गरेर आर्थिक विकास गर्ने योजना अघि बढाउने बताए। सो अवसरमा, इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूले गाजा युद्धविराम र बन्धक सम्झौताको दोस्रो चरणसम्म पुर्याउन प्रयास गर्ने बताए।

राष्ट्रपति ट्रम्पले हमास र इजरायल बीचको युद्धविराम सम्झौताको भविष्यमाथि अनिश्चितता व्यक्त गरे। उनले भने,  ‘युद्धविराम कायम रहन्छ कि रहँदैन भनेर म भन्न सक्दिन। मलाई लाग्छ, हामीले धेरै कुशल काम गरेका छौं। बाइडेन प्रशासनले हामीलाई धेरै सहयोग गरेन, म तपाईंलाई भन्न सक्छु, तर हामीले धेरै बन्धकहरूलाई बाहिर निकालेका छौं। हामी धेरै बाहिर निकाल्नेछौँ। तर हामी धेरै अफट्यारा मानिस (हमास) सँग व्यवहार गरिरहेका छौं।’

ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालको पहिलो विदेशी नेताको भ्रमणका लागि नेतान्याहू अमेरिकामा छन्। इजरायली प्रधानमन्त्री नेतान्याहूले अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले इजरायललाई आफ्ना सबै युद्ध लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न मद्दत गर्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन्। नेतान्याहूले गाजामा रहेका बाँकी बन्धकहरूलाई फिर्ता ल्याउने, हमासको क्षमतालाई नष्ट गर्ने र उक्त क्षेत्रले इजरायललाई खतरा नबनाउने सुनिश्चित गर्ने इजरायलको उद्देश्य दोहोर्‍याए। उनले ट्रम्पको तारिफ गर्दै भने, ‘तपाईं ह्वाइट हाउसमा इजरायलको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो साथी हुनुहुन्छ।’

प्यालेस्टिनीहरूलाई गाजाबाट स्थायी रूपमा स्थानान्तरण गर्ने ट्रम्पको पूर्ववत् सुझावको निरन्तरता हो, जसलाई साउदीसहित अन्य अरब राष्ट्रहरूले अस्वीकार गरेका छन्। इजरायली प्रधानमन्त्री नेतान्याहूले गाजामा अमेरिकाले दीर्घकालीन स्वामित्व लिने सम्भावनाको बारेमा राष्ट्रपति ट्रम्पको समर्थन गरेका छन्। 

गाजाबाट खतरा नहोस् भन्ने इजरायलको युद्ध उद्देश्यलाई औंल्याउँदै नेतान्याहूले भने, ‘राष्ट्रपति ट्रम्पले यसलाई धेरै उच्च स्तरमा लैजाँदै हुनुहुन्छ। उहाँले त्यो भूमिको टुक्राको लागि फरक भविष्य देख्नुहुन्छ जुन यति धेरै आतंकवादको केन्द्रबिन्दु बनेको छ। मलाई लाग्छ यसमा ध्यान दिनु उचित छ। हामी यसको बारेमा कुरा गर्दैछौं।’ 

यसबीच राष्ट्रपति ट्रम्पले गाजा र मध्यपूर्वका अन्य क्षेत्रहरूको भ्रमण गर्ने आफ्नो इच्छा रहेको बताएका छन्। उनले भने, ‘मलाई इजरायल मनपर्छ। म त्यहाँ भ्रमण गर्नेछु, र म गाजा भ्रमण गर्नेछु, र म साउदी अरेबिया भ्रमण गर्नेछु, र म मध्य पूर्वका अन्य ठाउँहरूको भ्रमण गर्नेछु। मध्य पूर्व एक अविश्वसनीय ठाउँ हो, यति जीवन्त–यो महान मानिसहरू भएको साँच्चै सुन्दर ठाउँहरू मध्ये एक हो।’ 

उनले गाजा कब्जा गर्ने कुरा बताउँदै अमेरिकी सेना पठाउने कुरा अस्वीकार गर्न नसकिने तर्क समेत गरे। यो घोषणाले मध्यपूर्वको राजनीतिक परिदृश्यमा नयाँ मोड ल्याउन सक्छ। प्यालेस्टिनी अधिकार र गाजाको सार्वभौमताको प्रश्नलाई पुनः उठाइएको छ, जसले शान्ति प्रक्रियामा नयाँ चुनौतीहरू थप्न सक्छ।